TH
English
Customers Also Purchased
ถ้าพูดกันตรง ๆ เวลาที่มีคนถามว่า "เครื่องมือช่างอะไร? ที่เป็นตัวตัดสินความเป๊ะได้จริง?" เราก็ต้องนึกถึง ประแจปอนด์ หรือ Torque Wrench เป็นอันดับแรก ๆ เพราะนี่มันไม่ใช่แค่ ประแจธรรมดาทั่วไป แต่มันเป็นเหมือน "ไม้บรรทัดของแรงบิด" ที่บอกได้เลยว่าเราขันแน่นไปหรือหลวมไป งานที่ออกมาก็จะต่างกันทันที
ลองคิดภาพดูครับ เวลาเราขันน็อตล้อรถ ถ้าแน่นไปเกินกว่าที่ควร ล้ออาจเสียหายได้เลย แต่ถ้าหลวมเกินไป ก็เสี่ยงถึงขั้นหลุดตอนขับเลยนะครับ ไม่ใช่เล่น ๆ เพราะงั้น ประแจปอนด์ เลยกลายเป็นอาวุธลับที่ทั้งช่างมือใหม่ ช่างรุ่นเก๋า ไปจนถึงวิศวกรทุกสาย ต่างต้องมีติดกล่องเครื่องมือไว้เสมอ แต่… เรื่องมันไม่ได้จบแค่นั้นสิครับ เพราะแม้แต่ช่างที่มีประสบการณ์ทำงานมาหลายสิบปี ก็ยังมีบางจังหวะที่ "เข้าใจผิด" เกี่ยวกับการใช้ ประแจปอนด์ อยู่เหมือนกัน เรียกง่าย ๆ ว่าเก๋าแค่ไหนก็ยังพลาดได้ และบางทีแค่พลาดเล็ก ๆ ก็ทำให้งานเสีย หรือหนักกว่านั้นคืออาจเสี่ยงอันตรายได้เลย
ในบทความนี้ผมเลยอยากชวนมาคุยกัน ว่าจริง ๆ แล้ว ความเข้าใจผิดเกี่ยวกับ ประแจปอนด์ ที่คนใช้งานยังพลาดกันอยู่บ่อย ๆ มีอะไรบ้าง? บอกเลยว่าถ้าอ่านจบ คุณจะใช้เครื่องมือนี้ได้มั่นใจกว่าเดิมแน่นอนครับ
ใช้ ประแจปอนด์ เหมือนประแจธรรมดาได้
หลายๆคนเวลาเห็น ประแจปอนด์ ก็อาจเผลอคิดว่า “อ้าว ก็ดูเหมือน ประแจ ธรรมดาๆเลยนี่นา มีหัวเหมือนกัน ก็คงใช้แทนกันได้” …บอกเลยครับว่า อันนี้คือความเข้าใจผิดที่เจอบ่อยสุด ๆ
ประแจปอนด์ จริง ๆ แล้วมันถูกออกแบบมาให้ทำงานละเอียดกว่าประแจทั่วไปมากครับ ไม่ใช่เอามาขันเปิดน็อตสนิม ๆ หรือขันมั่ว ๆ ได้เหมือน ประแจแหวน หรือบล็อกปกติ เพราะข้างในมันมี “กลไกแรงบิด” ที่ค่อนข้างซับซ้อน ทุกครั้งที่เราใช้งาน มันจะคำนวณและส่งสัญญาณเสียงคลิกเพื่อบอกว่าได้แรงบิดตามที่ตั้งค่าไว้แล้ว ถ้าเราใช้ผิดที่ผิดทางเมื่อไหร่ กลไกข้างในก็พังง่ายเลยครับ
เราเคยเจอกับตาตัวเองเลย เพื่อนเราที่เป็นช่าง มันหยิบ ประแจปอนด์ มาใช้แทนประแจแหวน ขันเปิดน็อตที่ขึ้นสนิมแน่น ๆ ด้วยความคิดง่าย ๆ ว่า “ใช้ได้เหมือนกันแหละ” ผลคือ…พังสิครับ! กลไกด้านในรวนหมด เสียงคลิกไม่ดัง ค่าแรงบิดเพี้ยน ใช้ต่อไม่ได้เลย ต้องควักเงินซื้อใหม่อย่างเดียว ซึ่งสุดท้ายไม่ใช่แค่เสียเงินนะครับ ยังเสียเวลา เสียอารมณ์กันทั้งอู่ไปอีก
ไม่ต้องรีเซ็ต ประแจปอนด์ หลังใช้งานก็ได้
อีกหนึ่งความเข้าใจผิดที่เราเห็นบ่อยมาก ๆ เลยก็คือ “ใช้เสร็จแล้วก็เก็บเลย ไม่ต้องปรับกลับ” หลายคนคิดว่า “เอาน่า ประแจปอนด์ มันก็แข็งแรงอยู่แล้ว จะตั้งคาไว้เท่าไรก็คงไม่เป็นไรหรอก” แต่จริง ๆ แล้วนี่เป็นกับดักเงียบที่ทำให้ ประแจปอนด์ พังเร็วโดยที่เราไม่รู้ตัวเลยครับ
เพราะข้างในของ ประแจปอนด์ มันไม่ได้เป็นแค่เหล็กแข็ง ๆ นะครับ มีกลไกสปริงซ่อนอยู่ ซึ่งสปริงตัวนี้แหละคือหัวใจหลักที่ทำให้มันสามารถวัดแรงบิดได้ตรงตามที่เราตั้งค่าไว้ แต่ถ้าเราใช้เสร็จแล้วไม่ยอมหมุนปรับกลับไปที่ค่าเริ่มต้น (ปกติคือศูนย์หรือต่ำสุด) สปริงก็จะถูกกดค้างไว้ตลอดเวลา พอนาน ๆ ไปมันก็ล้าเหมือนเราโดนบังคับให้นั่งยอง ๆ ทั้งวัน แบบนั้นต่อให้แข็งแรงยังไงก็ไม่ไหวครับ
เราเองก็เคยพลาดกับเรื่องนี้มาแล้วเหมือนกัน วันนั้นใช้ขันหัวน็อตล้อรถเสร็จ รีบเก็บเข้ากล่องโดยไม่รีเซ็ต วันต่อมาเอามาใช้ใหม่ ปรากฏว่าค่าแรงบิดเพี้ยนไปเกือบ 10 นิวตันเมตร! ฟังดูตัวเลขอาจไม่เยอะ แต่ถ้าเป็นงานรถยนต์ นี่คือความต่างที่อาจหมายถึง ขันแน่นเกินจนเกลียวเสีย หรือ หลวมเกินจนล้อมีสิทธิหลุดบนถนน ได้เลยนะครับ บอกตรง ๆ ตอนนั้นเหงื่อท่วมเลย
ประแจปอนด์ ทุกแบบเหมือนกันหมด
อีกหนึ่งความเข้าใจผิดที่เจอบ่อยมากคือ หลายคนคิดว่า “ประแจปอนด์ ก็คืออันเดียวกันหมด ไม่ว่าจะคลิก ดิจิตอล หรือแบบเข็ม ก็ทำงานเหมือนกัน” …ฟังดูเหมือนจะใช่ แต่จริง ๆ แล้วแต่ละแบบมันมีทั้งจุดเด่นและข้อจำกัดที่ไม่เหมือนกันเลยครับ
- ประแจปอนด์ แบบคลิก (Click Type): รุ่นยอดนิยมที่ใช้กันเยอะที่สุด ใช้ง่าย ราคากลาง ๆ เวลาได้แรงบิดตามที่ตั้งไว้จะมีเสียง “คลิก” ดังขึ้นมา แต่ข้อเสียคือ ถ้าเราไม่หยุดทันทีแล้วเผลอขันต่อไปอีกนิดเดียว ค่าก็จะเกินทันทีครับ
- ประแจปอนด์ แบบเข็ม (Beam Type): คลาสสิกมาก ๆ ใช้งานด้วยการดูเข็มที่ชี้ไปยังสเกลแรงบิด ข้อดีคือไม่ต้องปรับตั้งซับซ้อน แต่ข้อเสียคือเราต้องก้มอ่านค่าตลอดเวลา ถ้ามุมมืด ๆ หรือแคบ ๆ บอกเลยว่าลำบาก
- ประแจปอนด์ แบบดิจิตอล (Digital): เทคโนโลยีสุดล้ำ แสดงผลเป็นตัวเลขชัดเจน บางรุ่นยังเลือกหน่วยได้หลายแบบ แถมเก็บข้อมูลการใช้งานได้ด้วย แต่ก็มาพร้อมราคาที่สูงกว่า และต้องดูแลรักษาดี ๆ เพราะกลไกไฟฟ้าข้างในค่อนข้างเปราะบางกว่าประแจแบบอื่น
ไม่ต้องสอบเทียบก็ยังแม่นเหมือนเดิม
เรื่องนี้บอกเลยครับว่าเป็นความเข้าใจผิดที่เจอบ่อยจริง ๆ และไม่ใช่แค่มือใหม่ด้วยนะครับ แม้แต่ช่างรุ่นเก๋าที่ผ่านงานมาเป็นสิบ ๆ ปี ก็ยังติดความคิดแบบนี้อยู่เหมือนกัน ก็คือ “ซื้อ ประแจปอนด์ ดี ๆ แพง ๆ แล้ว มันก็ต้องแม่นไปตลอดสิ” …ฟังดูน่าจะใช่ แต่จริง ๆ แล้วไม่ว่าจะเป็นเครื่องมือคุณภาพสูงแค่ไหน ใช้ไปนาน ๆ ก็มีโอกาสเพี้ยนได้เหมือนกันครับ
เพราะกลไกข้างในของ ประแจปอนด์ โดยเฉพาะสปริงและชิ้นส่วนที่รับแรงบิด มันมีการสึกหรอทีละนิดอยู่ตลอดเวลา ยิ่งถ้าเราใช้งานบ่อยในงานที่ต้องการความเป๊ะระดับสูง เช่น งานซ่อมเครื่องยนต์ งานซ่อมบำรุงเครื่องบิน หรือแม้แต่งานอุตสาหกรรมที่ความปลอดภัยต้องเต็มร้อย ถ้าเครื่องมือเพี้ยนไปแค่นิดเดียวก็อาจทำให้เกิดผลเสียใหญ่หลวงตามมาได้เลยครับ จริง ๆ แล้ว มาตรฐานที่แนะนำคือ ควรส่ง ประแจปอนด์ ไปสอบเทียบ (Calibration) อย่างน้อยปีละครั้ง เพื่อให้มั่นใจว่ายังแม่นยำเหมือนเดิม บางที่ที่ใช้หนักทุกวัน อาจต้องตรวจบ่อยกว่านั้นด้วยซ้ำ
เรายังจำได้ดีครับ ตอนนั้นมีเพื่อนร่วมงานในโรงงาน ใช้ ประแจปอนด์ ตัวเดียวมาตลอดเกือบ 3 ปีเต็มโดยไม่เคยส่งสอบเทียบเลย พอถึงเวลาที่บริษัทบังคับให้เอาไปเช็ก สุดท้ายค่าที่ออกมาเพี้ยนไปเกือบ 20%! ฟังดูแล้วน่าขนลุกนะครับ เพราะถ้างานนั้นเป็นงานสำคัญเกี่ยวกับความปลอดภัยจริง ๆ เช่นโครงสร้างเครื่องจักรหรือชิ้นส่วนยานยนต์ ผลที่ตามมาอาจจะไม่ใช่แค่ “งานเสีย” แต่ถึงขั้น “ชีวิตคน” เลยก็ได้ครับ
ค่าแรงบิดไม่สำคัญ ขันแน่น ๆ ไว้ก่อน
นี่แหละครับ ความเข้าใจผิดที่เราว่ามันอันตรายพอสมควร เพราะหลายคนยังติดความคิดเดิม ๆ ว่า “ขันแน่น ๆ ไว้ก่อนชัวร์กว่า” ยิ่งเวลาเจองานสำคัญ ๆ อย่างขันน็อตล้อ ขันน็อตหัวเครื่อง หรือโครงสร้างต่าง ๆ คนก็มักจะใช้แรงเข้าว่า คิดว่าแน่นสุด ๆ ไปเลยก็คงปลอดภัย แต่ความจริงมันตรงข้ามเลยครับ ถ้า ขันแรงเกินไป สิ่งที่จะเกิดขึ้นคือเกลียวรูด น็อตขาด หรือชิ้นส่วนเสียหายไปเลย แบบนี้ไม่ใช่แค่ต้องเปลี่ยนอะไหล่ใหม่ แต่บางทีอาจเสียหายถึงขั้นซ่อมใหญ่ ส่วนถ้า ขันหลวมเกินไป ก็ยิ่งอันตรายกว่า เพราะน็อตมีโอกาสคลายตัวได้เอง ซึ่งในงานอย่างล้อรถยนต์ มันหมายถึงความเสี่ยงที่ล้อจะหลุดกลางทางเลยทีเดียวครับ
เราเคยเห็นกับตาเลยครับ ตอนนั้นเอารถไปที่อู่ที่นึง มีรถกระบะเข้ามาเปลี่ยนยางช่างรีบขันโดยใช้แรงอย่างเดียว “น่าจะเป็นมือใหม่” ไม่ได้สนใจค่าแรงบิดอะไรทั้งนั้น ผลคือขันเกินกำหนด น็อตขาดกลางทาง โชคดีที่รถยังขับไม่เร็วมาก เลยเป็นแค่อุบัติเหตุเล็ก ๆ น้อยๆ แต่บอกตรง ๆ ครับ ถ้าเกิดบนถนนใหญ่ที่รถวิ่งเร็ว ผลลัพธ์คงน่ากลัวกว่านี้เยอะ!
สรุป
ทั้งหมดนี้คือ 5 ความเข้าใจผิดเกี่ยวกับ ประแจปอนด์ การใช้งาน ประแจปอนด์ ให้ถูกต้อง ไม่ใช่เรื่องซับซ้อนเกินไป แต่ต้องอาศัยความเข้าใจและความใส่ใจเล็ก ๆ น้อย ๆ เลือกประเภทให้เหมาะสม ส่งสอบเทียบเป็นประจำ และที่สำคัญที่สุดคือ ขันตามค่าแรงบิดที่ผู้ผลิตกำหนดเท่านั้น
เลือก ประเเจปอนด์ เพิ่มเติม