ไขควงทอร์ค คืออะไร? ต่างจากไขควงปกติยังไง?

Customers Also Purchased

เคยไหมครับเวลาขันสกรูหรือน็อตแล้วเจอปัญหา แบบมันแน่นไปหมด ขันไปขันมาจนเกลียวหวาน หรือขันหลวมไปจนมันคลายออกมาเองทีหลัง ผมบอกเลยครับว่า...คุณไม่ได้เจอคนเดียวแน่นอน! ปัญหาแบบเนี่ยเกิดขึ้นบ่อยมาก ซึ่งปัญหาเหล่านี้จะหายไปในพริบตาถ้าคุณมี ไขควงทอร์ค ฮี่โร่ที่จะมาช่วยคุณแก้ปัญหาน่ารำคาญเหล่านี้ให้หมดไป

ไขควงทอร์ค ถูกคิดค้นขึ้นมาโดยเฉพาะ มันคือเครื่องมือช่างที่ช่วยควบคุมแรงบิดให้พอดี ไม่มากไป ไม่น้อยไป หลายคนอาจจะมีความสงสัยว่า ไขควงทอร์ค จริงๆแล้วมันคืออะไร? ใช้งานยังไง? ต่างจากไขควงธรรมดาตรงไหน? และมันเหมาะกับใครบ้าง? เดี๋ยวเรามาคุยกันให้ครบทุกมุมเลยครับในบทความนี้!

ไขควงทอร์ค คืออะไร?

ไขควงทอร์ค (Torque Screwdriver) จะให้พูดเวอร์ๆไปเลยมันก็เปรียบเสมือนไขควงเทพเลยก็ว่าได้ครับ เพราะมันไม่ได้แค่ขันสกรูธรรมดาๆทั่วไป แต่ยังช่วยควบคุมแรงบิดหรือทอร์ค (Torque) ในขณะที่เรากำลังขันอยู่ด้วย ซึ่งเรื่องแรงบิดนี่แหละที่หลายคนมองข้าม แต่จริงๆแล้วสำคัญมาก! โดยเฉพาะในงานที่ต้องการความเป๊ะ ไม่ว่าจะเป็น งานอิเล็กทรอนิกส์ งานประกอบชิ้นส่วน หรือแม้แต่งานรถยนต์ที่ทุกน็อตต้องแน่นพอดี ไขควงทอร์ค ช่วยให้เราขันได้แบบพอดิบพอดี ไม่แน่นเกิน ไม่หลวมเกินไปนั่นเองครับ

ทำไมต้องควบคุมแรงบิด?

  • ถ้าขันแน่นเกินไปนะครับ บอกเลยว่าอาจเกิดหายนะได้เลย เช่น เกลียวหวาน วัสดุแตกร้าว หรือถึงขั้นพังเสียหายทั้งชิ้นก็มีมาแล้ว
  • ถ้าขันไม่แน่นพอ ก็ใช่ว่าจะรอดครับ เพราะสกรูอาจคลายตัวหลุดออกมาเองได้โดยไม่รู้ตัว ซึ่งอาจเป็นอันตรายกับคนใช้งานหรือทำให้ชิ้นงานล้มเหลวได้เลย
  • โดยเฉพาะวัสดุบางอย่าง อย่างพลาสติกหรือชิ้นส่วนเล็ก ๆ แบบบอบบาง พวกนี้ไม่ยอมให้เราใช้แรงบิดมั่ว ๆ เลยครับ ต้องแม่นเป๊ะถึงจะรอด!

ไขควงทอร์ค คืออะไร ต่างจากไขควงปกติยังไง

ลักษณะเด่นของ ไขควงทอร์ค

1. ปรับแรงบิดได้

ไขควงทอร์ค เอกลักษณ์เด่นๆเลยคือมีระบบปรับแรงบิด (Torque Adjustment) แบบที่เราสามารถเลือกได้เองเลยครับว่าจะใช้แรงบิดเท่าไหร่ดี ยกตัวอย่างเช่น บางงานต้องเบามือหน่อยก็อาจตั้งไว้แค่ 0.4 Nm แต่ถ้าเจองานแน่นๆหน่อยก็สามารถอัปเป็น 1.2 หรือ 4.0 Nm ได้เลย ขึ้นอยู่กับว่าสกรูที่เราใช้กับวัสดุแบบไหน ไม่ต้องเดา ไม่ต้องกะจากความรู้สึก เพราะเรากำหนดได้เป๊ะๆเลยครับ!

2. ตัดการส่งแรงอัตโนมัติเมื่อถึงค่าที่ตั้งไว้

เมื่อขันถึงแรงบิดที่เราตั้งไว้ ไขควงทอร์ค จะมีระบบตัดแรงอัตโนมัติ หรือบางรุ่นจะมีเสียง "คลิก" ดังขึ้นมาเหมือนบอกเราว่า หยุด พอแล้ว! แรงพอดีแล้ว อย่าออกแรงต่อ ซึ่งตรงนี้แหละที่ช่วยให้เรามั่นใจได้ว่าขันได้แบบพอดิบพอดี ไม่ต้องกลัวขันแน่นเกินจนพัง หรือหลวมเกินจนหลุดครับ

3. มีทั้งแบบแมนนวล และดิจิตอล

  • แมนนวล: ใช้งานง่ายมากครับ แค่ตั้งค่าแรงบิดแล้วก็ขันได้เลย ไม่มีอะไรซับซ้อน ราคาก็เป็นมิตร เหมาะกับคนที่ใช้งานทั่วไป ไม่ต้องการความหรูหราแต่เน้นความคุ้มค่า
  • ดิจิตอล: ถ้าคุณเป็นสายเทคโนโลยี ชอบความเป๊ะระดับมิลลิเมตร ต้องจัดตัวนี้เลยครับ เพราะมันแม่นยำสุด ๆ มีจอแสดงผลให้ดูชัด ๆ บางรุ่นยังสามารถบันทึกข้อมูลหรือส่งข้อมูลไปเก็บไว้ในระบบได้ด้วย เหมาะกับงานที่ต้องตรวจสอบย้อนกลับหรือทำรายงานคุณภาพครับ

ไขควงปกติคืออะไร?

ไขควงปกติ หรือที่เราใช้กันทั่วไป ไม่ว่าจะเป็นไขควงแฉก ไขควงปากแบน หรือแบบด้ามฟรีที่บ้านมีติดไว้แน่นอน เป็นเครื่องมือสำหรับขันสกรูที่ใช้งานง่ายครับ แต่ก็ต้องบอกตรง ๆ ว่ามันต้องอาศัยความรู้สึกและแรงมือของเราล้วน ๆ ไม่มีตัวช่วยอะไรคอยควบคุมแรงบิดเหมือนไขควงทอร์ค ถ้าขันแน่นไปหรือหลวมไป ก็ต้องอาศัยประสบการณ์ล้วน ๆ เลยครับ

จุดเด่นของไขควงปกติ

  • ราคาถูก หาซื้อง่าย เดินเข้าร้านเครื่องมือเมื่อไหร่ เจอแน่นอนครับ
  • มีให้เลือกหลากหลายแบบ ทั้งเล็ก ทั้งใหญ่ ทั้งด้ามยาง ด้ามไม้ ด้ามพลาสติก เรียกได้ว่าเลือกจนตาลายเลย
  • เหมาะกับงานทั่วไป เช่น ขันน็อตโต๊ะเก้าอี้ ตู้ไม้ หรือของใช้ในบ้านที่ไม่ต้องซีเรียสเรื่องแรงบิดมากนัก

แต่ข้อเสียหลัก ๆ ก็คือ ไม่มีระบบควบคุมแรงบิดนั่นแหละครับ ถ้าขันแรงมือเกินไปก็มีสิทธิ์พังได้เหมือนกัน ต้องใช้ความรู้สึกและความระวังเยอะหน่อย

ไขควงทอร์ค คืออะไร ต่างจากไขควงปกติยังไง

ไขควงทอร์ค เหมาะกับใคร?

ช่างอิเล็กทรอนิกส์

งานที่ต้องขันสกรูกับแผงวงจร บอกเลยครับว่ามันละเอียดสุด ๆ! ชิ้นส่วนก็เล็กนิดเดียว บางทีมือใหญ่ ๆ นี่ต้องเพ่งสุดตัวเลย และพวกนี้เขาไม่ยอมให้เราใช้แรงบิดมั่ว ๆ นะครับ เพราะถ้าขันแน่นไปแค่เสี้ยวเดียวก็อาจทำให้แผงพังหรือเกลียวหลุดได้ทันที ไขควงทอร์คจึงกลายเป็นของจำเป็นที่ขาดไม่ได้เลยในสายงานนี้ครับ

วิศวกรประกอบเครื่องจักร

ต้องคุมคุณภาพทุกขั้นตอนแบบไม่มีพลาดเลยครับ เพราะถ้าขันแรงไปเบาไปนิดเดียว อาจทำให้ชิ้นส่วนทำงานเพี้ยน หรือเกิดปัญหาตามมาในระยะยาวได้ ดังนั้นไขควงทอร์คจึงเป็นเหมือนตัวช่วยให้วิศวกรมั่นใจได้ว่า ทุกน็อตที่ขันไปมีแรงพอดีเหมือนกันทุกตัว ช่วยให้เครื่องจักรทำงานได้เต็มประสิทธิภาพและปลอดภัยครับ

ช่างซ่อมบำรุง

โดยเฉพาะพวกอุปกรณ์ที่เกี่ยวกับความปลอดภัยแบบสุด ๆ อย่างระบบเบรคของเครื่องจักร แกนหมุนของกล้องที่ต้องเป๊ะทุกองศา หรืออุปกรณ์การแพทย์ที่พลาดไม่ได้แม้แต่นิดเดียว พวกนี้แหละครับที่ต้องใช้ไขควงทอร์คเข้ามาช่วยให้มั่นใจได้ว่า ทุกการขันมีความแม่นยำและปลอดภัยแบบไร้กังวล

สายงานประกอบในโรงงาน

ช่วยให้การควบคุมคุณภาพในไลน์ผลิตง่ายขึ้นแบบเห็นผลทันตาครับ ไม่ต้องมานั่งลุ้นว่าใครขันแน่น ใครขันหลวม เพราะไขควงทอร์คมันจัดการให้หมด ลดปัญหางานหลุด QC หรือสกรูคลายตัวทีหลังได้เยอะเลย ทำให้งานประกอบมีมาตรฐานมากขึ้นแบบไม่ต้องคอยเช็กซ้ำบ่อย ๆ

ไขควงทอร์ค มีแบบไหนบ้าง?

แบบเข็มหมุน (Dial Torque)

  • แสดงค่าทอร์คด้วยเข็มแบบชัดเจนเลยครับ เข็มจะค่อย ๆ ขยับไปตามแรงที่เราออก ทำให้เรารู้ได้ทันทีว่าแรงถึงจุดไหนแล้ว ไม่ต้องเดา!
  • เหมาะกับงานที่ต้องดูค่าระหว่างการใช้งาน เช่น ต้องจับตาแรงบิดแบบเรียลไทม์ เหมือนดูมาตรวัดความเร็วรถนั่นแหละครับ
  • ไม่ตัดแรงอัตโนมัตินะครับ ต้องใช้ตาและสติช่วยกันสังเกตดูเข็มให้ดี ๆ ว่าแตะค่าที่ต้องการหรือยัง พอถึงปุ๊บก็ต้องหยุดเองด้วยตัวเรา แบบนี้ต้องใช้ความชำนาญนิดนึงครับ

แบบคลิก (Click Type)

  • พอขันถึงค่าทอร์คที่ตั้งไว้แล้ว ไขควงแบบนี้จะดัง "คลิก!" ขึ้นมาเหมือนบอกว่า "พอแล้วพี่! ถึงแรงที่ต้องการแล้ว" จากนั้นตัวไขควงก็จะหยุดส่งแรงต่อเองเลยครับ ไม่ต้องกลัวว่ามือเราจะเผลอขันเกินจนพัง
  • ใช้งานก็ง่ายมากครับ ไม่ต้องปรับอะไรเยอะ แค่ตั้งค่าแล้วขันไปได้เลย แถมราคาก็ไม่แรง เหมาะสุด ๆ สำหรับคนที่เพิ่งเริ่มใช้ไขควงทอร์ค หรือสาย DIY ที่อยากเริ่มต้นแบบไม่ปวดหัว

แบบดิจิตอล (Digital Type)

  • มีจอแสดงผลชัดเจน อ่านง่ายเหมือนดูตัวเลขบนรีโมต ไม่ต้องเดาให้ปวดหัวเลยครับ
  • ตั้งค่าและอ่านแรงบิดได้แม่นเป๊ะ ช่วยให้คุณมั่นใจว่าขันได้ตรงตามมาตรฐานเป๊ะ ๆ ทุกครั้ง
  • บางรุ่นเจ๋งถึงขั้นเชื่อมต่อกับคอมพิวเตอร์หรือระบบบันทึกข้อมูลได้เลย เหมาะมากกับงานที่ต้องมีหลักฐานหรือรายงานคุณภาพครับ

ไขควงทอร์ค คืออะไร ต่างจากไขควงปกติยังไง

วิธีใช้ ไขควงทอร์ค อย่างถูกต้อง

ตั้งค่าทอร์คตามสเปคของสกรูหรืองาน

เช่น ถ้าเราจะขันสกรู M3 กับพลาสติก ซึ่งเป็นวัสดุที่เปราะบางพอสมควร ก็อาจจะตั้งค่าไว้แค่ประมาณ 0.5 Nm ก็พอครับ ไม่ต้องเยอะมาก เดี๋ยวพลาดทีจะได้เสียทั้งงานเพราะเกลียวหลุดหรือร้าวไปก่อน

จับไขควงให้มั่นคง และขันให้ช้า ๆ

เพื่อให้กลไกทอร์คมีเวลาทำงานได้เต็มที่ครับ อย่ารีบเร่งเหมือนขันน็อตแข่งกับเวลา เพราะถ้าขันเร็วเกินไป ตัวกลไกอาจจะยังไม่ทันตัดแรงพอดี ทำให้แรงบิดเกินโดยไม่รู้ตัว การขันช้า ๆ ช่วยให้เราคุมแรงได้แม่นขึ้น แถมยังปลอดภัยกับชิ้นงานอีกด้วย

เมื่อได้ยินเสียง "คลิก" หรือแสดงว่าถึงค่าแล้ว ให้หยุดทันที

ไม่ฝืนนะครับ! เพราะถ้ายังออกแรงต่อหลังจากได้ยินเสียง "คลิก" แล้วล่ะก็ แรงบิดจะเกินค่าที่ตั้งไว้ทันที ซึ่งอาจทำให้เกลียวหวาน วัสดุร้าว หรือพังทั้งชิ้นโดยไม่รู้ตัวเลย เสียดายของแย่ครับ

ข้อควรระวังในการใช้งาน ไขควงทอร์ค

  • อย่าเอาไขควงทอร์คไปใช้คลายน็อตนะครับ! เพราะกลไกภายในของมันไม่ได้ถูกออกแบบมาเพื่อหมุนย้อนกลับหรือรับแรงแบบนั้น ถ้าใช้ผิดประเภทอาจทำให้กลไกพังเร็วขึ้น หรือเสียความแม่นยำไปเลยก็ได้ เสียดายเครื่องมือดี ๆ เปล่า ๆ ครับ
  • อย่าเผลอใช้ไขควงทอร์คเหมือนไขควงทั่วไปนะครับ! บางคนเห็นหน้าตาคล้ายกันก็เอาไปงัด แซะ หรือขันจนสุดแรงเกิดเลย แบบนั้นไม่ได้นะครับ เพราะไขควงทอร์คออกแบบมาให้ใช้งานแบบละเอียด ไม่ใช่งานหยาบ ถ้าฝืนใช้งานผิดประเภท มีโอกาสที่กลไกภายในจะพัง หรือค่าทอร์คเพี้ยนได้ง่าย ๆ เลย เสียดายของดีครับ
  • ควรมีการสอบเทียบ (calibrate) เป็นระยะนะครับ โดยเฉพาะถ้าคุณใช้งานบ่อย หรือใช้งานกับงานที่ต้องการความเป๊ะระดับมิลลิเมตร เพราะเครื่องมือทุกชิ้นพอใช้นาน ๆ ไป ค่ามันก็อาจเพี้ยนได้เล็กน้อย การสอบเทียบเหมือนการเช็กสุขภาพให้ไขควงทอร์คของเรา เพื่อให้มั่นใจว่าเวลาขันแล้ว แรงที่ได้ยังตรงเป๊ะเหมือนตอนซื้อใหม่ ๆ อยู่ครับ

ไขควงทอร์ค มีมาตรฐานอะไรบ้าง?

  • ISO 6789: ตัวนี้คือมาตรฐานสากลสำหรับเครื่องมือวัดแรงบิดแบบหมุนมือครับ เรียกได้ว่าใครผ่านตัวนี้ ถือว่าไว้ใจได้เลยในแง่ความแม่นยำและความน่าเชื่อถือ
  • NIST Traceable: อันนี้จะบอกว่าเครื่องมือชิ้นนั้นผ่านการสอบเทียบกับเครื่องมือที่มีการรับรองจาก NIST ซึ่งเป็นหน่วยงานสอบเทียบของสหรัฐฯ ฟังดูอาจวิชาการไปหน่อย แต่ถ้าเจอคำนี้บนเครื่องมือก็อุ่นใจได้เลยครับว่าไม่มั่วแน่นอน
  • DIN Standards: ถ้าเจอมาตรฐานจาก DIN (เยอรมัน) ก็มั่นใจได้ในความเข้มงวดครับ เพราะเยอรมันขึ้นชื่อเรื่องความเป๊ะอยู่แล้ว ใครที่เน้นคุณภาพระดับยุโรปก็มักจะมองหามาตรฐานนี้กัน

สรุป

ถ้าคุณเคยขันสกรูแล้วเจอปัญหา "แน่นไป" หรือ "หลวมไป" การมีไขควงทอร์คสักตัวอาจช่วยให้ชีวิตคุณง่ายขึ้นเยอะครับ โดยเฉพาะในงานที่ต้องการความแม่นยำสูง ไม่ว่าจะเป็นงานซ่อมเครื่องใช้ไฟฟ้า งานประกอบ DIY หรืองานโรงงาน

เลือก ไขควงทอร์ค เพิ่มเติม