ปั๊มซับเมอร์ส เสียงดัง แรงดันตก มีฟองอากาศ แก้ยังไงดี?

หากคุณกำลังมีปัญหาในการใช้งาน ปั๊มซับเมอร์ส (Submersible Pump) ไม่ว่าตะเป็นเสียงดังผิดปกติ แรงดันน้ำไม่สม่ำเสมอ หรือบางทีเนี่ยมันมีฟองอากาศปนมากับน้ำที่ออกมาด้วย เชื่อเถอะครับว่าไม่ได้มีแค่คุณคนเดียวที่เคยสงสัยว่า "มันเป็นอะไรเนี่ย!?" บางคนอาจคิดว่า ก็ยังมีน้ำออกอยู่นี่ มันก็ใช้ได้แหละ แต่ๆอย่าเพิ่งนิ่งนอนใจไปครับ เพราะอาการแบบนี้แหละที่มักจะค่อยๆ ลุกลามจนสุดท้ายต้องเปลี่ยน ปั๊มซับเมอร์ส ใหม่แบบไม่รู้ตัวเลยทีเดียว!

ปั๊มซับเมอร์ส เกิดเสียงดังผิดปกติ

• ตลับลูกปืนเสื่อมม: อันนี้เป็นตัวต้นเหตุอันดับต้นๆ เลยครับที่ทำให้ ปั๊มซับเมอร์ส มีเสียงแปลกๆดังครืดๆ เหมือนมันมีอะไรฝืดๆอยู่ข้างใน ถ้าหากว่าปล่อยไว้นานๆโดยไม่แก้แล้วล่ะก็ มันอาจจะลามไปถึงใบพัดหรือมอเตอร์พังได้เลย เสียเงินซ่อมหนักกว่าเดิมไปอีก!
• ใบพัดโดนเศษหิน/ตะกอน: ถ้าหากว่าได้ยินเสียงแกร๊กๆ เหมือนมีอะไรเข้าไปโดนใบพัดอยู่ล่ะก็ ใช่เลยครับ! นั่นอาจเป็นเศษหิน ตะกอน หรือทรายเล็กๆ ที่ถูกดูดเข้าไปโดยไม่ตั้งใจ เสียงจะดังชัดเจนเหมือนอะไรไปขูดกับใบมีด ต้องรีบจัดการก่อนที่มันจะไปข่วนใบพัดจนเสียหาย
• ติดตั้งไม่มั่นคง: บางครั้ง ปั๊มซับเมอร์ส ไม่ได้ถูกยึดแน่นพอ เมื่อลงไปในบ่อแล้วเวลามันทำงานแรงๆ ก็จะสั่นแล้วไปกระแทกกับผนังบ่อ ทำให้เกิดเสียงดังคล้ายเสียงสะท้อน ฟังทีไรก็สะดุ้งทุกทีเลย แบบเนี่ยนอกจากจะน่ารำคาญแล้ว ยังเสี่ยงทำให้ตัวเครื่องสึกหรือสายไฟเสียหายได้อีกด้วย
• ปั๊มอากาศ: ถ้าน้ำในบ่อมันลดต่ำเกินไปจน ปั๊มซับเมอร์ส ไปดูดอากาศแทนน้ำ เสียงที่ได้ยินก็จะเป็นฮึบๆ ฮ่าๆ พูดไงดีละเอาเป็นว่ามันจะคล้ายๆกับเครื่องดูดฝุ่นเลย รับรองฟังแล้วสะดุ้งแน่นอน แบบนี้ไม่ใช่แค่เสียงน่ารำคาญนะครับ แต่มันยังเสี่ยงทำให้มอเตอร์ร้อนจัดจนพังได้เลย ถ้าได้ยินแบบนี้บ่อยๆ รีบตรวจระดับน้ำด่วนครับ

วิธีตรวจเช็กและแก้ไข

• ก่อนอื่นเลยครับ ปิดสวิตช์หรือเบรกเกอร์ให้เรียบร้อยซ่ะก่อน อันนี้สำคัญมากๆอย่าลืมนะครับ จากนั้นก็ค่อยๆ ถอดตัว ปั๊มซับเมอร์ส ขึ้นมาจากบ่อ แล้วลองหมุนดูที่ลูกปืนหรือใบพัดว่าแน่นดีไหม? หากมีอาการหลวมหรือสึกจนโยกได้หรือเปล่า ถ้ามันคลอนๆหรือหมุนแล้วเสียงแปลกๆ ก็เตรียมหาอะไหล่เปลี่ยนไว้ได้เลยครับ
• ต่อไปลองดูระดับน้ำในบ่อให้ดีครับว่ายังมีพอให้ปั๊มดูดหรือเปล่า ถ้าน้ำน้อยจนหัวปั๊มเริ่มโผล่ล่ะก็ อาจต้องขยับ ปั๊มซับเมอร์ส ให้สูงขึ้นนิด หรือถ้าจะให้ชัวร์ก็แนะนำให้ติดตั้งระบบตัดอัตโนมัติไว้เลยครับ ปั๊มซับเมอร์ส จะได้ไม่ทำงานเปล่าเวลาไม่มีน้ำ ช่วยยืดอายุเครื่องได้อีกเยอะเลยแหละ
• อันนี้คำแนะนำส่วนตัวนะครับ ให้ใช้ฟิลเตอร์หรือตะแกรงกรองหยาบติดไว้ที่หน้า ปั๊มซับเมอร์ส มันจะได้ช่วยกันพวกเศษหิน ทราย หรือเศษใบไม้ที่หลุดลงไปในบ่อไม่ให้โดนดูดเข้าไปจนไปขูดใบพัดหรือทำให้อุดตัน แบบนี้ช่วยให้ ปั๊มซับเมอร์ส อยู่กับเราได้นานขึ้นเยอะเลยครับ
• สุดท้ายลองเช็กดูครับว่าสายสลิงหรือท่อที่ใช้ยึดตัว ปั๊มซับเมอร์ส ไว้แน่นพอหรือยัง ถ้าโยกแล้วขยับได้ หรือมีเสียงกระทบอะไรแปลกๆ ก็ควรขันให้แน่นอีกนิด ปั๊มซับเมอร์ส จะได้ไม่สั่นไปสั่นมาจนเกิดเสียงหรือหลุดออกไปนั่นเอง 

ปั๊มซับเมอร์ส แรงดันตก น้ำไหลไม่แรงเหมือนเดิม

• ท่อรั่วหรือหลวม: อันนี้ๆเจอบ่อยมาก บางทีจุดเชื่อมต่อ หรือท่อส่งน้ำจาก ปั๊มซับเมอร์ส ไปยังบ้านอาจจะหลวม หรือตรงข้อต่อมันมีรอยรั่วนิดเดียวแบบนิดเดียวจริงๆ มันก็สามรถทำให้น้ำไหลเบาอย่างเห็นได้ชัด ลองเดินดูรอบๆ บ้านเลยครับว่าตรงไหนเปียกผิดปกติหรือมีฟองอากาศตรงท่อบ้าง อาจเป็นเบาะแสของรอยรั่วก็ได้
• วาล์วกันกลับเสีย: เจ้าอุปกรณ์ตัวเล็กๆตัวนี้หลายคนอาจไม่ทันสังเกตครับ แต่ถ้ามันเริ่มเสียเมื่อไหร่ น้ำที่ปั๊มดันขึ้นไปก็จะไหลย้อนกลับลงบ่อทุกครั้งที่ปั๊มหยุด แบบนี้พอเปิดใหม่อีกทีก็ต้องเริ่มดันน้ำขึ้นจากศูนย์ เปลืองพลังงาน แถมยังทำให้แรงดันไม่นิ่งด้วยครับ ลองเช็กดูว่ามันยังทำงานดีอยู่ไหม ถ้าเสียก็เปลี่ยนใหม่ได้เลย ไม่แพงแต่ช่วยได้เยอะมาก
• ใบพัดสึกหรอ: ใช้ไปนานๆ ใบพัดมันก็มีล้าบ้างแหละครับ มันก็เหมือนเครื่องมืออื่นๆ พอเริ่มสึก น้ำก็จะไม่พุ่งเหมือนเดิม ดึงน้ำขึ้นมาได้ไม่เต็มแรง แบบนี้ไม่ใช่แค่น้ำอ่อนนะครับ แต่ยังทำให้ตัวปั๊มมันทำงานหนักกว่าเดิมโดยไม่จำเป็นด้วย แนะนำว่าถ้าใช้งานมาหลายปีแล้ว ลองเช็กใบพัดดูสักรอบก็ดีครับเพื่อที่จะใช้งานต่อให้มีประสิทธิภาพยาวๆ
• แรงดันไฟตก: นี่ก็เจอบ่อย! โดยเฉพาะในพื้นที่ที่ไฟฟ้าไม่นิ่ง พอไฟตกเมื่อไหร่ ปั๊มซับเมอร์ส ก็ทำงานได้ไม่เต็มแรง เหมือนคนง่วงๆ ที่ถูกปลุกให้ลุกมาทำงานกลางดึก น้ำที่ออกมาก็เลยอ่อนแรงไหลเบาไม่สะใจ แบบนี้ถ้าเจอบ่อย ๆ แนะนำให้หาเครื่องช่วยควบคุมแรงดันไฟติดไว้ด้วยครับ จะได้ไม่ต้องลุ้นทุกครั้งที่เปิดน้ำ
• บ่อบาดาลมีน้ำลดหรือแห้งบางช่วง: อันนี้หลายคนเจอบ่อยครับ โดยเฉพาะช่วงหน้าแล้ง น้ำในบ่ออาจลดลงจนเหลือนิดเดียว แต่ปั๊มยังคงทำงานต่อเนื่องเหมือนมีน้ำให้ดูดอยู่ แบบนี้ปั๊มก็จะหมุนฟรีไปเรื่อย ๆ โดยไม่มีน้ำให้ดึงขึ้นมาเลย สุดท้ายมอเตอร์ร้อนจัด เสี่ยงพังแบบไม่รู้ตัวเลยครับ

แนวทางการแก้ไข

• ลองไล่ดูตามท่อและหัวต่อต่างๆ ด้วยสายตาก่อนเลยครับว่ามีตรงไหนเปียกผิดปกติบ้าง ถ้าไม่ชัวร์ก็อาจลองใช้วิธีอัดแรงดันเข้าระบบดู น้ำจะได้ซึมออกให้เห็นชัด ๆ ว่ารั่วตรงไหน แบบนี้จะช่วยให้เราหาจุดเสียได้ง่ายขึ้นเยอะครับ
• ถ้าเริ่มรู้สึกว่าน้ำที่พุ่งขึ้นมาชักจะอ่อนแรง หรือไหลย้อนลงไปเองบ่อย ๆ ลองเปลี่ยนวาล์วกันกลับดูครับ เพราะเจ้าตัวนี้มีหน้าที่กันไม่ให้น้ำไหลย้อนกลับลงบ่อ ถ้ามันเสื่อมสภาพเมื่อไหร่ ระบบก็รวนแน่นอน เปลี่ยนใหม่ไม่ยากเลยครับ ราคาไม่แรง แต่ช่วยให้ปั๊มทำงานได้ดีขึ้นเยอะ
• ลองถอดใบพัดออกมาดูครับว่ายังอยู่ในสภาพดีไหม หมุนแล้วลื่นดีหรือเปล่า หรือมีรอยบิ่น รอยสึกอะไรหรือเปล่า ถ้าเริ่มมีร่องรอยไม่ปกติ เปลี่ยนใหม่ไปเลยดีกว่าครับ จะได้ไม่ต้องรอให้มันพังกลางคันทีหลัง
• ลองใช้ Automatic Voltage Stabilizer (AVS) หรือเครื่องสำรองไฟที่ช่วยควบคุมแรงดันไฟให้เสถียรดูครับ เพราะบางครั้งไฟที่บ้านเรามันขึ้น ๆ ลง ๆ โดยไม่รู้ตัว โดยเฉพาะตอนที่เปิดพร้อมกันหลายอย่าง ปั๊มก็เลยทำงานไม่เต็มที่ ถ้ามีตัวนี้ช่วย รับรองว่าน้ำไหลแรงขึ้นแบบไม่ต้องลุ้นทุกครั้งที่เปิดก็อกแน่นอนครับ
• ถ้าเช็กแล้วว่าน้ำในบ่อเริ่มลดลงอย่างเห็นได้ชัด แนะนำให้ลดเวลาการใช้งานลงก่อนครับ อย่าปล่อยให้ปั๊มดูดน้ำแบบไม่มีน้ำ เพราะจะทำให้มอเตอร์ไหม้ได้ง่าย ๆ และถ้าใช้งานต่อเนื่องแบบนี้บ่อย ๆ ล่ะก็ อาจต้องเปลี่ยนไปใช้ปั๊มรุ่นที่ดึงน้ำจากความลึกมากขึ้นจะดีกว่า ปั๊มจะได้ไม่ต้องฝืนทำงานเกินกำลังครับ

ปั๊มซับเมอร์ส มีฟองอากาศปนในน้ำ

เคยเปิดน้ำแล้วเห็นว่ามันไม่ใช่น้ำใสๆ ธรรมดา แต่กลับมีฟองปุดๆ หรือเป็นละอองคล้ายละอองฝนไหมครับ? แบบนี้แหละครับที่เรากำลังพูดถึง มันอาจดูไม่ใช่เรื่องใหญ่ แต่จริง ๆ แล้วเป็นสัญญาณว่ามีอากาศแอบปนอยู่ในระบบแน่นอน แรงดันน้ำก็จะไหล ๆ หยุด ๆ เดี๋ยวแรงเดี๋ยวเบา แบบเปิดฝักบัวแล้วต้องหมุนหาจังหวะอยู่ตลอด แถมบางทีอาจมีเสียงแปลกๆ ตามมาด้วย เหมือนปั๊มมันหอบอยู่นิด ๆ เลยครับ

ถ้าปล่อยให้มีฟองอากาศในระบบแบบนี้ไปเรื่อยๆ นอกจากจะทำให้น้ำไหลไม่แรงแล้ว ยังทำให้ปั๊มต้องทำงานหนักแบบไม่จำเป็น แถมท่อก็อาจสึกหรือรั่วง่ายขึ้นด้วยนะครับ คิดซะว่าเหมือนร่างกายเราขาดอากาศนั่นแหละ ทำงานได้ไม่เต็มที่ แถมพังเร็วขึ้นอีกต่างหาก!

สาเหตุของฟองอากาศ

• ปั๊มดูดอากาศเข้าระบบ: ถ้าเปิดน้ำแล้วได้ยินเสียงแปลกๆ หรือน้ำมีฟองตลอด ลองนึกถึงปั๊มที่กำลังดูดอากาศแทนน้ำดูครับ มันเกิดขึ้นได้เวลาน้ำในบ่อลดจนต่ำเกินไป หรือบางทีก็อาจมีรอยรั่วเล็ก ๆ ตามท่อดูดที่ทำให้อากาศเข้าไปได้ง่าย ๆ แบบนี้ปั๊มก็จะทำงานแปลก ๆ น้ำก็ไหลไม่แรง แถมบางทียังมีเสียงหอบ ๆ ตามมาอีกด้วย
• ท่อหรือข้อต่อหลวม: จุดนี้หลายคนอาจมองข้ามครับ โดยเฉพาะตรงท่อด้านบนบ่อที่เชื่อมต่อกับระบบบ้าน ถ้ามันหลวมแม้แค่นิดเดียว ปั๊มก็จะดูดเอาอากาศเข้าไปในระบบตลอดเวลาเลยครับ แบบนี้แรงดันตกแน่นอน แถมน้ำยังมีฟองไม่หยุดอีกต่างหาก ลองเดินเช็กตามข้อต่อดูว่ามีรอยรั่วหรือเสียงดูดอากาศเบา ๆ หรือเปล่า ถ้าเจอแล้วรีบจัดการเลยครับ
• น้ำมีแก๊ส/ก๊าซธรรมชาติผสม: ข้อนี้อาจฟังดูแปลก แต่ก็เกิดขึ้นได้จริงครับ โดยเฉพาะในบางพื้นที่ที่น้ำบาดาลมีส่วนผสมของก๊าซธรรมชาติอยู่แล้ว แบบที่เราเปิดน้ำออกมาแล้วเห็นฟองปุด ๆ ทั้งที่ระบบก็ไม่มีรอยรั่วอะไร แบบนี้ไม่ต้องตกใจครับ มันไม่ได้มาจากอากาศที่รั่วเข้า แต่เป็นฟองจากก๊าซที่อยู่ในน้ำตั้งแต่แรกนั่นเอง วิธีแก้ก็ไม่ยาก แค่มีถังพักน้ำไว้ให้ก๊าซลอยตัวออกก่อนนำน้ำไปใช้ก็ช่วยได้มากเลยครับ

วิธีตรวจสอบและแก้ไข

• ลองดูระดับน้ำในบ่อก่อนเลยครับว่ายังพอให้ปั๊มดูดน้ำได้ไหม ถ้าระดับน้ำต่ำเกินไปจนหัวปั๊มโผล่ แบบนี้แหละที่ทำให้ดูดอากาศแทนน้ำ แนะนำให้ขยับตำแหน่งปั๊มให้จมลึกลงอีกนิด หรือเลือกจุดที่น้ำยังมีอยู่แน่นอน จะได้ไม่ต้องลุ้นว่าเปิดน้ำแล้วจะออกหรือเปล่าครับ
• ลองดูว่าข้อต่อท่อที่ใช้อยู่แน่นดีไหมครับ ถ้ามันหลวม หรือเริ่มมีน้ำซึมออกมานิด ๆ ก็จัดการเปลี่ยนใหม่ได้เลย หรือถ้ายังพอใช้ได้อยู่ ก็พันเทปเกลียวดี ๆ ให้แน่นอีกชั้นหนึ่งครับ ช่วยกันรั่วได้แบบง่าย ๆ เลย
• ลองติดตั้ง Air Release Valve ไว้ที่ปลายท่อดูครับ เจ้าอุปกรณ์เล็ก ๆ ตัวนี้จะช่วยระบายอากาศที่ค้างอยู่ในระบบออกไปก่อนที่น้ำจะไหลถึงก็อก ช่วยให้แรงดันสม่ำเสมอ และไม่ต้องมานั่งงงว่าทำไมน้ำถึงพ่นฟองออกมาเหมือนเปิดโซดา!
• ถ้าแน่ใจแล้วว่าเป็นฟองจากก๊าซธรรมชาติ ไม่ใช่ลมรั่วจากท่อ แบบนี้ไม่ต้องตกใจครับ แค่หาถังพักน้ำไว้ใช้งานก่อนส่งต่อเข้าระบบจริง น้ำจะได้มีเวลาพอให้อากาศหรือก๊าซลอยตัวออกก่อน แบบนี้ก็ช่วยให้ได้น้ำใส ๆ พร้อมใช้งานได้สบายใจขึ้นครับ

ข้อควรระวังเมื่อต้องแก้ไข ปั๊มซับเมอร์ส ด้วยตัวเอง

• ตัดไฟก่อนทุกครั้ง: อันนี้สำคัญสุดๆ ครับ ห้ามถอดหรือเปิดเครื่องตอนที่ยังมีไฟอยู่เด็ดขาด ไม่งั้นอันตรายถึงชีวิตได้เลย
• ใช้เชือกหรือรอกช่วยในการยกปั๊มขึ้นบ่อ: ปั๊มซับเมอร์สมันหนักอยู่นะครับ ยิ่งเปียกแล้วยิ่งลื่น ใช้เชือกหรือรอกจะปลอดภัยกว่าเยอะ ไม่ต้องเสี่ยงปั๊มตกบ่อหรือสายไฟหลุด
• ตรวจสอบสายไฟว่ากันน้ำหรือไม่: โดยเฉพาะตรงจุดที่ต่อสายแล้วแช่น้ำอยู่บ่อย ๆ ถ้าจุดนั้นไม่กันน้ำดีพอ ก็เสี่ยงไฟรั่วแน่นอนครับ
• อย่าดัดแปลงหรือดึงสายไฟเองถ้าไม่มั่นใจ: ถ้าไม่แน่ใจจริง ๆ แนะนำให้เรียกช่างเลยดีกว่าครับ อย่าเสี่ยงทำเองมั่ว ๆ เดี๋ยวจะเสียทั้งเครื่อง เสียทั้งตัว

เมื่อไหร่ควรเรียกช่าง

• ถ้าคุณลองไล่เช็กทุกอย่างแล้ว แต่ก็ยังจับต้นชนปลายไม่ถูกว่าสาเหตุจริง ๆ มันอยู่ตรงไหน หรือเจออาการแปลก ๆ แบบนี้:
• ปั๊มมีไฟเข้า แต่ไม่ยอมหมุน หรือบางทีมีควันออกมาแบบน่าตกใจ
• ปั๊มต้องเปลี่ยนอะไหล่ภายใน เช่น ซีล มอเตอร์ ใบพัด อะไรพวกนี้ที่ซับซ้อนขึ้น
• หรืออยากล้างตะกอน/คราบหินปูนที่เกาะแน่นในระบบแบบลึก ๆ

 แบบนี้แนะนำเลยครับว่าให้เรียกช่างจะดีกว่า อย่าเสี่ยงซ่อมเองถ้ายังไม่แน่ใจ เพราะจากซ่อมเล็กอาจกลายเป็นเสียใหญ่เอาได้ง่ายๆ ครับ

สรุป

อาการเหล่านี้ไม่ใช่เรื่องเล็กๆ ครับ แม้จะแค่เสียงนิดหน่อย หรือน้ำเบาลงนิดเดียว แต่หากปล่อยไว้ โดยไม่ตรวจสอบต้นเหตุ ก็อาจทำให้ ปั๊มซับเมอร์ส พังเสียหายหนักได้ในที่สุด การรู้จักสังเกตอาการเบื้องต้นและรู้วิธีแก้ไขเบื้องต้นเองได้ จะช่วยให้คุณยืดอายุการใช้งานของ ปั๊มซับเมอร์ส ได้หลายปีเลยครับ

เลือก ปั๊มซับเมอร์ส เพิ่มเติม