รูปแบบ ขนาด และการใช้งาน ลูกบล็อก !!!

สวัสดีครับ ทุกท่าน เครื่องจักร หรือ ยานยนต์ ล้วนแต่ประกอบกันจากชิ้นส่วนเล็กๆ ทั้งนั้น แต่การที่จะประกอบจากชิ้นส่วนเล็กๆนั้น มันก็ต้องหาอะไรมายึดกันไว้ ซึ่งจะเป็นอย่างอื่นไปไม่ได้ มันก็คือ น็อตนั่นเอง ซึ่งอุปกรณ์ที่ใช้ขันน็อตนั้นก็มีหลายประเภท แต่ พระเอกของเราที่ใช้ประกอบน็อตตัวใหญ่ๆ นั่นก็คือ "ลูกบล็อก" นั่นเอง ทุกท่านทราบหรือไม่ว่า ลูกบล็อกนั้นมีตั้งแต่ขนาดใหญ่ จนถึง เล็กมากๆ ใช้ขันตั้งแต่ของเล่นยันอาคารกันเลยทีเดียว ซึ่งวันนี้เราจะมา เจาะลึกลูกบล็อกกันครับ

ลักษณะการใช้งาน ของลูกบล็อก คือ ตัวเชื่อมต่อระหว่าง ด้าม หรือเครื่อง กับ น็อต ซึ่งตัวลูกบล็อกสามารถถอดเปลี่ยนได้ โดยใช้เพื่อขันเข้า หรือขันน็อต ออก

เราเริ่มกันที่ ส่วนประกอบลูกบล็อก
ลูกบล็อกนั้น จะมีรู 2 ด้าน ด้านหนึ่งเอาไว้ต่อเข้ากับด้าม ซึ่งด้ามนั้นก็มีหลายแบบอีกเช่นกัน ส่วนอีกด้านจะเป็นด้านที่เอาไว้ขันน็อตตัวเมีย

ขนาดของรู ลูกบล็อก รูปทรงของลูกบล็อกจะมีลักษณะเป็นสี่เหลี่ยม จตุรัส โดยมากจะมี รูกลมๆเพื่อให้เม็ดลูกปืนล็อคเข้ากับตัวลูกปืน ขนาดของรูลูกบล็อก ตามมาตฐานที่นิยมใช้กันจะมี 5 ขนาด คือ 1/4″ , 3/8 ", 1/2″ , 3/4″ , 1″ โดยมากจะแบ่งลักษณะการใช้งานดังนี้

ขนาดของรู 1/4″ โดยมากจะใช้ในงานที่ไม่ต้องการแรงขันสูงๆ หรือ low torque งานตกแต่งภายใน เบอร์ที่นิยม มากสำหรับขนาดรู 1/4″ คือ ลูกบล็อกเบอร์ 12mm.หรือเล็กกว่า ส่วนมากจะใช้ไม่เกินขนาด 14 -15mm.

ขนาดของรู 3/8″ เป็นขนาดที่หลากหลายและมีประโยขน์ ในการใช้งานที่ครอบคลุม ซึ่งลูกบล็อกขนาดนี้ จะนิยมใช้ ขนาด 5.5-22 mm. ซึ่งลูกบล็อกขนาด 3/8″ จะสามารถขันโดยใช้แรงบิดได้นิดหน่อย

ขนาดของรู 1/2″ นิยมมากในงานยานยนต์ และโครงสร้างขนาดเล็ก ขนาดที่มี ในรูนี้ก็ค่อนข้างหลากหลาย โดยมา นิยมใช้ตั้งแต่ 8mm. -30 mm. เลยทีเดียว รับแรงบิดได้พอประมาณ

ขนาดของรู 3/4″ เป็นขนาดที่ส่วนมากจะใช้ กับการก่อสร้างอาคาร รถยนต์เพราะขนาดของลูกบล็อกส่วนมาก จะมีตั้งแต่ ขนาด 19-42 mm. เลยทีเดียว

ขนาดของรู 1″ ลูกบล็อกรูนี้จะอยู่ในอุตสาหกรรม ทั้งอุตสาหกรรมรถบรรทุก รถถัง และแทรกเตอร์ อีกทั้งยังรวมไปถึงสะพาน และตึกระฟ้าเลยทีเดียว

หัวลูกบล็อก นอกจากจะมีหลากหลายรูและหลากขนาดแล้วยังมี หรือ วัดซึ่งมีทั้งขนาด มม. (mm.) และ นิ้ว (Inch.) อีกด้วย ขนาดหัวลูกบล็อก จากที่เราทราบขนาดรูของลูกบล็อกไปแล้วทีนี้เรามาดู ขนาดที่นิยมผลิตกันครับ ตาม ขนาดรูเลย

ตารางขนาดหัว ลูกบล็อกหน่วย มิลลิเมตร (mm.) --------------------------------------------------------------------------------------

ตารางขนาดหัว ลูกบล็อกหน่วย นิ้ว (Inch.) --------------------------------------------------------------------------------------

ตารางเปรียบเทียบ หัวลูกบล็อกหน่วย mm. และ Inch.

รูปแบบ ของหัวบล็อก ประเด็นต่อมาเราจะมาพูดถึง รูปแบบหัวบล็อกครับ หัวบล็อกคือ สิ่งที่จะใช้ขัน หัวน็อตซึ่งหัวน็อตเป็นแบไหนลูกบล็อกก็จะเป็นรูปทรงแบบนั้น นั่นเอง

1.ลูกบล็อก แปดเหลี่ยม หรือ ดับเบิ้ลสแควร์
ลุกบล็อกแบบนี้จะมีลักษณะ เป็นแปดเหลื่อม สามารถขันน็อตที่เป็นสี่เหลี่ยมได้

2.ลูกบล็อก SPLine
ลุกบล็อกแบบนี้จะมีลักษณะ เป็นเหลี่ยมกลมๆสามารถจับหัวน็อตได้หลากหลาย ออกแบบ จะแก้ปัญหาการเมื่อเจอหัวน็อตที่หลากหลาย สามารถขัดได้ทั้ง สี่เหลี่ยม แบบดาว และ หกเหลี่ยม

3.ลูกบล็อก สิบสองเหลี่ยม
ลูกบล็อกสิบสองเหลี่ยม สามารถ ขันได้ทั้ง 4 เหลี่ยน 6 เหลี่ยม และ 12 เหลี่ยม ได้ เป็นลูกบล็อกที่นิยมชนิดหนึ่งใช้ในงานอุตสาหกรรมที่หลากหลาย

4.ลูกบล็อก หกเหลี่ยม
ถ้าจะบอกว่าลูกบล็อกไหน นิยมที่สุด น่าจะเป็นตัวนี้แหละครับ ลูกบล็อก หกเหลี่ยม ใช้กันอย่างแพร่หลายทั่วโลกทุกอุตสาหกรรม อาจจะเป็นสัญลักษณ์ของหัวน็อตเลยก็ว่าได้

5.ลูกบล็อก ท็อก (torx)
ลูกบล็อกหัว torx หรือ บางคนอาจเรียกว่า ลูกบล็อกดาว เป็นลูกบล็อก ที่นิยมฝช้ในประเทศแถบยุโรป การล็อคของลูกบล็อกทำได้แน่นหนา

6.ลูกบล็อกเดือย ท็อก (torx)
ลูกบล็อกเดือย ท็อก (torx) คือลูกบล็อกที่ลักษณะคล้ายไขควง มาปลายสำหรับเอาไว้ขัน น็อตที่ มีลักษณะหัวเป็นรูปดาว

7.ลูกบล็อกเดือย หกเหลี่ยม
ลูกบล็อกเดือย หกเหลี่ยม ทำหน้าที่ขันน็อตที่มีลักษณะเป็นหัวหกเหลี่ยม มีด้วยกันหลายขนาดเช่นกัน

8.ลูกบล็อก crowfoot
เป็นลูกบล็อกที่หน้าตาเหมือนประแจ สามารถล้วงหรือเข้าไปในที่แคบๆได้สะดวก

นอกจากนี้ ลูกบล็อกยัง มีสีหลักๆที่เห็นอยู่ 2 สี นั่นคือ สีดำ และ สีเงิน

ลูกบล็อกสีเงิน หรือลูกบล็อกทั่วไป สีเงินส่วนมากจะนิยมชุบ โครมวาเนเดียม เนื้อโลหะจะทนแรงกระแทกได้ปานกลาง นิยมใช้กับเครื่องมือช่าง handtools ทั่วไป

ลูกบล็อกสีดำ หรือลูกบล็อกกระแทก ลูกบล็อกสีดำ นิยมใช้ กับเครื่องมือไฟฟ้า และเครื่องมือลม ตัวลูกบล็อกรองรับแรงบิดเได้สูงเนื้อโลหะมีลักษณะเหนียวและทน แต่มีน้ำหนักมากกว่าบล็อกสีเงิน