รู้ไหมว่า ไขควงกระแทก ทำงานต่างจากสว่านทั่วไป ยังไงบ้าง?

ไขควงไร้สาย 20V. DEWALT DCF630B (ตัวเปล่า)

4,840 บาท

สว่านไขควงกระแทกไร้สาย MAKITA DTD172Z 18V (ตัวเปล่า)

5,170 บาท

ไขควงไฟฟ้า Makita DF001DW 3.6V.

1,840 บาท

ไขควงกระแทกไร้สาย MAKITA TD111DWYE

5,940 บาท

ไขควงกระแทกไร้สาย Milwaukee M18 FID3-0 18V. ตัวเปล่า

6,488 บาท

ชุดไขควงกระแทกไร้สาย MAKITA DTD157RFJ 18V

8,950 บาท

เคยไหมครับ เวลาที่เราเห็นช่างขันสกรู หรือถอดน็อตแน่น ๆ แล้วได้ยินเสียง “แกร๊ก ๆ ๆ” ดังมาจากเครื่องมือ? หลายคนที่ไม่เคยใช้มาก่อนอาจจะตกใจครับ คิดว่าเปลี่ยนเสียงเครื่องทำงานหนัก ใกล้พัง เกียร์หรือชิ้นส่วนข้างในหลุด! ความจริงแล้ว เสียงนั้นคือ การทำงานปกติ ของ ไขควงกระแทก (Impact Driver) ที่แตกต่างจากสว่านทั่วไปโดยสิ้นเชิง

ผมเองก็เคยสงสัยเหมือนกันครับ ว่ามันต่างกันตรงไหน? เพราะจากภายนอก ไขควงกระแทกกับสว่านไร้สายหน้าตาคล้ายกันมาก มีด้ามจับ มีแบตเตอรี่ มีไกกด ที่ต่างกันอย่างเห็นได้ชัด ก็แค่ตัวบอดี้ที่สั้นกว่า หัวจับดอกแบบ Hex และไม่มีวงแหวนคลัตช์เท่ ๆ แถมส่วนใหญ่ ใช้แบตชุดเดียวกันกับสว่านด้วย หรือยิ่งไปกว่านั้น ขายด้วยกันก็มี แต่ถ้าได้ลองจับใช้งานจริงจะรู้เลยครับ ว่าความรู้สึกมันต่างกันมาก และให้ฟีล “มืออาชีพ” มากกว่าอย่างชัดเจน

ช่างหลายคนก่อนใช้ ก็คิดว่าแค่เครื่องหมุนขันสกรูได้เหมือนกันก็คงพอ แต่พอเจอสกรูยาว ๆ ฝังลึกในไม้เนื้อแข็ง หรือเจอน็อตแน่นจนข้อมือแทบหลุด ไขควงกระแทกก็ทำให้รู้สึกว่าเป็นเครื่องมือ ที่คิดมาเพื่องานแบบนี้โดยเฉพาะ ความรู้สึกเวลามันกระแทกแต่ละจังหวะคือเหมือนมีแรงเสริมเข้ามาช่วยหมุนอย่างเป็นธรรมชาติ ไม่ต้องออกแรงมาก ไม่ต้องกลัวเกลียวหวาน เรียกได้ว่าเป็นประสบการณ์ที่ทำให้ใคร ๆ ก็เข้าใจทันทีว่า “นี่มันคนละโลกกันเลย!”

ในบทความนี้ ผมจะพาคุณมาดูให้ลึกขึ้นครับ ว่า ไขควงกระแทก นั้น จริง ๆ แล้วมันทำงานยังไง ต่างจากสว่านสิ้นเชิง หรือต่างกันแค่ขนาด เหมาะกับงานแบบไหน และทำไมช่างบางคนถึงบอกว่า ถ้าเลือกได้เครื่องเดียว ต้องตัวนี้!

สว่าน vs ไขควงกระแทก ภายนอกคล้าย แต่ข้างใน ไม่เหมือนกัน

ลองนึกภาพง่าย ๆ ครับ “สว่าน” เหมือนคนที่ใช้แรงหมุนสม่ำเสมอ ขันหรือเจาะไปเรื่อย ๆ ด้วยแรงที่ต่อเนื่อง ส่วน ไขควงกระแทก เหมือนคนที่ใช้เทคนิคมากกว่าแรง คือหมุนไปพร้อมกับ กระแทกซ้ำ ๆ เพื่อให้แรงบิดเพิ่มขึ้นโดยไม่ต้องออกกด หรือหมุนให้เร็วขึ้นเลย

ให้เห็นภาพชัดขึ้น

• สว่าน (Drill Driver): หมุนแบบต่อเนื่อง เหมาะกับงาน เจาะไม้ โลหะ หรือวัสดุอื่น ๆ ขันได้บ้าง แต่เน้นเจาะเป็นหลัก

• ไขควงกระแทก (Impact Driver): หมุนพร้อมกระแทกเป็นจังหวะ เหมาะกับงาน ขันสกรูยาว น็อตเหล็ก หรืองานเฟรมเหล็กที่สว่านธรรมดาไปไม่ไหว

ไขควงกระแทก ไม่ใช่ไขควงไฟฟ้าธรรมดา

รู้จัก ไขควงไฟฟ้า ไขควงกระแทกคืออะไร? ต่างจากสว่าน และบล็อกอย่างไร? หลายคนอาจคิดว่าไขควงกระแทก ก็แค่ไขควงไฟฟ้าที่แรงขึ้น แต่จริง ๆ แล้วไม่ใช่เลยครับ! ไขควงกระแทก แรงบิดสูงกว่ามาก จาก ไขควงไฟฟ้าที่เน้นงานเบาแค่ หลัก 10 นิวตันเมตร ไปหลัก 100

ไขควงกระแทก มีระบบภายในที่ซับซ้อนกว่า ใช้กลไกค้อน และทั่งในการสร้างแรงหมุนแบบต่อเนื่องพร้อมแรงกระแทก แบบเดียวกับบล็อกกระแทก ทำให้ขันน็อตหรือสกรูที่แน่นมาก ๆ ได้สบาย แบบ ไม่ต้องออกแรงเพิ่ม และ ต่างจากไขควงไฟฟ้าทั่วไปที่มักจะหยุดหรือสะดุดเมื่อเจอแรงต้านสูง เพราะไม่มีระบบช่วยกระแทกเสริมแรงครับ

แล้วกลไก “กระแทก” มันทำงานยังไง?

ระบบของไขควงกระแทกจะมี กลไกค้อน (Hammer) และ ทั่ง (Anvil) อยู่ภายใน เมื่อเครื่องเจอแรงต้านมากจนเกินกำลังหมุนธรรมดา กลไกค้อนจะดีดกลับ และกระแทกใส่ทั่งด้วยความเร็วสูง ทำให้เกิดแรงบิดมหาศาลในเสี้ยววินาที ซึ่งเป็นที่มาของเสียง “แกร๊ก ๆ” นั่นเองครับ

ไขควงกระแทก แรงกว่า แต่ควบคุมง่ายกว่า

หนึ่งในสิ่งที่น่าประทับใจ ตั้งแต่ครั้งแรกที่ผมใช้ไขควงกระแทก คือ “มันแรงแต่ไม่สะเทือน” ครับ ฟังดูขัดกันใช่ไหม? แต่เป็นเรื่องจริง

เวลาที่สว่านทั่วไปเจอแรงต้านสูง ๆ อย่าง ตอนขันน็อตหรือสกรูที่แน่นมาก ๆ แรงหมุนจะย้อนกลับมาที่มือ ทำให้เกิดการตีกลับ (Kickback) ทำให้ข้อมือบิด หรือสะดุดได้ง่าย ๆ ยิ่งเครื่องที่แรงบิดสูง แต่ระบบของไขควงกระแทกนั้นออกแบบมาให้แรงกระแทกไปอยู่ที่หัวกับดอก และไม่ย้อนกลับมาหาผู้ใช้

พูดง่าย ๆ คือ แรงบิดทั้งหมดส่งเข้าไปในงาน ไม่ย้อนกลับมาที่มือ นี่แหละครับคือเหตุผลที่หลายคนบอกว่า “มันสบายกว่าสว่านเยอะ” ถนอมทั้งมือเรา และวัสดุของชิ้นงาน

ไขควงกระแทก เหมาะกับงานแบบไหน?

• งานไม้ ขันสกรูเข้ากระดานไม้เนื้อแข็ง หรือไม้ต่อโครงบ้าน

• งานเหล็ก ขันน็อตโครงเหล็ก เครื่องจักร หรือชิ้นส่วนเครื่องกล

• งานก่อสร้าง ยึดโครงหลังคา หรือประกอบโครงเหล็กสำเร็จรูป

ไม่ว่าจะเป็นมือใหม่ หรือช่างมือโปร ถ้าคุณเคยเจอสกรูแน่น ๆ ที่ใช้สว่าน หมุนไม่ออก ใช้เวลานาน หรือสกรูรูด ไขควงกระแทกจะเปลี่ยนชีวิตคุณครับ! 

ระบบกระแทกของ ไขควงกระแทก ไม่เหมือนกับของสว่านกระแทก

ถ้าถามว่า สว่านที่มีระบบ Hammer หรือกระแทก ก็เหมือนกับไขควงกระแทกใช่ไหม? คำตอบคือ ไม่ใช่เลยครับ! เพราะสว่านกระแทก จะกระแทกในแนว "ขึ้นลง" ช่วยให้เจาะวัสดุแข็ง เช่น ปูน หรืออิฐได้ง่ายขึ้น ส่วนไขควงกระแทกจะกระแทกในแนว "หมุน" เพื่อเพิ่มแรงบิดในการขันน็อต หรือสกรูโดยเฉพาะ ดังนั้นถึงจะใช้คำว่า "กระแทก" เหมือนกัน แต่กลไก และวัตถุประสงค์ของทั้งสองแบบก็ต่างกันโดยสิ้นเชิง

แล้ว สว่านดีกว่า ไขควงกระแทก ยังไง?

แน่นอนครับ สว่านก็ยังดีมี และมีเยอะด้วย! อย่าเพิ่งตกใจ คิดว่าไขควงกระแทกจะมาแทนที่สว่านได้ทั้งหมด เพราะสว่านยังมีข้อดีที่ไขควงกระแทกแทนที่ไม่ได้

จุดเด่นของสว่านทั่วไป

• รอบหมุนคงที่: เหมาะกับงานเจาะ เช่น เจาะไม้ เหล็ก หรือปูน (ถ้ามีระบบกระแทก)

• ปรับรอบละเอียดได้: ควบคุมได้ดีเวลาขันสกรูเล็ก ๆ หรือทำงานละเอียด

• มีหัวจับดอกแบบสามแฉก (Chuck): ใส่ดอกสว่านได้หลายขนาด ทั้งเจาะ ทั้งขัด ทั้งขูด และยังใส่ดอกก้านหกเหลี่ยมที่ใช้กับไขควงได้ด้วย

ส่วน ไขควงกระแทก นั้น เน้นที่ “แรงบิด” มากกว่า “ความละเอียด” จึงไม่เหมาะกับงานที่ต้องการรอบคงที่ เช่น เจาะรูเรียบ ๆ หรือขัดผิวเนียน ๆ ครับ

สรุปง่าย ๆ ถ้าอยากทำได้ครอบจักรวาล มีทั้งสองแบบไว้เลยดีที่สุด แต่ถ้าต้องเลือกแค่หนึ่ง แนะนำให้ดูที่ ประเภทงานของคุณก่อน

เข้าใจเรื่องแรงบิด (Torque) ของ ไขควงกระแทก

หลายคนซื้อไขควงกระแทกเพราะเห็นว่า “แรง” แต่ไม่รู้ว่าแรงแค่ไหนถึงพอ สำหรับเครื่องมือแบบนี้ แรงบิด (Torque) คือค่าที่ต้องดูเป็นอันดับแรกครับ

แรงบิดจะมีหน่วยเป็น นิวตันเมตร (Nm) ยิ่งตัวเลขสูง ยิ่งขันแน่น และถอดง่าย เช่น

• งานไม้ทั่วไป ใช้ประมาณ 100–150 Nm ก็พอ

• งานเหล็กหรือเครื่องยนต์ ต้องใช้ 200–300 Nm ขึ้นไป

จะขันแน่นไป จนสกรูพังไหม?

หลายคนอาจกังวลว่าใช้ไขควงกระแทก แล้วจะขันแน่นเกินไปจนสกรูขาด หรือเกลียวหวาน จริง ๆ แล้วไม่ต้องห่วงครับ เพราะไขควงกระแทกรุ่นใหม่ ๆ มีระบบควบคุมแรงบิดอัตโนมัติ หรือให้เลือกโหมดกระแทกได้หลายระดับ เพื่อป้องกันการขันเกินแรง แต่ก็ต้องใช้ดอกไขควงที่เข้าพอดีกับหัวสกรู และปล่อยไกทันทีเมื่อรู้สึกว่าแน่นพอดี ก็จะได้งานที่แน่นพอดีไม่เสียเกลียวครับ

อย่าลืมดูค่า อัตรากระแทก “IPM” หรือ “Impact per Minute” ด้วย

นอกจากแรงบิดแล้ว ค่า IPM (จำนวนครั้งที่กระแทกต่อนาที) ก็สำคัญ เพราะยิ่งค่ามาก แสดงว่าเครื่องกระแทกได้ถี่ขึ้น ทำให้งานเร็วขึ้น โดยเฉพาะเวลาขันสกรูยาว ๆ เข้าไม้ หรือ ถอดน็อตที่ขึ้นสนิมครับ

ไขควงกระแทก ใช้ง่ายกว่าสว่าน ถ้าใช้เป็น

1. ใช้ดอกที่เหมาะสม

ไขควงกระแทก ใช้ดอกอะไรได้หมด ขอแค่เป็นก้านหกเหลี่ยม จริงไหม? อย่าใช้ดอกไขควงธรรมดา เพราะแรงกระแทกของเครื่องสูงมาก ดอกทั่วไปอาจจะหัก หรือบิ่นได้ง่าย ควรใช้ดอกที่ระบุว่า “Impact Rated” เท่านั้น ครับ ดอกสว่านก็เช่นกัน

2. อย่ากดแรงเกินไป

ไขควงกระแทกออกแบบให้ทำงานด้วยแรงหมุน และแรงกระแทก ไม่ต้องกดจมแบบใช้แรงคนมาก ๆ แค่ประคองให้ตรงก็พอ

3. รักษาแบตเตอรี่ให้ดี

หลายคน พอใช้ไขควงกระแทก อาจรู้สึกว่า แบตอยู่ได้นานกว่าสว่าน แม้จะใช้ก้อนเดียวกัน เพราะการขันคลายสกรู มักใช้เวลาไม่กี่วิ แต่ก็อย่าปล่อยให้แบตหมดเกลี้ยงบ่อย ๆ ครับ และควรชาร์จด้วยแท่นที่เหมาะสมกับรุ่น เพื่อยืดอายุการใช้งานของแบตไปด้วย

4. ทำความสะอาดหลังใช้งาน

ฝุ่นโลหะ และเศษไม้เล็ก ๆ อาจเข้าไปติดในหัวจับ หรือช่องระบายอากาศ ของไขควงกระแทกได้ ดังนั้นควรเป่าทำความสะอาด เล็ก ๆ น้อย ๆ ทุกครั้งหลังใช้งานครับ

ไขควงกระแทก ในตลาด มีให้เลือกมากกว่าที่คิด

ปัจจุบันแบรนด์เครื่องมือใหญ่ ๆ แทบทุกค่ายมีไขควงกระแทกในไลน์สินค้า เช่น Makita, DeWalt, Bosch, Milwaukee ซึ่งแต่ละแบรนด์ก็มีจุดเด่นแตกต่างกัน และทำออกมาหลายรุ่นมาก เพื่อตอบโจทย์งานหลายระดับ

ถ้าเลือกไม่ถูก แนะนำให้ดูจากประเภทงานก่อน เช่น ใช้ทั่วไปในบ้าน เลือกเครื่องเล็กเบา ๆ พอ แต่ถ้าใช้ในไซต์งานจริงจัง ก็ควรเลือกแรงบิดสูง ๆ และดูเรื่องความจุของแบตเตอรี่ให้ดี

สรุป: ไขควงกระแทก ไม่เหมือน และ "คุ้มกว่า" สว่าน ในหลายกรณี

หลังจากใช้งานจริง ผมกล้าพูดเลยว่า ไขควงกระแทกคือเครื่องมือที่ “ใครได้ลองจะไม่อยากวาง” เพราะมันช่วยให้งานที่เคยยาก กลายเป็นเรื่องง่ายขึ้น มาก ๆ ยกตัวอย่างง่าย ๆ เช่น

• ขันน็อตแน่นแค่ไหนก็ถอดได้

• สกรูยาวฝังไม้แข็งก็เข้าได้ในจังหวะเดียว

• ไม่ต้องออกแรง ไม่ต้องกด ไม่ต้องกลัวข้อมือบิด

และที่สำคัญคือ มันช่วยประหยัดเวลาได้มหาศาล ยิ่งเวลาทำงานต่อเนื่องในไซต์ก่อสร้าง หรือประกอบเฟอร์นิเจอร์

“สว่าน” คือเครื่องมือสารพัดประโยชน์ที่ควรมีไว้ทุกบ้าน แต่ถ้าคุณต้องการพลัง ความเร็ว และความสะดวกในการขันน็อต หรือสกรู ไขควงกระแทก คือเครื่องมือที่ตอบโจทย์ที่สุดครับ

ถ้าได้ลองใช้ ไขควงกระแทก จะรู้เลยว่าแรงกระแทกของมัน ไม่ใช่แค่กับสกรู หรือน็อต ที่แน่นอยู่ตรงหน้า แต่มันสะเทือนไปถึง ความรู้สึกของเราที่จะไม่อยากกลับไปใช้สว่านกับงานแบบนี้อีกเลย