Customers Also Purchased
เคยไหมครับ? เวลาเราเดินเข้าร้านขาย เครื่องมือช่าง แล้วไปยืนอยู่หน้าชั้นวาง ประแจแหวน ภาพที่เห็นคือมีไซส์ มีเบอร์วางเรียงกันเต็มไปหมด จนบางครั้งก็แอบงงว่า “เอ๊ะแบบไหนที่เหมาะกับน็อตกันนะ?” หลายคนเวลาเลือกก็ใช้วิธีเดา ๆ หยิบมา พอได้ก็ดีใจเหมือนตอนที่อ แมนยู ยิงประตูได้แหละ! ฮ่าๆ มา ๆเข้าเรื่องต่อครับ แต่… พอหมุนไปได้ไม่กี่รอบ กลับกลายเป็นว่าหัวน็อตเริ่มบานหรือรูด จนทำให้งานไม่เสร็จ ต้องเสียทั้งเวลา และอารมณ์อีกด้วย
ปัญหาแบบนี้ไม่ได้เกิดเพราะ ประแจแหวน เสมอไปนะครับ แต่ส่วนใหญ่เกิดจากการเลือก ประแจแหวน ไม่ถูกต้องมากกว่า เหมือนการเลือกนักเตะลงสนามแหละครับ ถ้าเลือกผิดตำแหน่ง ต่อให้แมนยู มีนักเตะเก่งแค่ไหนก็อาจแพ้ได้ง่าย ๆ “ ช่วงนี้อินไปหน่อย ฮ่าๆ” มันก็เหมือนกันกับการใช้ประแจแหวน นั่นแหละครับ ถ้าเราไม่รู้ว่าน็อตแบบไหนควรใช้กับ ประแจแหวน มันก็มีโอกาสทำให้งานพังแทนที่จะออกมาสมบูรณ์นั่นเอง
ประแจแหวน คืออะไร? ทำไมถึงต่างจากประแจปากตาย
ก่อนอื่นต้องทำความเข้าใจก่อนครับว่า ประแจแหวน ก็คือ ประแจ ที่หัวเป็นวงกลมเต็มรอบ ต่างจาก ประแจปากตาย ที่เปิดครึ่งวงกลม จุดเด่นของมันคือจับน็อตได้รอบตัว 360 องศา ทำให้แรงกดกระจายทั่วหัวน็อต ลดโอกาสรูดหรือบานได้ดีกว่า ในงานจริงนี่สำคัญมากครับ ยิ่งถ้าเป็นน็อตที่ขันแน่น ๆ มานาน หัวเริ่มสึกนิด ๆ ถ้าไปใช้ปากตาย มักจะรูดเอาง่าย ๆ แต่ ประแจแหวน ยังพอช่วยเซฟได้ เพราะมันล็อกทั้งหัวน็อต ไม่ใช่แค่สองด้าน
น็อตแบบไหนที่เหมาะกับ ประแจแหวน
จริง ๆ แล้ว ประแจแหวน ไม่ได้ถูกออกแบบมาให้ใช้กับน็อตชนิดเดียว แต่มันคือเครื่องมือสารพัดประโยชน์ที่หยิบขึ้นมาเมื่อไหร่ก็มักจะช่วยให้งานจบแบบสวย ๆ ได้เสมอ แต่ถ้าถามว่ามันจะเหมาะที่สุดกับน็อตแบบไหน? เราจะพูดถึง 4 กลุ่มหลัก ๆ ใช้งานบ่อยๆล่ะกันนะครับ
น็อตหกเหลี่ยมมาตรฐาน (Hex Bolt)
นี่แหละคือคู่แท้ของประแจแหวน ตัวน็อตหกเหลี่ยมถือว่าเป็นแบบมาตรฐานที่ช่างทุกวงการต้องเจอ ไม่ว่าจะงานไม้ งานเหล็ก ไปจนถึงงานเครื่องยนต์ เพราะหัวน็อตมีมุม 6 ด้านที่รับกับประแจได้พอดี เวลาใส่ประแจแหวนเข้าไป มันล็อกแบบเต็มวง ไม่มีช่องโหว่ให้หลุด ทำให้หมุนได้มั่นใจ เหมือนจับคู่ลงสนามที่เข้าขากันตั้งแต่ต้นเกม
น็อตที่อยู่ในพื้นที่แคบ
เคยไหมครับ? เจอน็อตอยู่ลึก ๆ ในห้องเครื่องรถ หรือซ่อนอยู่มุมมืดของเครื่องจักรที่ประแจปากตายไม่มีทางสอดเข้าไปได้ ถ้าเจอสถานการณ์แบบนี้ ประแจแหวน คือพระเอกเลย เพราะหัววงกลมมันโอบหัวน็อตได้แน่น ถึงแม้หมุนได้ทีละนิด แต่ก็มั่นใจว่าไม่ทำหัวน็อตพังแน่นอน ถือว่าเป็นจังหวะ “ค่อย ๆ บด ค่อย ๆ เคลียร์” ที่แม้จะไม่ได้รวดเร็ว แต่จบงานได้ชัวร์
น็อตที่ต้องการแรงขันสูง
งานหนักอย่างพวกน็อตล้อรถ หรือน็อตโครงสร้างเหล็กใหญ่ ๆ ถ้าเลือกผิดมีสิทธิ์พังได้เลยครับ ประแจปากตายแม้จะหยิบง่าย แต่ปากบานเร็วมากเวลาต้องเจอแรงบิดมหาศาล แต่ถ้าใช้ ประแจแหวน ความต่างมันชัดเลย เพราะแรงกระจายรอบหัวน็อต ทำให้ไม่หลุดง่าย ไม่บี้ปากประแจ แถมออกแรงได้เต็มที่ คล้าย ๆ เวลาทีมฟุตบอลอย่างแมนยูต้องการกองหลังที่ไว้ใจได้ ประแจแหวน ก็คือคนนั้นแหละครับ แน่น เป๊ะ และไม่พลาดง่าย ๆ
น็อตที่เริ่มสึกหรือหัวบานนิด ๆ
อันนี้เป็นเหตุการณ์ที่เราเจอมากับตัวเลยครับ ครั้งหนึ่งเราเจอน็อตเครื่องจักรที่ผ่านการใช้งานมาหลายปี หัวเริ่มกลม ๆ มน ๆ ไปแล้ว ลองใช้ประแจปากตายก็เอาไม่อยู่ หลุดตลอด พอหยิบประแจแหวนมาใส่ กลายเป็นว่ายังหมุนออกได้ เพราะแรงกดมันไม่ไปบี้ที่ขอบแค่มุมเล็ก ๆ แต่กระจายรอบหัวน็อต ช่วยให้หมุนคลายออกมาได้แบบไม่ทำให้น็อตเสียหายไปมากกว่าเดิมนั่นเอง
แล้วน็อตแบบไหนที่ไม่เหมาะกับ ประแจแหวน?
แต่ใช่ว่า ประแจแหวน จะเหมาะกับทุกสถานการณ์นะครับ บางงานมันก็ไม่ใช่คำตอบสุดท้าย และถ้าเราฝืนใช้ อาจจะทำให้งานสะดุด เสียเวลามากกว่าที่คิดด้วย ตัวอย่างที่เห็นชัด ๆ ก็มีอยู่หลายกรณี เช่น
น็อตที่อยู่ลึกแต่มีเดือยโผล่ยาว
หลายครั้งเวลาเจอชิ้นงานพวกโครงเหล็ก เครื่องจักร หรือแม้แต่ช่วงซ่อมช่วงล่างรถยนต์ เรามักเจอน็อตที่มีสลักหรือเดือยเกลียวยาวโผล่พ้นหัวน็อตมาเยอะ พอจะใส่ประแจแหวนเข้าไปกลับติดทันที เพราะวงแหวนมันตัน ไม่ได้เจาะทะลุเหมือนบล็อกที่สวมผ่านได้ แบบนี้ต่อให้พยายามแค่ไหนก็ไม่ลงล็อกอยู่ดี ต้องยอมเปลี่ยนไปใช้บล็อกหรือประแจบล็อกถึงจะตอบโจทย์
น็อตสี่เหลี่ยม
จริงอยู่ครับว่า ประแจแหวน อาจพอจับน็อตสี่เหลี่ยมได้บ้าง แต่ไม่ใช่สิ่งที่มันถูกออกแบบมาโดยตรง เพราะหน้าสัมผัสไม่เข้ารูปเต็มวง โอกาสลื่นมีสูง ยิ่งออกแรงมาก ๆ ยิ่งเสี่ยงให้หัวน็อตเสียหายหนักกว่าเดิม งานแบบนี้ใช้ประแจปากตายหรือบล็อกแบบเข้ารูปกับน็อตสี่เหลี่ยมจะดีกว่า ประหยัดแรงและลดความเสี่ยงที่น็อตจะบี้จนใช้ต่อไม่ได้
น็อตที่ต้องหมุนเร็ว ๆ ต่อเนื่อง
ลองนึกภาพเวลาประกอบเฟอร์นิเจอร์ที่มีน็อตจำนวนเป็นสิบ ๆ ตัว การหยิบประแจแหวนมาหมุนทีละรอบเล็ก ๆ ก็คงไม่ใช่วิธีที่มีประสิทธิภาพที่สุด เพราะนอกจากจะเสียเวลาแล้ว ยังเมื่อยมือสุด ๆ ด้วย งานแบบนี้ไขควงบล็อกหรือประแจบล็อกพร้อมด้ามหมุน (ratchet) จะช่วยให้ทำงานได้เร็วกว่าเยอะ ประแจแหวนจึงไม่ใช่ตัวเลือกที่คุ้มค่าในกรณีนี้
ประสบการณ์ตรงจากงานจริง
เรายังจำได้แม่นเลยครับ ตอนเริ่มหัดซ่อมรถใหม่ ๆ ด้วยความที่ยังไม่ค่อยรู้เรื่องเครื่องมือมากนัก เวลาจะถอดน็อตล้อก็หยิบอะไรใกล้มือมาใช้ไปก่อน วันนั้นเลยลองใช้ประแจปากตาย หวังว่าจะหมุนออกได้ง่าย ๆ ปรากฏว่าไม่เป็นอย่างที่คิดครับ พอออกแรงไปเรื่อย ๆ ปากประแจเริ่มบานออกทีละนิด ๆ แต่หัวน็อตก็ยังแน่นอยู่เหมือนเดิม หมุนยังไงก็ไม่ขยับสักที
ความรู้สึกตอนนั้นบอกตรง ๆ ว่าทั้งหงุดหงิด ทั้งเสียเวลา แถมยังกลัวว่าจะทำหัวน็อตเสียหายจนใช้ต่อไม่ได้อีกต่างหาก แต่โชคดีที่มีเพื่อนช่างอยู่ใกล้ ๆ เลยลองไปขอยืม ประแจแหวน มาลองใช้ดู พอใส่เข้าไปแล้วออกแรงบิดแค่ไม่กี่จังหวะ น็อตที่ฝืดมาตั้งนานกลับคลายออกได้ง่ายกว่าที่คิดเยอะ
เลือก ประแจแหวน ยังไงให้เหมาะกับงาน
นี่แหละครับอีกหนึ่งคำถามยอดฮิตที่หลายคนสงสัยเวลาไปซื้อ ประแจแหวน พอไปยืนอยู่หน้าชั้นวางทีไร มักจะเห็นมีทั้ง 6 เหลี่ยม และ 12เหลี่ยม วางเรียงกันเต็มไปหมด จนตัดสินใจไม่ถูกว่าควรเลือกแบบไหนดีกว่ากัน เอาจริง ๆ ไม่มีผิดไม่มีถูกครับ ขึ้นอยู่กับว่าเราจะเอาไปใช้กับงานแบบไหนมากกว่า
6 เหลี่ยม (6 Point)
- จุดเด่นคือความ “แน่น” เพราะหน้าสัมผัสของประแจจะรับกับหัวน็อตได้เต็ม ๆ
- เหมาะกับงานที่ต้องใช้แรงเยอะ ๆ เช่น น็อตล้อรถ น็อตโครงสร้าง
- โอกาสรูดน้อยกว่ามาก ทำให้มั่นใจเวลาต้องขันแน่น ๆ หรือคลายน็อตที่ติดแน่นมานาน
12 เหลี่ยม (12 Point)
- จุดเด่นคือความ “สะดวก” เพราะใส่ประแจได้หลายมุมมากกว่า
- เวลาเจอพื้นที่แคบ ๆ หรือมุมอับ แค่ขยับนิดเดียวก็สามารถเสียบประแจเข้าไปหมุนได้แล้ว
- ถึงจะไม่แน่นเท่า 6 เหลี่ยม แต่ก็ใช้ง่ายและรวดเร็วกว่า
และถ้าอยากให้คุ้มจริง ๆ เราว่าลองเปิดมุมมองกว้างขึ้นด้วยแนวคิด “7 สิ่งที่ต้องรู้ก่อนเลือกซื้อ ประแจแหวน ให้เหมาะสม” เพราะมันไม่ใช่แค่เรื่องจำนวนเหลี่ยม แต่ยังมีเรื่องของวัสดุ ความยาว มาตรฐานการผลิต น้ำหนัก ความทนทาน รวมไปถึงรูปแบบพิเศษอย่างประแจแหวนเบี้ยว ที่หลายคนมองข้ามแต่กลับใช้งานได้บ่อยกว่าที่คิด!
เลือก ประแจแหวน เพิ่มเติม