TH
English
Customers Also Purchased
ไขควงที่ใช้กันอยู่ทุกวันนี้หลักๆ จะแบ่งได้ 3 ประเภทใหญ่ๆ คือ ไขควงปากแบน ไขควงปากแฉก และไขควงทอร์ก ในบรรดาทั้ง 3 ประเภทนี้ ไขควงปากแฉก เป็นอะไรที่ซับซ้อนมากๆ นอกจากรูปแบบ PH และ PZ ที่เห็นกันประจำก็ยังมีรูปแบบผสมอีกมากมาย แถมในไทยไม่ว่าไขควงนั้นจะมีกี่แฉกเราก็มักเรียกว่าไขควงแฉกเหมือนกันหมด อาจมีเรียกว่า ไขควงดาว, ไขควง PH หรือไขควงฟิลลิปส์บ้าง แต่ก็ไม่ได้เรียกเจาะจงเหมือนใน ภาษาอังกฤษ
ดังนั้น บทความนี้จึงจะมาพูดถึงรูปแบบต่างๆ ของ ไขควงปากแฉก หรือ ไขควงแฉก (ภาษาอังกฤษ : Cruciform Screw Driver, Cross Recessed Screw Driver, Cross-head Screw Driver, Cross-tip Screw Driver และ Cross-point Screw Driver) ซึ่งไม่ได้มีแค่ไขควงสี่แฉกและหกแฉกเท่านั้น รวมทั้งประเด็นอื่นๆ ที่น่าสนใจของ ไขควงปากแฉก ด้วย ไม่ว่าจะเป็นการใช้งานที่ถูกต้อง หรือขนาดที่เหมาะสมกับงานต่างๆ
1. รูปแบบ ไขควงปากแฉก มีอะไรบ้าง? ใช้งานอย่างไร?
ไขควง Cruciform Screw Driver มีทั้งรูปแบบเฉพาะและรูปแบบที่เป็นการผสมผสานของไขควงทอร์กหรือไขควงปากแบนด้วย ทำให้เกิดเป็น ไขควงปากแฉก หน้าตาแปลกๆ ที่ดูไม่คุ้นชิน บางอันก็ไม่ได้ทำเป็นไขควง แต่ทำเฉพาะดอกไขควง (Screw Drive Bit) เนื่องจากต้องการแรงบิตสูงเกินกว่ากำลังคน แต่เราก็ได้เอามารวมในบทความนี้ด้วย เพื่อให้ช่างหลากแขนงได้พอมีความรู้ความเข้าใจ และเลือกไขควงให้เข้ากับหัวสกรูได้มากที่สุด
1.1 ✰ ไขควงปากแฉก Clutch-head 
เป็น ไขควงปากแฉก รูปกากบาท สำหรับสกรู Cross แฉกทุกด้านทำมุม 90 ํ ต่อกัน ใช้ขันสกรูบนหลังคา หรือสกรูราคาย่อมเยาที่หัวสกรูเป็นรูปแบบอย่างง่ายที่สุด ถ้าไม่มีไขควงสี่แฉก Clutch-head โดยเฉพาะสามารถใช้ไขควงแบนแทนได้ แต่ให้ใช้เบอร์ที่พอดีกับสกรู (เบอร์ไขควงและสกรูอาจไม่เท่ากัน) และระมัดระวังอย่าให้หัวสกรูเสียหายในตอนขันเข้า ไม่อย่างนั้นจะเป็นปัญหาต่อการซ่อมแซมในภายหลัง
1.2 ✰ ไขควงปากแฉก Phillips 
เป็นไขควงสี่แฉกเช่นกัน แต่ปลายจะแหลมกว่า เป็นไขควงที่พบเห็นประจำจนคุ้นตา เวลาใช้งานกับสกรูจะเข้าร่องดีกว่า และไม่แฉลบเวลาขัน เรียกอีกอย่างว่า ไขควง PH (+) เป็นไขควงที่ถูกใช้งานอย่างแพร่หลายที่สุดทั้งในงานก่อสร้างและงานไม้ ไม่ว่าจะเป็นงานติดตั้งหรืองานประกอบ ขนาด ก็มีตั้งแต่ 0 ไปจนถึงเบอร์ 4
1.3 ✰ ไขควงปากแฉก Pozidriv 
เป็นไขควง PH (+) ที่ถูกปรับปรุงให้ขันได้แน่นขึ้น แม่นยำขึ้น โอกาสแฉลบน้อยกว่าโดยการเพิ่มแนวล็อกเส้นบางๆ ที่ทำมุม 45 ํ ขึ้นมา แล้วใช้ตัวอักษร PZ แทนชื่อย่อไขควง ปลายไขควง PZ จะทู่และเรียวกว่าไขควง PH ขนาดไขควงมีตั้งแต่ 0-5 ซึ่งเบอร์ 5 จะเป็นเบอร์ใหญ่สุด เส้นผ่านศูนย์กลาง 8 มม.
ไขควง PZ และ PH ใช้แทนกันได้ระดับหนึ่ง แต่ไม่เหมาะจะใช้แทนกันในงานที่ต้องขันสกรูให้แน่นเพื่อเน้นความแข็งแรง เพราะจะทำให้หัวสกรูฉีก เบี้ยว หรือเสียหายจนเป็นอุปสรรคต่อการแก้ไขซ่อมแซมในอนาคต
1.4 ✰ ไขควงปากแฉก Frearson drive bit 
เรียกอีกอย่างว่า Reed and Prince ซึ่งเป็นไขควงสี่แฉกที่มองในมุมตัดขวางจะเป็นรูปเครื่องหมาย + คล้ายกับไขควง Clutch-head โดยทุกแฉกทำมุมตั้งฉาก 90 ํ ต่อกัน เหลี่ยมมุมมีความโค้งมนน้อยมากๆ ซึ่งเป็นข้อดีที่เมื่อใช้งานร่วมกับสกรูแล้วจะได้การขันที่แน่นหนาสุดๆ เหมาะกับงานเครื่องยนต์หรือฮาร์ดแวร์ของเรือเดินสมุทรเรือเดินทะเลที่ต้องปะทะกับแรงลมและแรงดันน้ำสูงๆ บนก้านไขควงจะมีอักษร F บ่งบอกเอาไว้ เนื่องจากการทำงานต้องใช้แรงขันมากจึงมีที่ผลิตเป็นดอกไขควงสำหรับไขควงไฟฟ้าเท่านั้น ไม่มีขายแบบมาพร้อมด้ามไขควงเหมือน PH และ PZ
1.5 ✰ ไขควงปากแฉก JIS 
ไขควงสี่แฉกจากญี่ปุ่น จะคล้ายกับไขควง Frearson แต่ใหญ่กว่า ปลายไขควงไม่ใช่แค่ทู่แต่แบนราบเหมือนถูกตัดออก ใช้ขันสกรูของกล้องถ่ายรูปและสกรูบนรถมอเตอร์ไซค์แบรนด์ญี่ปุ่นได้ดีมาก ถ้าจะใช้สังเกตสกรูเอาก็ได้ ถ้าเห็นว่ามีจุดบุ๋มเล็กๆ ที่ดูไม่จำเป็นอยู่มุมใดมุมหนึ่งของสกรูแสดงว่าเราต้องใช้ ไขควง JIS แต่ถ้าไม่มีจะใช้ ไขควง PH แทนก็ได้
1.6 ✰ ไขควงปากแฉก French Recess drive bit 
เรียกอีกอย่างว่า B.N.A.E. ภาพตัดขวางเป็นรูปกากบาทเหมือนไขควง JIS และ Frearson แต่มีการดัดแปลงให้มีแฉก 2 ขั้น ใช้สำหรับเครื่องจักรอุตสาหกรรมการบินและอวกาศ ทำจากวัสดุอย่างดีระดับพรีเมียม ทนต่อความร้อนสูง การสึกกร่อน และการแตกหัก ไม่มีขายแบบติดด้ามไขควง เนื่องจากต้องใช้แรงขันมากจึงผลิตเป็นดอกไขควงสำหรับไขควงไฟฟ้าเท่านั้น
1.7 ✰ ไขควงปากแฉก Mortorq drive bit 
เป็นอีกตัวที่จะพบเห็นแค่ดอกไขควงสำหรับใช้กับเครื่องมือไฟฟ้าเท่านั้น เนื่องจากสกรูที่เข้ากับดอกไขควงจะอยู่ในงานด้านยานยนต์ การบิน และอวกาศ เพราะน้ำหนักเบาแต่มีความแข็งแรงสูง ไม่สามารถใช้ดอกไขควงอื่นๆ แทนได้
1.8 ✰ ไขควงปากแฉก Pentalobe 
ไขควงห้าแฉกหรือไขควงดาว เป็นไขควงสำหรับซ่อมแซมอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ของ Apple ที่มีการใช้สกรูแบบป้องกันการงัดแงะ เช่น MacBook หรือ iPhone เป็นไขควงขนาดเล็กที่ไม่สามารถใช้ ไขควงปากแฉก แบบอื่นๆ แทนได้
1.9 ✰ ไขควงปากแฉก Tri-point 
ไขควงสามแฉก หรือ ไขควง Y-type ใช้กับอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ เช่น ฮาร์ดแวร์พกพาของ Nintendo, โทรศัพท์เคลื่อนที่, Sanyo, Kyocera, กล้องดิจิทัลของ Fuji, อุปกรณ์ของ Apple หรือสิ่งที่ถูกยึดด้วยสกรู Y-type
1.10 ✰ ไขควงปากแฉก Tri-wing 
ปลายไขควงดูเหมือนกังหัน มีรูสามเหลี่ยมเล็กๆ ตรงกลาง และยังแบ่งเป็นแบบขันซ้ายและขันขวาตามทิศการหมุนของปีก ใช้สำหรับงานอุตสาหกรรมการบินและอวกาศ เช่นเครื่องบินพาณิชย์ British Aerospace และ Airbus
1.11 ✰ ไขควงปากแฉก Modulo หรือ Plus-minus (Slotted&Phillips) 
เป็นไขควงที่ผสานรูปแบบ Slotted และ Phillips เข้าด้วยกัน ใช้ขันสกรูที่อยู่บนเฟอร์นิเจอร์ ปลั๊กไฟ สวิตช์ไฟ หรือวงจรไฟฟ้าบางอย่าง เพราะนิยมใช้ในงานไฟฟ้าเป็นส่วนใหญ่ จึงไม่แปลกที่ไขควง Modulo แทบทั้งหมดจะผลิตด้วยวัสดุฉนวน VDE สามารถใช้ไขควงฟิลลิปส์และไขควงปากแบนแทนได้
1.12 ✰ ไขควงปากแฉก Quadrex drive bit (Phillips&Square) 
เป็นรูปแบบการผสมผสานระหว่างฟิลลิปส์และสี่เหลี่ยม ไม่ค่อยมีไขควงเดี่ยวจึงไม่มีชื่อเรียกเป็นพิเศษ แต่พบดอกไขควงสำหรับไขควงไฟฟ้าซึ่งเรียกว่า Quadrex ถ้าหากไม่มีก็สามารถใช้ไขควง PH หรือไขควงทอร์กสี่เหลี่ยมได้ แต่ก็จะขันได้ไม่แน่นนัก เพราะถ้าขันแรงเกินไปสกรูอาจลื่น แฉลบ และเสียหายได้
1.13 ✰ ไขควงปากแฉก Slotted/Torx drive bit 
เป็นไขควงที่ผสมรูปแบบ Slotted และ Torx เข้าด้วยกัน ใช้ในงานการผลิตอุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ ตัวอย่างเช่น Compaq ซึ่งต้องใช้ความระมัดระวังไม่ให้อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ใกล้เคียงเสียหาย ถ้าไม่มีดอกไขควงโดยเฉพาะสามารถใช้ไขควง PH หรือไขควงทอร์กได้ แต่แรงบิตอาจไม่สมบูรณ์ และถ้าขันแรงๆ ต้องระวังหัวสกรูเสียหาย
1.14 ✰ ไขควงปากแฉก Torx-set drive bit 
ไขควงแฉกรูปกังหันที่ช่วยให้ขันง่ายและเร็ว แรงบิตมาก เป็นไขควงที่ไม่สามารถใช้ไขควงแบบอื่นมาขัน เพราะรูปทรงที่ไม่มีพื้นฐานมาจากไขควงชนิดอื่น ใช้ในงานด้านทหารและอากาศ โดยเฉพาะยานพาหนะ เช่น เครื่องบิน E3, P3, F16 ในทางพาณิชย์ก็ใช้เช่นกัน เช่น Airbus และ Embraer
2. ขนาด ไขควงปากแฉก มีความสำคัญยังไง?
ไขควงปากแฉก นอกจากจะมีหลายแบบแล้วยังมีหลายขนาดด้วย ทั้งขนาดใหญ่ ขนาดกลาง และขนาดเล็ก ความกว้างของ ไขควงปากแฉก วัดจากเส้นผ่านศูนย์กลาง มีหน่วยเป็นนิ้วหรือมิลลิเมตร
หลักการเดียวกันกับไขควงปากแบน คือ ไขควงขนาดเดียวกันแต่ต่างยี่ห้อกันก็อาจไม่เท่ากัน ดังนั้น หากจะซื้อ ไขควงปากแฉก ให้อ้างอิงจากความเข้ากันของสกรูทั้งขนาดและรูปแบบจะดีกว่า
เมื่อขนาดไขควงและสกรูพอดีกันก็จะทำให้ขันได้รวดเร็ว ง่าย การทำงานเต็มประสิทธิภาพ และไม่เกิดความเสียหายทั้งกับไขควง หัวสกรู หรืองานที่ยึดสกรู
3. ไขควงปากแฉกอย่างดี มี ยี่ห้อ ใดบ้าง?
3.1 ✦ Wera
เป็นไขควงที่มีรูปลักษณ์โดดเด่นที่สุดในตลาดเลยก็ว่าได้ แต่ก็ไม่ได้มีดีแค่รูปลักษณ์เท่านั้น คุณภาพยังเป็นที่ยอมรับจากทั่วโลกด้วย และเนื่องจากเป็นคราฟต์ทูลจึงแทบไม่มีข้อบกพร่องให้ตำหนิ คุ้มค่ากับราคา อย่างไรก็ตาม ด้วยความใส่ใจและคุณภาพจึงทำให้ Wera มีราคาค่อนข้างสูงกว่าแบรนด์อื่น เหมาะสำหรับคนที่มีงบมากหน่อย
3.2 ✦ ASAKI
สำหรับคนงบน้อยลงมาที่กำลังมองหาไขควงคุณภาพระดับใช้งานได้จริงและมีให้เลือกครบครัน หลายงาน หลายแบบ หลายขนาด ก็แนะนำยี่ห้อสีส้มจี๊ดจ๊าดอย่าง Asaki แบรนด์จากญี่ปุ่น ไม่ว่าจะมองหาไขควงแบบไหน Asaki ก็มีทั้งนั้น ในราคาที่ทุกคนเอื้อมถึง
3.3 ✦ SATA
ชื่อ SATA เป็นชื่อที่ใครๆ ก็คงคุ้นหูดีไม่มากก็น้อย ถ้าพูดถึงไขควง SATA เองก็ไม่แพ้ใคร ที่ถูกพูดถึงมากที่สุดก็คือชุดไขควงแบบพกพาที่สามารถเก็บดอกไขควงเอาไว้ในด้ามจับได้ แถมยังสลับหัวกลับด้านดอกไขควงใช้งานได้ด้วย ทำให้ไม่ต้องพกไขควงหลายอัน ไม่เปลืองพื้นที่ แต่ใช้งานได้ครบครัน
3.4 ✦ VESSEL
เป็นแบรนด์จากญี่ปุ่นเช่นกัน บุกเบิกด้วยไขควงลมและดอกไขควง ตั้งแต่ปี ค.ศ. 1933 ทำให้ VESSEL กลายเป็นเครื่องหมายแห่งคุณภาพ ไขควงตัวเดียวอาจขันสกรูได้หลายพันหรือหลายหมื่นตัว จึงมั่นใจได้ว่าถ้าเลือกไขควงของ VESSEL จะได้คุณภาพที่ประทับใจคุ้มค่ากับราคาแน่นอน
แต่ถ้าหายี่ห้อที่แนะนำทั้ง 4 ยี่ห้อ ไม่ได้จริงๆ ก็ลองดูของแบรนด์ชั้นนำ หาได้ง่ายแทบทุกที่อย่าง Dewalt หรือ Makita ก็ได้
ดู ไขควงปากแฉก เพิ่มเติม 