รู้กันหรือยัง! ประแจเลื่อน แต่ละขนาดต่างกันยังไง? ใช้ขันน็อตขนาดเท่าไหร่?

Customers Also Purchased

      -> ประแจเลื่อน <- มีหลายขนาด ถ้าจะซื้อต้องดูให้แน่ใจว่าควรเลือกขนาด 4 นิ้ว 12 นิ้ว หรือกี่นิ้วกันแน่ แล้วแต่ละขนาดต่างกันยังไงล่ะ? หลายคนคงมีคำถามนี้ในหัว ไม่ต้องหาข้อมูลเองให้ยุ่งยาก บทความนี้มีคำตอบให้คุณแล้ว!


ประแจเลื่อน คืออะไร? ใช้ทำอะไร?

      ประแจเลื่อน (ภาษาอังกฤษ : Adjustable Wrench หรือ Adjustable Spanner) ใช้สำหรับขันน็อตสี่เหลี่ยมหรือหกเหลี่ยม เป็นประแจที่มีลักษณะคล้ายประแจปากตาย แต่สามารถปรับขนาดปากให้เข้ากับขนาดหัวน็อตที่จะขันได้อย่างอิสระด้วยกลไกแบบเกลียวหรือฟันเฟืองเล็กๆ ที่ซ่อนอยู่ข้างใน เป็นประแจอเนกประสงค์ในด้านขนาด เพราะช่วยให้ไม่ต้องพกประแจเป็นชุดให้หนักและยุ่งยากเหมือนในอดีต

      นอกจากนี้ ประแจเลื่อน ยังมีลูกเล่นของคีมและประแจบางอย่างผสมอยู่ด้วย เพื่อให้การใช้งานง่ายขึ้น และมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น เช่น มีระบบขันฟรีหรือกรอกแกรก ช่วยให้ขันในที่แคบๆ ได้โดยไม่ต้องโยกด้ามไขควงเป็นมุมกว้างๆ (SATA 47403) หรือ ประแจเลื่อน แบบมีด้ามล็อก สำหรับล็อกปากประแจให้แน่นขึ้น ไม่คลายออกขณะขัน จึงขันน็อตแน่นๆ ได้ดีเยี่ยมไม่แพ้ประแจปากตาย (Makita B65470)

      อย่างไรก็ตาม ประแจเลื่อน ก็ยังมีหลายขนาดให้เลือก ซึ่งเป็นหัวข้อหลักที่จะพูดถึงในบทความนี้

ประแจเลื่อน คืออะไร


ขนาดของ ประแจเลื่อน สำคัญยังไง?

      ขนาดของ ประแจเลื่อน จะวัดจากความยาวทั้งหมด แม้ว่าจะสามารถปรับความกว้างของปากประแจได้อย่างอิสระ แต่มันก็ไม่ได้ครอบคลุมขนาดของน็อตได้ทั้งหมด กล่าวคือ ประแจเลื่อน จะขันน็อตขนาดต่างๆ ได้หนึ่งช่วงเท่านั้น ถ้าเป็นน็อตขนาดใหญ่ก็ต้องใช้ประแจขนาดใหญ่ด้วย ประแจที่ใหญ่กว่าจะมีความหนามากกว่า จึงมีแรงบิดมากกว่าตามไปด้วย

      ขนาดของน็อตจะมี 2 รูปแบบ คือ แบบ SAE (หน่วยเป็นนิ้ว : Inches) และแบบเมตริก (หน่วยเป็นมิลลิเมตร : Millimeters) ดังนั้น ขนาดของ ประแจเลื่อน จึงสัมพันธ์กับน็อตด้วย ถ้าใช้จนชินมือจะไม่สับสนและใช้สลับหน่วยกันได้ไม่มีปัญหา แต่ถ้าหากเป็นมือใหม่ ตอนซื้อครั้งแรกควรสำรวจดูก่อนว่าจะใช้ขันน็อตรูปแบบไหน ขนาดเท่าไหร่ 

      แต่เรื่องนี้ไม่ได้น่ากังวลหรือเลวร้ายถ้าเลือกผิดหน่วย เพราะเป็น ประแจเลื่อน ที่ปรับเข้ากับหัวน็อตทีหลังได้ แต่ไม่ควรเลือกอันที่ปากเล็กกว่าหัวน็อต หรือใหญ่กว่าหัวน็อตมากเกินไป ไม่อย่างนั้นมันจะใช้งานไม่ได้

      ตารางแสดงค่าแรงบิดของ ประแจเลื่อน ขนาดต่างๆ

      ***เป็นการเทียบแบบประมาณการ เพราะขนาดส่วนต่างๆ ของแต่ละยี่ห้อจะแตกต่างกัน โดยเฉพาะความกว้างของปากประแจ

ประแจเลื่อน ตารางขนาด

      *เวลาใช้งานควรให้ปาก ประแจเลื่อน ใหญ่กว่าน็อตเล็กน้อย (ดูจากความกว้างสูงสุดที่ปากประแจอ้าได้) เพื่อให้สามารถหมุนเกลียวล็อกปากได้ จะทำให้ออกแรงขันได้มันคงกว่า ประสิทธิภาพการขันดีกว่า ไม่อย่างนั้นประแจจะแฉลบหรือลื่น ขันไม่ได้

ขนาด ประแจเลื่อน แต่ละส่วน


4 ข้อควรรู้เกี่ยวกับ ประแจเลื่อน

      แม้ว่า ประแจเลื่อน อาจดูเหมือนเป็นเครื่องมือง่ายๆ ใช้ไม่ยาก แต่การใช้ประเภทและขนาดที่เหมาะสมกับงานอาจเป็นเรื่องยากอย่างคาดไม่ถึง ในบทความนี้จึงมีกรอบคร่าวๆ เพื่อช่วยให้คุณเลือก ประแจเลื่อน ที่เหมาะสมได้ง่ายขึ้น

      1. ★ งานไหนใช้ ประแจเลื่อน ขนาดเท่าไหร่บ้าง?

      SAE ย่อมาจาก Society of Automotive Engineer เป็นรูปแบบขนาดที่ใช้ในอเมริกา แสดงถึงมาตรฐานและบ่งบอกชนิดหน่วยวัดเป็นนิ้ว ประแจเลื่อน ขนาดมาตรฐานที่ควรมีไว้สำหรับงานทั่วไปคือ 1/4 นิ้ว ถึง 2 นิ้ว ส่วน ประแจเลื่อน 2 นิ้ว ถึง 4 นิ้ว จะเป็นขนาดจัมโบ้ นอกเหนือจากนั้นจะเป็น ประแจเลื่อน สำหรับงานอุตสาหกรรมต่างๆ ซึ่งมีเครื่องจักรขนาดใหญ่ จึงใช้น็อตขนาดใหญ่ในการขันยึดประกอบ

      2. ★ ขนาด ประแจเลื่อน ต้องวัดยังไง?

      ขนาดของ ประแจเลื่อน ที่ระบุว่า 12 นิ้ว 24 นิ้ว 6 นิ้ว คือความยาวทั้งหมดของประแจ ไม่ใช่ความกว้างที่ปากประแจสามารถอ้าได้ ดังนั้น ให้ดูค่าทั้งสองอย่างควบคู่กันไป เพราะ ประแจเลื่อน แต่ละยี่ห้อปากกว้างไม่เท่ากัน ส่วนขนาดที่ใหญ่กว่าจะให้ความหนามากกว่า จึงแข็งแรงและมีแรงบิดมากกว่า

ประแจเลื่อน ต้องวัดยังไง

      3. ★ จะเลือก ประแจเลื่อน ที่เหมาะกับงานของคุณได้ยังไง?

      การเลือก ประแจเลื่อน ที่ใหญ่กว่างานที่ต้องการขันไว้ก่อนเป็นเรื่องดี แต่ไม่ควรให้ใหญ่กว่ามากเกินไป เพราะจะจับหัวน็อตลำบาก อีกทั้งยังต้องใช้พื้นที่เยอะ สุดท้ายอาจใช้ขันไม่ได้เลย ให้เลือกที่ใหญ่กว่าที่ต้องการแค่ 1 เบอร์ก็พอแล้ว

      แต่วิธีที่แน่นอนที่สุดคือต้องวัดขนาดของน็อตก่อน โดยใช้เส้นผ่านศูนย์กลางหัวน็อต คูณด้วย 1.5 (N*1.5) สูตรนี้ใช้ได้กับทั้งน็อตแบบเมตริกและ SAE ค่าที่ได้จะเป็นขนาดของประแจที่พอดี ให้เลือก ประแจเลื่อน ที่ขนาดปากเท่ากับหรือมากกว่าค่าที่ได้ 

      ตัวอย่างเช่น หากน็อตของคุณมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 0.5 นิ้ว เมื่อคูณ 1.5 ผลลัพธ์ที่ได้จะเป็น 0.75 หรือ 3/4 นิ้ว คุณจึงต้องใช้ประแจขนาด 3/4 นิ้ว

      4. ★ ควรมี ประแจเลื่อน ทั้งรูปแบบ SAE และเมตริกหรือไม่?

      ในประเทศแถบยุโรปจะใช้ระบบเมตริก แต่สหรัฐอเมริกาจะใช้ระบบ SAE แม้ว่าในไทยจะใช้ทั้งสองอย่างทดแทนกันไปมาอยู่เสมอโดยไม่มีปัญหา แต่สำหรับประแจธรรมดา การมีทั้งสองระบบเอาไว้จะทำให้ขันน็อตได้อย่างพอดีทุกครั้ง แต่ว่าปัญหานี้ไม่ค่อยเกิดกับ ประแจเลื่อน ถ้าสามารถประมาณค่าแทนหน่วยได้หรือแปลงหน่วยเป็น ก็จะหยิบใช้งานได้สะดวก หรือคนที่ใช้จนชินก็มักจะไม่ต้องซื้อครบทั้งสองระบบ

      ***trick!*** ปกติ 1 นิ้ว = 25.4 มม. แต่ถ้าจำว่า 1 นิ้ว = 26 มม. ไปเลยจะเลือกใช้ ประแจเลื่อน ได้ง่ายกว่า เพราะปรับลดความกว้างปากคีมตอนใช้งานได้ 

ประแจเลื่อน กับขนาดน็อตที่พอดีกัน


      ดูเรื่อง >>> ประแจเลื่อน <<< เพิ่มเติม