TH
English
Customers Also Purchased
ลองเปิดโต๊ะเครื่องมือของช่างดูสิครับ คุณจะเห็น ถาดเหล็ก วางอยู่แทบทุกโต๊ะจริง ๆ ไม่ว่าจะเป็นโต๊ะซ่อมเครื่องยนต์ โต๊ะงานเหล็ก หรือแม้แต่โต๊ะของช่างไฟ พอเผลอมองไปก็จะเห็น ถาดเหล็ก เต็มไปหมด ทั้งใบใหญ่ ใบเล็ก เรียงกันอยู่แบบเป็นระเบียบ เอาไว้ใส่น็อต สกรู ลูกปืน หรือแม้แต่เศษชิ้นส่วนเล็ก ๆ ที่ต้องแยกไว้ไม่ให้หาย
แต่สิ่งที่หลายคนอาจไม่ทันสังเกตก็คือ… ถาดเหล็ก แต่ละใบมันไม่เหมือนกันเลยนะครับ บางใบใช้อยู่ไม่กี่เดือนก็เริ่มขึ้นสนิม บางใบใช้มาหลายปีแต่ยังดูดีเหมือนเดิม เหมือนเพิ่งซื้อจากร้านมาใหม่ ๆ ทั้งที่ใช้งานหนักเท่ากัน นั่นเพราะความต่างมันอยู่ที่ “วัสดุ” และ “การเคลือบผิว” นี่แหละครับ
พูดง่าย ๆ คือ ถ้า ถาดเหล็ก ไม่ได้ผ่านการเคลือบกันสนิมหรือทำจากเหล็กคุณภาพดี มันก็เหมือนเอาเหล็กเปล่า ๆ ไปตั้งรับความชื้นในอากาศทุกวัน สุดท้ายก็หนีไม่พ้น “จุดสนิม” ที่เริ่มจากเล็ก ๆ แล้วลามไปเรื่อย ๆ จนกลายเป็นคราบน้ำตาลแดง ๆ ที่ขัดเท่าไหร่ก็ไม่ออก พอถึงจุดนั้นต่อให้ล้างสะอาดแค่ไหน ก็เหมือนเก่าไม่ได้แล้วครับ เพราะของแบบนี้ ถ้าทนสนิมได้ดีจริง มันจะอยู่กับคุณไปอีกนานเลยครับ
เมื่อสนิมไม่ใช่เรื่องเล็กในชีวิตของช่าง
ถ้าถามช่างในอู่หรือโรงงานซ่อมเครื่องจักรว่าอะไรที่น่าหงุดหงิดที่สุด คำตอบมักหนีไม่พ้นคำว่า “ของขึ้นสนิม” จริง ๆ ครับ ไม่ว่าจะเป็นประแจที่ใช้ทุกวัน คีมคู่ใจ หรือแม้แต่ ถาดเหล็ก ที่เอาไว้วางน็อตกับสกรู พอขึ้นสนิมทีหนึ่งเท่านั้นแหละ ทุกอย่างชะงัก ต้องมานั่งขัด เช็ด ล้างกันยกใหญ่ บางครั้งขัดไม่ออกก็ต้องจำใจทิ้ง ทั้งที่เพิ่งใช้ได้ไม่กี่เดือน มันเจ็บใจตรงนี้แหละครับ
เราเคยคุยกับพี่ช่างคนนึง ที่อยู่กับ ถาดเหล็ก มาครึ่งชีวิต พี่เขาเคยพูดว่า “ของเหล็กจะอยู่กับเรานาน มันต้องเลือกให้ถูกตั้งแต่แรก ไม่ใช่ซื้อเพราะเห็นว่าถูก” ฟังดูเหมือนคำพูดธรรมดา แต่พอคิดดี ๆ มันตรงจุดสุด ๆ ครับ เพราะในโลกของช่าง ไม่มีอะไรแพงเกินไป ถ้ามันช่วยให้ “ไม่ต้องเสียเวลา” กับปัญหาเดิมซ้ำ ๆ
หลายคนอาจคิดว่า ถาดเหล็ก ก็แค่ถาด จะต่างอะไรกันนักหนา แต่พอใช้จริงถึงรู้เลยครับ ว่ามันต่างเยอะ! ถาดที่ทำจากเหล็กบาง ๆ หรือไม่ได้เคลือบกันสนิมดี ๆ แค่โดนความชื้นจากอากาศสองสามวันก็เริ่มมีจุดน้ำตาล ๆ โผล่มาแล้ว แล้วจากจุดเดียวมันจะลามกลายเป็นคราบสนิมเต็มพื้นถาดภายในไม่กี่สัปดาห์
พูดง่าย ๆ คือ ถาดเหล็ก ที่ดี มันไม่ได้วัดกันที่ราคา แต่วัดกันที่อยู่กับคุณได้นานแค่ไหน มากกว่า เพราะของที่ทนสนิมได้ดี มันไม่ได้แค่ช่วยเก็บของให้เป็นระเบียบ แต่มันช่วยเก็บ “ความสบายใจ” ของคนทำงานไว้ด้วยครับ
แล้ว ถาดเหล็ก ขึ้นสนิมได้ยังไง?
ก่อนจะไปดูวิธีเลือก ถาดเหล็ก ดี ๆสักอัน เราเลยอยากชวนมาทำความเข้าใจกันก่อนครับว่า “ทำไมของเหล็กถึงขึ้นสนิมง่ายนัก” เพราะต่อให้เป็นเหล็กอย่างดี ราคาแพงแค่ไหน ถ้าใช้งานผิดที่ผิดทาง หรืออยู่ในสภาพแวดล้อมไม่เหมาะสม ยังไงก็หนีไม่พ้นครับ พูดแบบง่าย ๆ คือ “สนิมมันไม่เลือกคน” ครับ ฮ่า ๆ ต่อให้ช่างมืออาชีพดูแลของดีแค่ไหน ถ้าอยู่ในที่ชื้นหรือโดนสารเคมีบ่อย ๆ ก็มีสิทธิ์ขึ้นได้เหมือนกัน ลองมาดูสาเหตุหลัก ๆ กันแบบเข้าใจง่ายหน่อยดีกว่า
- ความชื้นในอากาศ – ในอู่หรือโรงงานซ่อมเครื่องจักรนี่ตัวดีเลยครับ ความชื้นสูงตลอดเวลา โดยเฉพาะช่วงล้างชิ้นส่วนหรือใช้น้ำมันหล่อลื่นที่ระเหยช้า พื้นที่ตรงนั้นจะมีไอชื้นลอยอยู่ตลอด เหล็กก็เหมือนฟองน้ำครับ ดูดความชื้นเข้าไปได้ง่าย ถ้าไม่ได้เคลือบผิวดีพอ อีกไม่กี่วันก็เห็นจุดน้ำตาลขึ้นแล้ว
- สารเคมีต่าง ๆ – น้ำยาเช็ดคราบน้ำมัน หรือพวกโซลเวนต์บางชนิด ถึงจะช่วยให้ถาดสะอาดก็จริง แต่ถ้าใช้บ่อยเกินไป มันจะค่อย ๆ กัดผิวเคลือบจนบางลงเรื่อย ๆ สุดท้ายสนิมก็มีทางขึ้นจนได้
- การขัดถูแรงเกินไป – ถาดเหล็กหลายใบพังเพราะ “ขัดมากเกินไป” นี่แหละครับ พอขึ้นสนิมนิดหน่อยก็รีบคว้าแปรงลวดหรือกระดาษทรายหยาบมาถูแรง ๆ สุดท้ายชั้นเคลือบกันสนิมที่โรงงานทำมาอย่างดีดันหลุดออกหมด แล้วหลังจากนั้นก็คือเริ่มนับถอยหลังรอสนิมกลับมาใหม่เร็วกว่าเดิมอีก
- เก็บในที่อับหรือเปียกตลอดเวลา – ถาดบางใบถูกวางไว้ใต้โต๊ะเครื่องมือ หรือใกล้พื้นตรงมุมที่น้ำหยดบ่อย ๆ พวกนี้เรียกได้ว่า “บ้านของสนิม” เลยครับ ความชื้นสะสมอยู่ตลอดเวลา อากาศไม่ถ่ายเท ยังไงเหล็กก็ไม่รอด
- พูดง่าย ๆ ก็คือ สนิมมันไม่ได้เกิดจากความเก่าหรือราคาถูกอย่างเดียว แต่เกิดจาก สภาพแวดล้อมกับ การดูแล ด้วยครับ ถ้าเข้าใจต้นเหตุแล้ว เราก็จะรู้ว่า ถาดเหล็กแบบไหนถึงจะเหมาะกับงานของเรา และต้องดูแลยังไงให้มันอยู่กับโต๊ะเครื่องมือเราไปได้อีกหลายปี ไม่ต้องซื้อใหม่บ่อย ๆ ให้เปลืองงบนั่นเองครับ
ถาดเหล็ก แต่ละแบบก็กันสนิมต่างกัน
ถาดเหล็ก ชุบซิงค์ (Galvanized Steel)
แบบนี้คือพระเอกของ ถาดเหล็ก ราคาประหยัดครับ เจอบ่อยที่สุดในอู่หรือโรงงานทั่วไป เพราะมันทั้งเบาและราคาดี จุดเด่นคือมีลายซิงค์คล้ายเกล็ดน้ำแข็งบนผิว ดูเท่ ๆ หน่อย และที่สำคัญคือช่วยกันสนิมได้ระดับหนึ่ง
ข้อดีคือราคาดี ทนพอประมาณ แต่ถ้าวางในที่ชื้นนาน ๆ ก็เริ่มมีจุดสนิมได้เหมือนกัน ต้องคอยเช็ด ๆ หน่อย” พูดง่าย ๆ คือ ถาดเหล็ก ชุบซิงค์เหมาะกับคนที่ใช้ในพื้นที่แห้ง ๆ อย่างบนโต๊ะเครื่องมือในห้อง หรือใส่น็อต สกรู ชิ้นส่วนเล็ก ๆ ที่ไม่ได้โดนน้ำโดยตรง ถ้ารู้จักดูแล มันก็อยู่ได้ยาวครับ
ถาดเหล็ก ชุบโครเมียม (Chrome Plated Steel)
ถาดเหล็ก อันนี้เรียกว่า “หล่อแพง” ครับ ผิวจะเงาวาวแบบกระจก เรียบเนียนจนเห็นเงาหน้าได้เลย เหมาะกับอู่รถหรือโต๊ะเครื่องมือที่ต้องการความสะอาดอยู่เสมอ เพราะผิวมันไม่ค่อยเก็บคราบน้ำมัน และเช็ดออกง่ายมาก อีกอย่างคือมันทนต่อการขัดถูได้ดีกว่าซิงค์เยอะครับ จะขัด จะเช็ด จะล้างกี่รอบก็ยังเงาอยู่ แต่แน่นอนว่าราคาก็จะสูงขึ้นตามความสวยและความทน พี่ช่างหลายคนเลือกใช้เพราะมันดู “มืออาชีพ” เวลาวางเรียงเครื่องมือไว้บนโต๊ะ ดูเรียบร้อยและสบายตาสุด ๆ
ถาดเหล็ก สแตนเลส (Stainless Steel)
พูดได้เต็มปากเลยครับว่า “ไม่กลัวสนิม” เพราะในเนื้อ ถาดเหล็ก มีส่วนผสมของโครเมียม ที่ช่วยสร้างฟิล์มบาง ๆ ป้องกันสนิมขึ้นเองตามธรรมชาติ (เรียกว่าฟิล์มออกไซด์) ต่อให้โดนน้ำ โดนน้ำยา หรืออยู่กลางแจ้ง ก็ยังอยู่รอดปลอดภัย
ถ้าใครงบถึง เราแนะนำสแตนเลสเลยครับ ใช้ทีเดียวจบ ยกไปล้างยังไงก็ไม่ต้องกลัวขึ้นสนิมเหมาะมากกับงานที่ต้องเจอความชื้นตลอดเวลา เช่น โต๊ะล้างอะไหล่ในอู่ ซิงค์ครัวในโรงงาน หรือแม้แต่พื้นที่กลางแจ้งที่ฝนสาด เพราะไม่ต้องมานั่งกังวลเรื่องคราบสนิมเลย
ดูยังไงว่า ถาดเหล็ก ที่ซื้อมาทนจริง?
ต่อให้เป็น ถาดเหล็ก สแตนเลส ถ้าทำบางเกินหรือเคลือบผิวไม่ดี ก็ไม่ต่างจาก ถาดเหล็ก ราคาถูกครับ เวลาซื้อให้ลองดูจุดเหล่านี้นะครับ ผมขอแชร์จากประสบการณ์ตรงของช่างหลายคนที่เคยเจอของบางจนบิดงอได้ง่าย หรือเคลือบไม่ดีจนสนิมขึ้นในไม่กี่เดือน ดังนั้นลองเช็กให้ดี ๆ ก่อนจ่ายเงินครับ
- น้ำหนักของตัว ถาดเหล็ก ถาดที่ทนจะมีน้ำหนักพอดี จับแล้วรู้สึกแน่นมือ ไม่บางจนบิดได้ด้วยมือ ลองยกดูสักนิดก็รู้ครับว่ามันมั่นคงแค่ไหน
- ขอบและมุมเชื่อม – งานเชื่อมควรเรียบ ไม่มีรอยแตกร้าวหรือคมจนข่วนมือ เวลาใช้งานทุกวันจะได้ไม่บาดนิ้วโดยไม่รู้ตัว
- พื้นผิว – ถ้ามีเคลือบ ควรเป็นผิวเรียบ ไม่ลอกหรือมีฟองอากาศ เพราะจุดเหล่านี้แหละคือที่ที่สนิมชอบเริ่มก่อนเสมอ
- ด้านล่าง ถาดเหล็ก – บางรุ่นจะมี “ยางกันลื่น” หรือ “ขอบยกสูง” เพื่อป้องกันน้ำขังใต้ถาด เหมาะมากสำหรับอู่ที่พื้นมักเปียกอยู่เสมอ
ลองเคาะเบา ๆ ด้วยไขควงดูสิครับ เสียงที่ได้จากเหล็กดีจะ “แน่น” และไม่ก้องจนเกินไป ถ้าเคาะแล้วเสียงกลวง ๆ หรือเบาเกินไป นั่นอาจบอกได้ว่ามันบางไปหรือใช้เหล็กเกรดไม่ดี เทคนิคเล็ก ๆ แบบนี้แหละที่ช่างเก่ามักใช้กัน ถ้าจะสรุปให้เห็นภาพแบบชัด ๆ ก็คือ
- ซิงค์ = ประหยัด ทั่วไป ดูแลนิดหน่อย
- โครเมียม = เงาเรียบ ดูโปร ทนขัดถู
- สแตนเลส = ตัวจริงเรื่องกันสนิม ใช้ยาวไม่ต้องลุ้น
ดังนั้นเวลาจะเลือก ถาดเหล็ก สักใบ ลองคิดดูครับว่าเราใช้งานอยู่ในสภาพแบบไหน ถ้าอยู่ในอู่เปิดโล่ง มีความชื้นเยอะ ลงทุนเพิ่มอีกนิดไปสแตนเลสเลยก็คุ้ม แต่ถ้าแค่ใช้เก็บน็อตเล็ก ๆ บนโต๊ะเครื่องมือในห้องแห้ง ๆ แบบซิงค์ก็พอครับ อยู่ที่งานและงบประมาณล้วน ๆ เลยครับ
เคล็ดลับใช้ ถาดเหล็ก ยังไงให้อยู่กับเราได้นาน
นอกจากจะเลือก ถาดเหล็ก ให้ถูกประเภทแล้วนะครับ “วิธีใช้งานและดูแล” นี่แหละคือหัวใจสำคัญที่หลายคนมักมองข้ามไป เพราะต่อให้คุณซื้อถาดสแตนเลสแท้ราคาแรงแค่ไหน แต่ถ้าใช้งานแบบไม่ระวังหรือวางไว้ผิดที่ มันก็สึกหรือขึ้นคราบได้เหมือนกันครับ
ผมลองเอาเคล็ดลับที่ได้จากพี่หนึ่ง ช่างเครื่องรุ่นเก๋าที่ดูแลโต๊ะเหล็กของตัวเองจนยังเงาอยู่หลังใช้งานมาเกือบ 10 ปี มาฝากกัน ลองทำตามดู รับรองว่าถาดเหล็กของคุณจะอยู่ยาวแบบไม่ต้องเปลี่ยนบ่อยแน่นอนครับ
- เช็ดให้แห้งหลังใช้งานทุกครั้ง ฟังดูง่ายมาก แต่หลายคนไม่ทำครับ เพราะพอทำงานเสร็จก็เหนื่อย อยากเก็บของแล้วกลับบ้านเลย ซึ่งผมเข้าใจดีครับ ฮ่า ๆ แต่แค่สละเวลา 10 วินาที ใช้ผ้าแห้งหรือกระดาษทิชชูเช็ดคราบน้ำ คราบน้ำมันออกก่อนเก็บ ถาดคุณจะดูใหม่ไปอีกนานเลย เพราะคราบชื้นพวกนี้แหละคือ “ตัวเร่งสนิม” ชั้นดี
- ทาน้ำมันบาง ๆ เป็นประจำ โดยเฉพาะ ถาดเหล็ก ชุบซิงค์หรือเหล็กธรรมดาที่ไม่ได้เคลือบพิเศษ ลองใช้น้ำมันจักรหรือน้ำมันสนหยดลงผ้าบาง ๆ แล้วเช็ดถาดให้ทั่ว มันจะเคลือบเป็นฟิล์มบาง ๆ กันความชื้นไว้ได้ดีมาก พี่หนึ่งยังแอบบอกว่า “ผมใช้น้ำมันเครื่องเหลือจากรถนั่นแหละ ทานิดเดียวก็อยู่” ประหยัด แถมได้ผลด้วยครับ
- หลีกเลี่ยงการเก็บของเปียกไว้ใน ถาดเหล็ก ข้อนี้หลายคนพลาดกันบ่อย พอซ่อมงานเสร็จ เอาประแจหรือไขควงที่เพิ่งล้างน้ำมาวางไว้ในถาดเลย คิดว่าเดี๋ยวค่อยเช็ดทีเดียว แต่สุดท้ายกลายเป็นว่าตรงจุดที่น้ำขังเกิดเป็นรอยสนิมก่อนเพื่อน ถ้าอยากให้ถาดอยู่กับเราไปนาน ๆ แค่แน่ใจว่า “ของทุกชิ้นแห้งก่อนวาง” ก็พอครับ
- ไม่ขัดแรงเกินไปเวลาทำความสะอาด หลายคนเวลาเห็นคราบสนิมนิดหน่อยจะรีบหยิบแปรงลวดหรือฟองน้ำหยาบมาถูสุดแรงเกิด ซึ่งจริง ๆ แล้วไม่ควรเลยครับ เพราะการขัดแรงจะทำให้ฟิล์มกันสนิมหรือชั้นเคลือบผิวถาดหลุดออกไว พอชั้นนั้นหายไป สนิมจะกลับมาเร็วกว่าที่คิดมาก ใช้แค่ฟองน้ำเนื้อนุ่มหรือผ้าชุบน้ำสบู่เช็ดเบา ๆ ก็พอครับ
- เก็บในที่อากาศถ่ายเท ถ้าถาดอยู่ในอู่หรือห้องที่ความชื้นสูง อย่าวางชิดพื้นหรือมุมอับครับ เพราะอากาศไม่ถ่ายเท ความชื้นจะสะสมตลอดเวลา ทางที่ดีควรวางบนชั้น หรือให้มีพัดลมหรือช่องระบายอากาศช่วยให้ความร้อนกระจาย ความชื้นลดลง ถาดก็ไม่ต้องเผชิญกับหยดน้ำที่เกาะผิวเหล็กตลอดเวลา
แล้ว ถาดเหล็ก ราคาถูกถือว่าโอเคไหม?
คำตอบคือ ขึ้นอยู่กับงาน ครับ ถ้าใช้แค่ใส่ของทั่วไปในบ้าน ไม่โดนน้ำ ไม่อยู่กลางแจ้ง ถาดเหล็ก ราคาประหยัดก็ถือว่าพอแล้ว แต่ถ้าเป็นงานอุตสาหกรรม งานซ่อมรถ หรืออยู่ในพื้นที่เปียกชื้นเป็นประจำ การลงทุนเพิ่มอีกเล็กน้อยเพื่อซื้อ ถาดเหล็ก คุณภาพดีหรือสแตนเลส จะคุ้มกว่าในระยะยาวแน่นอน เพราะของดีจริง ๆ ใช้ทีเดียวจบ ไม่ต้องคอยกังวลว่าสนิมจะมาเมื่อไหร่
ลองคิดดูครับ ถ้าทุกครั้งที่ต้องล้างมือมาเช็ดสนิม หรือเจอถาดขาดต้องซื้อใหม่ มันก็เสียทั้งเวลาและเงินโดยไม่รู้ตัว ดังนั้นการเลือกของดีตั้งแต่แรก แม้จ่ายแพงกว่านิดเดียว ก็ช่วยให้ชีวิตง่ายขึ้นเยอะเลยครับ
“เราเคยซื้อ ถาดเหล็ก ราคาถูกมาหลายรอบ สุดท้ายเสียเงินซ้ำเพราะสนิมกินขาด พอซื้อดีทีเดียวกลับใช้มาได้เกือบสิบปี” ตอนนี้ถาดนั้นยังอยู่เลย แค่รอยขีดข่วนเล็กน้อยเอง เพราะบางทีของดีมันก็บอกตัวเองได้จากการใช้งานจริง
ถาดเหล็ก ในยุคใหม่ สวย ทน และออกแบบเพื่อช่างจริง ๆ
เดี๋ยวนี้ ถาดเหล็ก ไม่ได้มีแต่แบบเรียบ ๆ เหมือนเมื่อก่อนแล้วครับ ผู้ผลิตหลายรายหันมาใส่ใจดีไซน์มากขึ้น เช่น
- เคลือบ Powder Coating สีดำด้านหรือเทาเมทัลลิก ดูเท่และกันรอยนิ้วมือได้ดี
- มีแม่เหล็กในตัว สำหรับดูดน็อตหรือสกรูไม่ให้กลิ้งหล่นพื้น
- ทำขอบสูงหรือมีช่องแบ่ง เพื่อแยกชิ้นส่วนเล็ก ๆ อย่างเป็นระเบียบ
- แบบพับได้หรือมีหูจับ สำหรับพกพาไปหน้างาน
บางรุ่นยังเพิ่มลูกเล่นใหม่ ๆ อย่าง ฐานหมุนได้ 360 องศา สำหรับช่างที่ต้องหยิบของบ่อย ๆ หรือ รุ่นเคลือบกันรอยน้ำมันและกรดด่าง ที่ออกแบบมาเฉพาะอู่ซ่อมเครื่องยนต์ เรียกได้ว่าทั้งสวยและใช้งานจริงในเวลาเดียวกัน บางคนถึงขั้นนำ ถาดเหล็ก ไปแต่งบ้านครับ เช่น วางบนโต๊ะทำงานเพื่อใส่เครื่องเขียน หรือจัดเป็นมุมอุปกรณ์งานอดิเรกเล็ก ๆ ซึ่งกลายเป็นของตกแต่งแนวลอฟต์ที่ดูเท่มากทีเดียว ทั้งหมดนี้ทำให้ “ถาดเหล็ก” ไม่ใช่แค่ของที่ช่างใช้ แต่ยังกลายเป็นของแต่งโต๊ะช่างหรือของแต่งบ้านที่ดูดี มีสไตล์ และใช้งานได้จริง
เลือก ถาดเหล็ก ได้ที่นี่