TH
English
Customers Also Purchased
ถ้าพูดถึง ใบเจียรเหล็ก ผมเชื่อว่าหลายคนที่เคยทำหรือกำลังก้าวเข้าสู่งานเหล็ก ทั้งงานเชื่อมเหล็ก งานโครงสร้างเหล็ก หรือช่าง DIY สมัครเล่นที่หยิบเครื่องเจียรขึ้นมาเป็นครั้งคราว คงต้องเคยสงสัยหรือเจอ คำถามนี้อยู่บ้างครับ ว่า "ใบเจียรเหล็ก ใช้ตัดได้ไหม?"
ตอนผมเริ่มจับเครื่องเจียรใหม่ ๆ ก็เคยสงสัยอยู่เหมือนกันครับ เพราะในเวิร์คช๊อปตอนนั้น มีแต่ใบเจียรเหล็กเหลือ ๆ หลายใบเลย แต่ไม่มีใบตัดเหล็กนี่สิ จะออกไปซื้อใบตัดก็ขี้เกียจ ขนาดมันก็เท่ากัน ใส่ได้เหมือนกัน แล้วแบบนี้ทำไมจะตัดไม่ได้? วัสดุก็แทบจะเหมือนกัน ต่างกันแค่ความหนา ทำไมเราไม่ประยุกต์ใช้อย่างคุ้ม ๆ ไปเลย?
แต่พอได้มาทำความเข้าใจ และถามผู้รู้ในวงการจริง ๆ ถึงได้เข้าใจครับ ว่า อะไรที่แม้จะ "พอทำได้" ก็ไม่ใช่ว่าจะ "ควรทำ" เสมอไป
เพราะฉนั้น ในบทความนี้ ผมจะชวนมาเจาะลึกคำถามสำคัญสำหรับ ช่างเหล็กมือใหม่ครับ ว่า ถ้าจะใช้ใบเจียรเหล็ก ในงานตัดเหล็กนั้นมีอะไรต้องคำนึงถึงบ้าง ไม่ใช่แค่ว่าทำได้ หรือไม่ได้นะครับ แต่ว่าจริง ๆ แล้ว ควรทำ หรือไม่ควรทำ และการฝืนทำ มันมีความเสี่ยงต่องาน และความปลอดภัยยังไงบ้าง เพื่อให้คุณรู้ลึก รู้จริง และเลือกใบเจียรเหล็ก และใบตัดเหล็กให้เหมาะสมกับงานได้มากขึ้น
ความแตกต่างของ ใบเจียรเหล็ก และใบตัดเหล็ก
การเข้าใจพื้นฐานตรงนี้จึงไม่ใช่เรื่องเล็กน้อย เพราะการเลือกใบผิดประเภทอาจทำให้เครื่องมือทำงานได้ไม่เต็มประสิทธิภาพ เกิดอันตราย หรือทำให้งานเสียหายได้ทันที ดังนั้น ก่อนจะเข้าเนื้อหาหลัก เรามาทำความเข้าใจเกี่ยวกับใบสองประเภทนี้กันดีกว่า
ใบเจียรเหล็ก ถูกสร้างมาเพื่องานเจียร
สิ่งที่ควรรู้ ก่อนเลือกใช้ ใบเจียรเหล็ก ใบเจียรเหล็ก (grinding disc / wheel) คือแผ่นดิสก์ที่ทำจากเม็ดขัด (abrasive) และสารยึดเกาะ ออกแบบมาเพื่อขัด เจียร ลบคม หรือแต่งผิวโลหะให้เรียบ ตัวใบจะมีความหนากว่าใบตัดเหล็กอย่างชัดเจน (เช่น 4 มม. หรือ 6 มม.) เพื่อรองรับแรงกดจากเครื่องในแนวตั้งฉากกับใบ ที่ต้องใช้เวลาเจียรผิวเหล็กโดยตรง
การออกแบบนี้เองทำให้ใบเจียรเหล็ก มีขอบที่หนากว่าใบตัดเหล็กมาก ๆ แต่ไม่เหมาะกับการเฉือนด้วยขอบใบ เหมือนมีด หรือใบเลื่อย ที่ต้องการความบาง และความคม
ใบตัดเหล็กเน้นบาง และคม
ใบตัดเหล็กออกแบบมาโดยเฉพาะให้บางเพียง 1–2 มม. เพื่อให้การเฉือนทำได้รวดเร็ว และแม่นยำ ความบางนี้ทำให้แรงต้านลดลง ไม่กินแรงเครื่อง และการตัดทำได้ต่อเนื่อง ไม่ทำให้เหล็กสะสมความร้อนจากการเสียดสีมากเกินไป ที่สำคัญคือการออกแบบเพื่อเฉือนตรง ๆ โดยเฉพาะ ดังนั้นมันจึงให้รอยตัดที่ตรง และเรียบ
แล้ว ทำไมจะต้องใช้ ใบเจียรเหล็ก มาตัด?
หลายครั้งเหตุผลมันไม่ซับซ้อนครับ เพราะความสะดวก และความเคยชิน หลายคนมีใบเจียรเหล็ก อยู่แล้ว ก็คงไม่อยากเสียเวลาออกไปหาซื้อใบตัดใหม่ อีกอย่างคือคิดว่าใบเจียรกับใบตัดก็เป็นแผ่นกลม ๆ ขนาดเท่ากัน ใช้ได้เหมือนกัน ความจริงคือ มันกัดได้ แต่ผลลัพธ์ไม่เหมือนกันครับ
ผมจะลองยกตัวอย่างง่าย ๆ ที่เกิดขึ้นได้จริงนะครับ กรณีรีบ ๆ งานเล็ก ๆ อย่างงานตัดแผ่นเหล็กบาง ๆ ก่อนจะเจียร ช่างอาจจะเลือกใช้ใบเจียรเหล็กในการตัดแทน เหตุผลก็อาจจะเป็นเพราะว่า ลืมเปลี่ยน มีอยู่แล้ว หรือไม่อยากเสียเวลาสลับใบให้ยุ่งยาก แน่นอนว่า ใช้ได้ครับ แต่สิ่งที่อาจเกิดขึ้น คือ ได้รอยตัดไม่ตรง ต้องมาเสียเวลาขัดแต่งทีหลัง และที่สำคัญ เครื่องทำงานหนักจนร้อนจัดด้วย
ดังนั้น ถ้าให้แนะนำจริง ๆ อย่าทำแบบนั้นจะดีกว่า เพราะงานที่ดูเหมือนเล็ก ๆ นั้นกลับเสียเวลาเพิ่มขึ้นไปอีกหลายเท่า ถ้าใช้ใบตัดตั้งแต่แรก งานจะตรง สวยขึ้น และเครื่องก็จะไม่ทำงานหนักจนเกินพอดี
ผมบอกกับช่างมือใหม่เสมอครับ ว่า ใบแต่ละแบบมันมีหน้าที่เฉพาะของมัน อย่าคิดว่าประหยัดเล็กน้อยแล้วจะคุ้ม เพราะสุดท้ายต้องมาเสียแรง เสียเวลา และบางครั้งก็เสียอุปกรณ์ไปด้วย
ปัญหาที่ตามมา
- รอยตัดไม่ตรง: เพราะใบเจียรเหล็กมีความหนาที่ไม่เหมาะกับการตัดเฉือน และกัดเหล็กได้ ทีละนิด ทำให้ได้เส้นตัดที่เบี้ยว และยังอาจทำให้เส้นที่ควรจะตรงกลายเป็นเส้นโค้งโดยไม่ตั้งใจ ยิ่งตัดแผ่นใหญ่ หรือชิ้นงานที่ยาว ผลลัพธ์ก็จะยิ่งเห็นชัดว่ามันไม่สามารถคุมแนวได้ดีเท่ากับใบตัดแท้ ๆ
- กินแรง: เครื่องเจียรทำงานหนัก ต้องใช้แรงกดเยอะ ส่งผลให้ผู้ใช้เหนื่อยง่าย และบางครั้งต้องใช้เวลานานกว่าจะตัดขาด การตัดแบบนี้ยังทำให้เครื่องร้อนเร็ว เสียงดัง และสึกหรอเร็วกว่าเดิมด้วย
- ความร้อนสะสม: นอกจากจะทำให้เหล็กร้อนจนแดง รอยตัดแข็ง และกรอบ ความร้อนสูงนี้ยังส่งผลให้อายุการใช้งานของใบเจียรเหล็กสั้นลง และอาจทำให้โครงสร้างของชิ้นงานเปลี่ยนไป เช่น การแตกร้าวเล็ก ๆ หรือเสียรูปเมื่อเย็นตัวลง ทำให้ต้องเสียเวลาเก็บงานภายหลังมากขึ้น
- เสี่ยงแตก: ใบเจียรเหล็ก ไม่ได้ออกแบบมาให้รับแรงด้านข้างจากการเฉือน พอฝืนใช้งานไปนาน ๆ โอกาสที่ใบจะบิ่น หรือแตกกลางคันก็สูงขึ้น
อันตรายที่ซ่อนอยู่ จากการตัด ด้วย ใบเจียรเหล็ก
ใบเจียรเหล็ก แตกง่าย เกิดจากอะไรบ้าง และป้องกันอย่างไร? ใบเจียรเหล็ก ที่ใช้ผิดงานแล้วแตก กลายเป็นชิ้น ๆ แล้วกระเด็นด้วยความเร็วอันมหาศาล อาจซ่อนอันตรายต่อผู้ใช้ได้โดยตรง เช่นโดนใส่แขน ใส่หน้า ถึงขั้นต้องเย็บหรือพักงานกันยาว ๆ
- ใบเจียรเหล็ก มีความหนา พอใช้ตัดจึงรับแรงกดไม่สม่ำเสมอ ทำให้เสี่ยงแตก และเมื่อแรงกดกดลงไม่เท่ากันในแต่ละจุดของขอบใบ การเสื่อมสภาพก็จะเกิดเร็วขึ้น โอกาสที่ใบจะแตกกระจายก็เพิ่มมากขึ้นตามไปด้วย
- ใบเจียรเหล็ก มีแรงเสียดทานที่สูง ยิ่งตัด ยิ่งกินแรงเครื่อง ความร้อนยิ่งสะสมจนใบเปราะ แรงเสียดทานที่มากยังทำให้เศษผงเหล็กฟุ้งกระจายง่ายขึ้น สร้างความรำคาญแ ละอันตรายกับคนรอบข้าง หากไม่มีการป้องกันที่ดีพออาจทำให้ตา และผิวหนังระคายเคืองได้
- เครื่องเจียร หมุนรอบสูง เครื่องเจียร 4 นิ้ว ที่หมุนได้ถึง 11,000–12,000 รอบ/นาที ถ้าใบแตกขึ้นมา ก็คือสะเก็ดระเบิด ๆ ดี ๆ นี่เอง และอย่าลืมว่าความเร็วระดับนี้ทำให้แรงเหวี่ยงสูงมาก การแตกเพียงเล็กน้อยก็สามารถส่งผลเป็นการแตกทั้งแผ่นได้ทันที ความเสียหายที่ตามมาไม่ใช่แค่ตัวเครื่อง หรือชิ้นงาน แต่รวมถึงอันตรายกับผู้ใช้งานโดยตรง
แล้วถ้าอยากลองใช้ ใบเจียรเหล็ก ตัดเหล็กจริง ๆ ล่ะ?
ผมขอย้ำอีกทีว่ามันไม่ใช่ทางเลือกที่ดีครับ แต่ถ้าใครจำเป็นจริง ๆ ต้องรู้ข้อจำกัด และวิธีลดความเสี่ยง เช่น ใช้กับชิ้นงานที่บาง ไม่เกิน 1–2 มม. อย่าฝืนกดแรง เพราะยิ่งกดแรง ใบยิ่งแตกง่าย ต้องใส่อุปกรณ์ป้องกันครบถ้วน ทั้งแว่น หน้ากาก ถุงมือ และอย่าใช้กับงานที่ต้องการความละเอียดสูง เพราะรอยตัดจะไม่สวย ต้องเสียเวลามานั่งเก็บงานอีกหลายขั้นตอน ซึ่งสุดท้ายแล้วก็ไม่คุ้มครับ
ความคุ้มค่าจริง ๆ อยู่ที่ การใช้ถูกประเภท
ไม่ว่าจะเป็นช่างมืออาชีพหรือคนที่เพิ่งหัดใช้เครื่องมือ การเลือกให้ถูก จะช่วยให้ทั้งงานที่ทำง่ายขึ้น ผลลัพธ์ที่ออกมาดีขึ้น และสำคัญที่สุดคือความปลอดภัยที่คุณจะได้กลับมา
ใช้ใบตัดเหล็กโดยตรงดีกว่ายังไงบ้าง?
ราคาของใบตัดเหล็กจริง ๆ ก็อยู่หลักสิบครับ และสิ่งที่ได้คือความเร็ว ความปลอดภัย กับคุณภาพงานที่สวยกว่าเยอะ รวมถึงเวลาที่ประหยัดได้ และความปลอดภัยที่เพิ่มขึ้น ผมว่าทั้งหมดนี้คุ้มค่ามากกว่าการเสี่ยงฝืนใช้ใบเจียรเหล็กแน่นอน ยิ่งในงานที่ต้องทำซ้ำเยอะ ๆ หรือเป็นงานสำคัญที่ลูกค้าเห็นผลลัพธ์โดยตรง
- ตัดเร็วกว่า ใบเจียรเหล็ก: ทำให้งานเสร็จไว ไม่ต้องเสียเวลาฝืนกด หรือค่อย ๆ ไล่เหมือนตอนใช้ใบเจียรเหล็กแทนใบตัด ทำงานได้ต่อเนื่อง และรวดเร็วทันใจ และยังช่วยให้ทำงานได้หลายชิ้นในเวลาที่สั้นลง ทั้งงานโครงสร้าง งานซ่อม หรือการทำเฟรมเหล็กเล็ก ๆ ก็ใช้เวลาน้อยลงอย่างเห็นได้ชัด
- งานสวยกว่า ใบเจียรเหล็ก: รอยตัดตรง ไม่ต้องแต่งเยอะ ร่องตัดที่ได้ดูเป็นเส้นตรง และคุมแนวได้ง่าย ทำให้งานที่เสร็จแล้วดูเรียบร้อย ลดขั้นตอนการขัดแต่งภายหลังไปได้มาก และยังช่วยให้งานประกอบภายหลังง่ายขึ้น เช่น การเชื่อมต่อ หรือการเข้ามุมก็พอดีไม่ต้องมานั่งแก้งาน
- ปลอดภัยกว่า ใบเจียรเหล็ก: ลดความเสี่ยงที่ใบเจียรเหล็กจะแตก เพราะใบถูกออกแบบมาโดยตรงสำหรับการเฉือนด้านข้าง การใช้งานจึงสอดคล้องกับคุณสมบัติของวัสดุ ลดโอกาสเกิดอุบัติเหตุได้มากกว่าอย่างชัดเจน ยิ่งถ้ามีการใช้งานต่อเนื่องหลายชั่วโมง การเลือกใบที่ถูกประเภทก็ช่วยให้ทำงานได้อย่างมั่นใจ ไม่ต้องคอยกังวลเรื่องใบเสียหายกลางคัน
- ประหยัดแรง และไฟ: งานไม่หนักเกินไป ช่วยลดภาระของผู้ใช้ที่ต้องคอยออกแรงกด อีกทั้งยังทำให้เครื่องเจียรไม่ร้อนเร็ว อายุการใช้งานยาวนานขึ้น และประหยัดในทุก ๆ ด้านในระยะยาว การประหยัดแรงนี้ยังช่วยให้ผู้ใช้งานไม่เหนื่อยล้าเกินไป เวลาทำงานต่อเนื่องนาน ๆ ก็ยังควบคุมงานได้แม่นยำกว่า
สรุป: ใบเจียรเหล็ก พอตัดได้จริง แต่ไม่แนะนำ
ใบเจียรเหล็ก ใช้สำหรับงานเจียร ส่วนใบตัดเหล็ก ก็เอาไว้ตัด ฟังดูเหมือนเรื่องง่าย ๆ เลยใช่ไหมครับ แต่ถ้าใครหยิบมาใช้สลับกัน ปัญหาที่ตามมาอาจจะใหญ่กว่าที่คิดไว้มากทีเดียว ทั้งงานที่ออกมาไม่สวย ต้องมาเสียเวลาแก้ หรือหนักกว่านั้นก็คือเรื่องความปลอดภัยที่เสี่ยงกว่าเดิมมาก ๆ
หลายคนอาจคิดว่า "แค่ครั้งเดียวคงไม่เป็นไร" แต่บอกเลยครับว่าอุบัติเหตุจากการใช้ผิดประเภทเกิดขึ้นได้จริง และเกิดขึ้นบ่อยกว่าที่เราคิด บางทีไม่ใช่แค่ชิ้นงานเสีย แต่เป็นชีวิต และร่างกายของผู้ใช้งานที่ต้องรับเคราะห์เต็ม ๆ ด้วย
ผมเองเคยได้ยินจากช่างรุ่นพี่หลายคน เขาพูดตรงกันหมดว่า “อย่าไปเสี่ยงเลยครับ” อุปกรณ์แต่ละอย่าง ออกแบบมาให้ทำงานตามหน้าที่ของมันอยู่แล้ว ใช้ให้ถูกงานเถอะ ทั้งปลอดภัยกว่า และงานก็ออกมาดีกว่าเยอะ ถ้าอยากให้งานออกมาสวย เรียบร้อย และทำได้ต่อเนื่องโดยไม่ต้องมานั่งกังวลกลางทาง
การลงทุนซื้อใบตัดเหล็กที่เหมาะสมไปเลยตั้งแต่แรก คือตัวเลือกที่คุ้มค่าที่สุดครับ ลงทุนเพิ่มอีกนิดเดียว แต่ช่วยป้องกันความเสียหายใหญ่ ๆ ในอนาคตได้สบาย แถมยังทำให้เราทำงานด้วยความมั่นใจมากขึ้นด้วย
ทำงานให้ปลอดภัยและได้คุณภาพ อย่าลืมเลือกใช้ ใบเจียรเหล็ก ให้ถูกงาน ใช้เจียรแต่ง ลบคม ขัดผิวเท่านั้น ส่วนงานตัดให้มอบเป็นหน้าที่ของใบตัดไปเลย