TH
English
Customers Also Purchased
ในโลกของช่าง ไม่ว่าจะงานไม้ งานเหล็ก หรือแม้แต่งานซ่อมบ้านเล็กๆน้อยๆ เครื่องมือช่าง ที่หลายๆคนคุ้นมือและหยิบใช้บ่อยที่สุดก็คือ ค้อน นี่แหละครับ มันดูธรรมดา แต่ก็สำคัญมากจนหลายคนอาจลืมสังเกตไปว่า...ค้อน ที่ใช้อยู่ทุกวันมันยัง โอเคอยู่ไหมนะ? เชื่อไหมครับว่าคนจำนวนไม่น้อยใช้ ค้อน เล่มเดิมมานานเป็นปีๆ โดยไม่เคยคิดจะเช็กเลยว่ามันยังปลอดภัย หรือใช้งานได้ดีอยู่หรือเปล่า? บางครั้งแค่รู้สึกว่ามันเบาลง ตีแล้วไม่แม่น หรือด้ามเริ่มร้าว ก็คิดว่า "เอาหน่าๆยังพอใช้ได้" ทั้งที่จริงแล้วมันอาจกำลังกลายเป็นความเสี่ยงโดยไม่รู้ตัวเลยก็ว่าได้
ค้อน เก่าๆความเสี่ยงที่คุณอาจมองข้าม
อันตรายที่เกิดจาก ค้อน ที่พัง
- ตอกพลาดหรือตีไม่โดน เพราะแรงไม่ส่งตรง หรือมือเริ่มล้าเกินไป
- หัวค้อนหลุดกระเด็นไปโดนเพื่อนข้าง ๆ แบบไม่ตั้งใจ กลายเป็นเรื่องใหญ่ได้เลย
- ด้ามค้อนแตกร้าวจนบาดมือ หรือมีเสี้ยนเล็ก ๆ แทงเข้าเนื้อแบบเจ็บจี๊ด ๆ
- เสียงกระแทกสะท้อนกลับมาแรงจนนิ้วสะท้าน เพราะค้อนเริ่มไม่มีแรงสปริงหรือสมดุลเหมือนเดิม
1. หัวค้อนหลวม หรือสั่น
หนึ่งในปัญหาที่เจอกันบ่อย ๆ เลยครับคือหัวค้อนเริ่มหลวม บางคนอาจคิดว่าแค่ขันให้แน่นหรืออัดลิ่มเพิ่มก็จบ แต่ความจริงแล้วมันเป็นสัญญาณที่บอกว่า "มีอะไรบางอย่างเริ่มไม่ปกติแล้วนะ" เช่น แกนยึดภายในมันเริ่มสึก หรือด้ามค้อนที่เป็นไม้ก็อาจหดตัวหรือบวมเพราะเจออากาศชื้นหรือร้อนบ่อย ๆ ซึ่งอาการแบบนี้ถ้าปล่อยไว้นาน ๆ อาจหลุดกลางงานได้เลยนะครับ
ปัญหาที่ตามมา
- หัวค้อนหลุดกลางงานนี่ไม่ตลกเลยนะครับ ลองนึกภาพว่าตีอยู่แล้วหัวกระเด็นหายไปเฉย ๆ หรือแย่กว่านั้นไปโดนของหรือคนอื่น อันตรายมากครับ
- พอตีแล้วแรงไม่ถูกส่งตรง เป้าก็พลาด ตะปูก็เบี้ยว แถมต้องตีซ้ำให้เมื่อยมืออีก
- พอแรงไม่ถึง ต้องออกแรงเพิ่มเข้าไปอีก จนบางทีตีจบงานแขนก็ชา ผลงานก็ไม่สวยอีกต่างหาก
แนวทางแก้ไข
ถ้าหลวมนิด ๆ พอแก้ได้ อาจจะลองขันหรือตอกลิ่มให้แน่นดูก่อนก็พอช่วยได้ครับ แต่ถ้าเริ่มหลวมบ่อย ๆ หรือขยับโยกคลอนแบบรู้สึกได้ชัด ๆ แบบนี้อย่าฝืนใช้นะครับ เปลี่ยนเล่มใหม่ไปเลยดีกว่า ปลอดภัยกว่ากันเยอะเลยครับ
2. ด้าม ค้อน แตกร้าว หรือบิ่น
ด้ามค้อนนี่แหละครับ คือส่วนที่โดนแรงกระแทกแบบเต็มๆ ทุกครั้งที่เราตี ถ้ามันเริ่มมีรอยแตกร้าว หรือมีชิ้นไม้หรือไฟเบอร์บิ่นหลุดออกมา ก็เหมือนเป็นสัญญาณเตือนว่า "เฮ้ๆเริ่มจะไม่ไหวแล้วนะ" ถ้ายังฝืนใช้ไปต่อ เจอแรงกระแทกหนัก ๆ ทีหนึ่งอาจหักกลางคันได้เลย แถมมีโอกาสที่ค้อนจะหลุดมือหรือตีพลาดจนเกิดอุบัติเหตุได้ง่าย ๆ ด้วยครับ
รอยร้าวที่ควรระวัง
- ร้าวตั้งแต่โคนจนถึงหัว แบบที่มองเห็นเป็นทางยาว ๆ เลยครับ แบบนี้ไม่ไหวแล้วจริง ๆ
- เสี้ยนไม้หรือเส้นใยไฟเบอร์โผล่ออกมาให้เห็น อันนี้ถ้าเผลอไปจับแรง ๆ มีสะดุ้งแน่นอน
- ผิวที่เคยเรียบ ลอกเป็นแผ่นหรือเริ่มยุ่ย จับแล้วรู้สึกฝืด ๆ ไม่เรียบเหมือนเดิม นี่ก็เป็นสัญญาณว่าอายุมันมาแล้วครับ
ต้องรีบเปลี่ยน
ค้อน ที่ด้ามหักกลางงาน ไม่ใช่แค่ทำให้งานที่เราทำพังนะครับ แต่ยังเสี่ยงทำให้เกิดอุบัติเหตุแบบไม่ทันตั้งตัวอีกด้วย ลองนึกภาพดูสิครับว่าตีกำลังเพลินๆ อยู่ดีๆ ค้อนหลุดจากมือ หัวค้อนกระเด็นใส่ของ หรือแย่กว่านั้นคือโดนคนข้าง ๆ หรือถ้าด้ามเป็นไม้แล้วมีเสี้ยน โดนบาดทีนี่เจ็บจี๊ดไปทั้งวันแน่นอนครับ
3. น้ำหนัก ค้อน เปลี่ยนไปจากเดิม
ค้อนบางเล่มเราใช้มาตั้งแต่สมัยทำชั้นวางของแรก ๆ ยันซ่อมหลังคาบ้านก็ยังอยู่ครบ พอใช้ไปนาน ๆ ก็เริ่มชินมือจนไม่ทันสังเกตว่ามันเปลี่ยนไป แต่ถ้าวันไหนคุณจับแล้วรู้สึกว่า เอ๊ะ...ทำไมมันเบาลง หรือหนักขึ้นแบบไม่เคยเป็นมาก่อน ลองหยิบขึ้นมาเช็กดี ๆ นะครับ อาจมีอะไรแอบผิดปกติอยู่ก็ได้
สาเหตุที่น้ำหนัก ค้อน เปลี่ยน
- หัวค้อนเริ่มสึกจนบาง ไม่สมดุลเหมือนเดิม ตีทีเหมือนน้ำหนักมันไปอีกทาง
- ด้ามค้อนเริ่มกร่อนหรือรู้สึกเบาแปลก ๆ เหมือนวัสดุข้างในหายไปดื้อ ๆ
- ความชื้นเข้าไปในเนื้อไม้ หรือมีสนิมเกาะในจุดที่มองไม่เห็น ทำให้ค้อนหนักขึ้นหรือเบาลงแบบไม่ปกติ
ผลเสียจากน้ำหนัก ค้อน ไม่สมดุล
- ตีแล้วรู้สึกว่าควบคุมไม่ได้เหมือนแต่ก่อน จะให้ไปทางไหนก็หลุดเป้าอยู่เรื่อย
- ต้องใช้แรงมากขึ้นกว่าเดิมเยอะ กว่าจะตอกตะปูเข้าได้แต่ละดอก เหงื่อออกจนเสื้อเปียก
- ความแม่นยำหายไปเยอะ ตีเบี้ยวบ้าง ตีหลุดเป้าบ้าง จนบางทีต้องถอนแล้วเริ่มใหม่
4. ผิวหน้าของหัว ค้อน เสียหาย
หัวค้อนที่ผ่านศึกมานาน มักจะมีร่องรอยให้เห็นชัดครับ ทั้งรอยบุ๋มจากการตีแรง ๆ รอยแตกที่มองผ่าน ๆ อาจจะไม่ทันเห็น หรือบางครั้งก็มีเศษเหล็กแหลม ๆ งอกออกมารอบ ๆ ขอบหัวค้อนแบบเงียบ ๆ ซึ่งถ้าเราไม่ทันระวัง เผลอไปจับเข้า มีสิทธิ์โดนบาด หรือเวลาตีแล้วมันกระเด็นใส่ตัวเองหรือคนข้าง ๆ ก็ได้นะครับ
อาการที่ควรเปลี่ยนทันที
- พื้นผิวหัวค้อนเป็นหลุม เป็นบ่อ ตีทีรู้สึกเหมือนแรงมันสะดุด ตะปูก็เบี้ยว งานก็เสีย
- มีรอยแตกหรือบิ่นตามขอบหัวค้อน เห็นแล้วใจไม่ดี ตีไปก็กลัวมันจะร้าวต่อจนหัวหลุด
- สนิมกินหนักจนเหล็กผุ ดูแล้วเศร้าใจเหมือนค้อนมันบ่นว่า “พอเถอะ เปลี่ยนฉันเถอะ”
ใช้ต่อไปจะเป็นยังไง?
- ตอกแล้วไม่ค่อยเข้าเป้า ตะปูเบี้ยวบ้าง หลุดเป้าบ้าง เพราะหน้าสัมผัสมันไม่เต็มเหมือนเดิมแล้ว
- เวลาตีก็มีแรงสะท้อนกลับแบบรู้สึกได้ จนบางทีนิ้วสะดุ้ง หรือมือสั่นไปทั้งวัน
- บางจังหวะอาจมีเศษโลหะแตกกระเด็นมาแบบไม่ให้ตั้งตัว โดนหน้าหรือเข้าตานี่ไม่คุ้มเลยครับ
5. เสียงเปลี่ยนขณะใช้งาน
เสียงกระแทกของค้อนเวลาทำงานนี่แหละครับ เป็นสัญญาณเตือนแบบเงียบ ๆ ที่หลายคนมองข้าม ถ้าก่อนหน้านี้เคาะแล้วได้ยินเสียง "ดึ๊ง" นวล ๆ แต่จู่ ๆ วันดีคืนดีกลายเป็นเสียง "โป๊ะ" หรือ "เป๊าะ" แบบทื่อ ๆ ขึ้นมา ให้สงสัยไว้ก่อนเลยครับว่าค้อนคุณอาจเริ่มมีปัญหาอะไรบางอย่างแล้วแน่ ๆ
เสียงผิดปกติมาจากอะไร?
- หัวค้อนหลวมแบบที่ดูเผิน ๆ ก็ยังแน่นดีอยู่ แต่พอใช้จริงกลับรู้สึกแปลก ๆ เหมือนมันขยับเบา ๆ ทุกครั้งที่ตีก็ไม่มั่นใจ
- ด้ามค้อนเริ่มสึกหรือวัสดุด้านในมันเปื่อยแบบเงียบ ๆ ไม่ได้เห็นชัดเจน แต่พอใช้แล้วรู้เลยว่าแรงส่งไม่เหมือนเดิม
- จุดศูนย์ถ่วงดูจะเพี้ยนไปจากเดิม แบบที่เคยตีแม่น ๆ วันนี้กลับเบี้ยวเฉยเลย อันนี้ก็สัญญาณว่ามีอะไรเปลี่ยนแน่ ๆ ครับ
เสียงเปลี่ยนเล็กน้อย แต่อาจอันตรายมาก
เสียงที่เปลี่ยนไปมันไม่ใช่แค่เรื่องเล็ก ๆ เลยนะครับ เพราะเสียงคือผลลัพธ์ตรง ๆ ของแรงกระแทก ถ้าเคาะแล้วเสียงมันแปลกไป ไม่เหมือนเดิม แปลว่าแรงที่เราส่งเข้าไปมันอาจกระจายไม่ดีหรือเสียสมดุลไปแล้ว ซึ่งแบบนี้ไม่ใช่แค่ตีไม่แม่น แต่เสี่ยงต่อความปลอดภัยของเราเองด้วยนะครับ โดยเฉพาะเวลาต้องใช้ค้อนในงานละเอียดหรือแรงสูง
พอรู้แล้วว่าค้อนเก่าเริ่มงอแง คำถามต่อมาที่หลายคนสงสัยก็คือ แล้วถ้าจะซื้อใหม่ล่ะ...จะเลือกแบบไหนดีถึงจะคุ้ม ใช้งานได้นาน แถมไม่ต้องมานั่งลุ้นทุกครั้งว่าจะพังกลางงานหรือเปล่า? ไม่ต้องห่วงครับ เดี๋ยวผมพาไปดูวิธีเลือกแบบเข้าใจง่าย ๆ กันเลย
เช็กวัสดุของด้าม
- ด้ามไม้ ควบคุมง่าย จับแล้วรู้สึกเป็นธรรมชาติ ซับแรงดีเวลาตี แต่ต้องระวังเรื่องความชื้นนะครับ เพราะไม้โดนน้ำบ่อย ๆ จะหดหรือบวมได้ แถมบางครั้งเสี้ยนก็แอบจิ้มมือแบบไม่รู้ตัว
- ด้ามไฟเบอร์เบามือดีครับ เหมาะกับคนที่ต้องใช้งานนาน ๆ ไม่เมื่อย ทนแรงกระแทกและไม่ขึ้นสนิมด้วย ดูแลง่ายสุด ๆ
- ด้ามเหล็กเคลือบยาง แข็งแรงสุดในบรรดาด้ามทั้งสาม แต่ก็ต้องยอมรับว่าแรงสะท้อนกลับสูงนิดนึง ถ้าใครใช้ทั้งวันอาจรู้สึกเมื่อยมือหน่อย ต้องเลือกแบบที่มีปลอกจับหรือยางรองดี ๆ จะช่วยซับแรงได้เยอะครับ
เลือกหัว ค้อน ให้เหมาะกับงาน
- หัวแบน: แบบคลาสสิกเลยครับ ใช้ตอกตะปูทั่วไป ไม่ว่าจะทำเฟอร์นิเจอร์เล็ก ๆ หรืองานไม้ทั่วไปก็เอาอยู่
- หัวกลม (Ball Pein): ใครที่ต้องตีขึ้นรูปเหล็ก หรือทำงานช่างโลหะ จะคุ้นกับหัวกลมอันนี้ดีครับ มันถนัดมือและเหมาะมากกับงานแบบนี้
- หัวยาง/หัวพลาสติก: ตัวนี้เหมาะกับงานที่ไม่อยากให้เกิดรอย เช่น ตีเข้าร่องเฟอร์นิเจอร์ หรือเคาะอะไรที่บอบบาง ตีแล้วไม่ช้ำ ไม่บุบครับ
แบรนด์มีผลไหม?
แน่นอนครับ แบรนด์ดี ๆ เขาไม่ได้แค่ติดโลโก้สวย ๆ อย่างเดียว แต่มักจะใช้วัสดุเกรดดี แข็งแรง ทนมือทนงาน การประกอบก็มาตรฐาน งานเชื่อมแน่นเป๊ะ แถมหลายเจ้ายังมีการรับประกันให้อุ่นใจอีกต่างหาก ถ้าคุณใช้งานจริงจัง แนะนำให้เลือกแบรนด์ที่ไว้ใจได้ดีกว่าครับ อย่ามัวแต่เห็นว่าราคาถูกแล้วรีบคว้า เพราะสุดท้ายอาจต้องซื้อใหม่เร็วกว่าเดิมอีก
เครื่องมือช่างทุกชนิดมีอายุการใช้งานครับ ค้อน ก็เป็นหนึ่งในนั้น อย่ารอให้มันพังกลางคันหรือทำให้คุณเจ็บตัวก่อนจะเปลี่ยน