TH
English
Customers Also Purchased
การต๊าปเกลียวเนี่ย ถึงจะดูเหมือนเป็นงานช่างทั่วไปแต่จริงๆแล้ว มันต้องใช้ความแม่นยำและใจเย็นมากเลยล่ะครับ เพราะถ้าเผลอพลาดแม้แต่นิดเดียว ดอกต๊าปเกลียว ก็อาจหักคารูได้ง่ายๆเลย หรือเกลียวที่ได้ออกมาก็จะไม่สวย ใช้งานจริงไม่ได้เลย พูดง่ายๆก็คือ เสียทั้งเวลา เสียทั้งวัสดุ บางทีถึงขั้นต้องเริ่มใหม่หมดเลยก็มีเชื่อผมเถอะ!
ทำความเข้าใจพื้นฐานของการต๊าปเกลียว ด้วย ดอกต๊าปเกลียว
ดอกต๊าปเกลียว คืออะไร?
ทำไมต้องระวังตอนใช้งาน?
ปัญหา เกลียวขาด หรือ ต๊าปหัก เกิดจากอะไร?
- ใช้ ดอกต๊าปเกลียว ผิดประเภทกับวัสดุ บอกเลยครับว่าอันนี้เจอบ่อยมากครับ บางทีหยิบ ดอกต๊าปเกลียว ตัวเดิมมาใช้กับทุกงานเลย ไม่ได้ดูว่าวัสดุนั้นเหมาะหรือเปล่า เช่น ดอกที่ออกแบบมาสำหรับเหล็ก ไปใช้กับพลาสติก หรือใช้กับรูตัน ทั้งที่มันควรใช้แบบพิเศษ สุดท้ายหักกลางทางแบบงงๆ เลยครับ
- ไม่หล่อลื่นหรือใช้สารหล่อลื่นผิดประเภท ข้อนี้ใครเผลอละเลยไป มีโอกาสต๊าปหักสูงมากครับ เพราะการต๊าปมันต้องมีน้ำมันหล่อลื่นช่วยลดแรงเสียดทาน ไม่งั้นดอกจะติดขัด หักคารูได้ง่ายๆ บางคนอาจคิดว่าแค่พอหมุนได้ก็พอแล้ว แต่จริงๆ น้ำมันนี่แหละคือตัวช่วยชีวิตเลยครับ ถ้าไม่ทา หรือทาผิดสูตร งานเข้าแน่นอน!)
- แรงมือไม่สม่ำเสมอ มีการกระชากหรือโยก บางคนเวลาหมุนต๊าป ก็เผลอใช้แรงไม่เท่ากันบ้าง หมุนกระชากบ้าง หรือเผลอโยกมือไปมาโดยไม่รู้ตัว ซึ่งพอทำแบบนี้บ่อยเข้า ดอกต๊าปเกลียว ก็เสี่ยงหักได้ง่ายเลยครับ เพราะมันไม่ได้ออกแบบมาให้รับแรงกระชากหรือการบิดเบี้ยวมากๆ ต้องหมุนนิ่งๆ นุ่มๆ แบบใจเย็นๆ ถึงจะดีที่สุด
- ไม่เจาะรูนำก่อน หรือเจาะรูนำผิดขนาด อันนี้เป็นพลาดที่หลายคนทำโดยไม่รู้ตัวเลยล่ะครับ บางคนใจร้อน หรือคิดว่าไม่เป็นไร เดี๋ยวต๊าปเข้าไปก็ได้เอง แต่พอเจาะรูเล็กเกินไป ดอกต๊าปเกลียว ก็ต้องกัดเนื้อเยอะขึ้น แรงบิดก็สูงขึ้น สุดท้าย...หักคารูก็ไม่แปลกเลยครับ ผมเองก็เคยพลาดแบบนี้มาแล้ว เลยอยากเตือนว่า อย่าข้ามขั้นตอนนี้เด็ดขาดครับ
- ไม่ทำความสะอาดเศษโลหะระหว่างการต๊าป ข้อนี้หลายคนมองข้ามครับ เพราะคิดว่าเดี๋ยวมันก็หลุดเอง แต่จริง ๆ แล้วเศษโลหะพวกนี้แหละตัวดีเลยครับ มันจะสะสมในร่องเกลียว หรือไปติดในร่องตัดของ ดอกต๊าปเกลียว ทำให้ต๊าปฝืด บางทีก็หมุนไม่เข้า แล้วสุดท้าย...หัก! เพราะแรงต้านเยอะเกิน เพราะฉะนั้นทุกครั้งที่ต๊าปไปสักรอบสองรอบ อย่าลืมเป่าหรือใช้แปรงทำความสะอาดนะครับ จะช่วยยืดอายุการใช้งานได้เยอะเลย
5 พฤติกรรมที่ควรหลีกเลี่ยงเมื่อใช้ ดอกต๊าปเกลียว
ไม่เจาะรูนำให้เหมาะสม
แนวทางป้องกัน
- คำนวณขนาดรูนำให้เหมาะกับขนาดเกลียว เช่น ถ้าใช้เกลียว M6 ก็ไม่ควรเจาะมั่ว ๆ นะครับ แนะนำว่าให้เจาะรูนำประมาณ 5.0 mm จะพอดีเป๊ะ ไม่แน่นเกินไปจนต๊าปหัก หรือหลวมเกินไปจนเกลียวไม่เต็ม ลองเช็กตาราง Tap Drill Chart เอาไว้คู่ตัวเลยครับ ใช้ทีไรมั่นใจทุกที
- ใช้ตาราง Tap Drill Chart ที่เชื่อถือได้ (ตารางนี้แหละครับคือผู้ช่วยตัวจริงของงานต๊าป เพราะมันบอกเลยว่าถ้าเราจะใช้เกลียวขนาดไหน ควรเจาะรูนำขนาดเท่าไหร่ ไม่ต้องเดา ไม่ต้องเสี่ยง ลองพิมพ์หาในอินเทอร์เน็ตก็เจอเพียบเลย หรือจะปริ้นแปะไว้ข้างโต๊ะช่างเลยก็ยังได้ครับ)
- ทดสอบกับเศษวัสดุก่อนใช้งานจริงเสมอ (เหมือนเป็นการวอร์มอัพก่อนลงสนามจริงเลยครับ จะได้รู้ว่าเราตั้งดอกตรงไหม รูที่เจาะมากำลังดีหรือเปล่า และวัสดุที่ใช้มีอะไรแปลก ๆ หรือเปล่า ถ้าทดสอบก่อน เราจะแก้ปัญหาได้ทันก่อนที่จะไปทำพลาดกับชิ้นงานจริงให้ปวดหัวทีหลัง)
ไม่ใช้สารหล่อลื่นหรือน้ำมันต๊าป
แรงเสียดทานเนี่ย เรียกได้ว่าเป็นตัวแสบเลยครับสำหรับงานต๊าป โดยเฉพาะถ้ากำลังต๊าปวัสดุที่แข็ง ๆ อย่างเหล็กกล้าหรือสเตนเลส ถ้าเราไม่ได้ใช้น้ำมันหรือสารหล่อลื่นช่วยไว้ล่ะก็ ความร้อนจะสะสมเร็วมาก แถมแรงต้านก็จะเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ สุดท้าย ดอกต๊าปเกลียว ก็จะเริ่มฝืดและ... หักเอาง่ายๆ เลยละครับ เรียกว่าจากงานเนียนกลายเป็นปวดหัวในพริบตา
แนวทางป้องกัน
- ใช้น้ำมันต๊าปที่เหมาะกับวัสดุ เช่น น้ำมันต๊าปเหล็ก, น้ำมันต๊าปอลูมิเนียม อย่าคิดว่าใช้อะไรก็ได้แล้วจะเวิร์คนะครับ เพราะน้ำมันแต่ละชนิดมันมีคุณสมบัติเหมาะกับวัสดุที่ต่างกัน ใช้ผิดสูตรก็เหมือนใส่รองเท้าผิดข้างนั่นแหละ เดินได้แต่ไม่สบาย
- ทาซ้ำเป็นระยะ ๆ ระหว่างต๊าป ไม่ใช่แค่ตอนเริ่มต้น บางคนทาตอนแรกแล้วลืมไปเลย ต๊าปไปจนฝืด แล้วหักคารูซะงั้น แนะนำว่าให้หมั่นเติมน้ำมันระหว่างทำงานบ้างครับ จะได้ลื่นปรื๊ด ทำงานสบาย หายห่วง
ใช้แรงมือไม่สม่ำเสมอ หรือหมุนไปทางเดียวตลอด
การหมุนต๊าปไปทางเดียวอย่างเดียวโดยไม่ถอยกลับเพื่อ "เคลียร์เศษ" เนี่ย เป็นกับดักที่ช่างหลายคนเคยพลาดครับ เพราะเศษวัสดุมันจะเริ่มสะสมเรื่อย ๆ จนไปค้างในร่องคมตัด พอหมุนต่อไปเรื่อย ๆ โดยไม่เคลียร์ เศษก็จะอัดแน่นเข้าไปเรื่อย ๆ สุดท้ายก็ติด แล้วหักคารูแบบไม่ทันตั้งตัวเลยครับ เพราะฉะนั้นหมุนไปนิด ถอยหลังหน่อย ช่วยให้ต๊าปลื่น ๆ งานก็ไหลลื่นตามครับ
แนวทางป้องกัน
- หมุนไปข้างหน้าประมาณ 1/2 ถึง 1 รอบ แล้วค่อยหมุนถอยหลังเบา ๆ ประมาณ 1/4 รอบครับ เพื่อให้เศษวัสดุที่ถูกตัดออกมาได้มีทางระบายออก ไม่ไปอัดแน่นจน ดอกต๊าปเกลียว ฝืดและเสี่ยงหัก เทคนิคนี้เหมือนหมุนแล้วถอนหายใจนิด ๆ ช่วยให้ต๊าปทำงานได้ไหลลื่นขึ้นเยอะเลยครับ
- ใช้ T-handle หรือด้ามต๊าปที่ให้แรงได้สมดุลทั้งสองด้าน T-handle เนี่ยถือว่าเป็นตัวช่วยที่ดีเลยครับ เพราะมันออกแบบมาให้เราควบคุมแรงได้สมดุลทั้งซ้ายและขวา ไม่ต้องกลัวว่าจะหมุนเอียง หมุนเบี้ยว หรือใช้แรงไม่เท่ากัน แถมจับถนัดมืออีกด้วย ใครยังไม่เคยใช้ ลองดูครับ แล้วจะรู้ว่าชีวิตดีขึ้นเยอะเลย!
ไม่เคลียร์เศษโลหะระหว่างการต๊าป
เศษที่ติดอยู่ในร่องเกลียวหรือร่องของ ดอกต๊าปเกลียว เนี่ย ถ้าไม่รีบเคลียร์ออก มันจะเริ่มอุดแน่นขึ้นเรื่อย ๆ จนต๊าปฝืด หมุนไม่ค่อยเข้า แล้วก็จะเกิดแรงต้านแบบที่เราไม่รู้ตัวครับ พอฝืนหมุนต่อไปเรื่อยๆก็บ๊ายบาย ดอกต๊าปเกลียว เลย เพราะหักแน่นอน แถมเกลียวที่ได้ก็จะออกมาหยาบ ๆ เบี้ยว ๆ ดูไม่จืดอีกต่างหาก ดังนั้นเคลียร์เศษให้บ่อยดีกว่าครับ ปลอดภัยกว่ากันเยอะ!
แนวทางป้องกัน
- ใช้ลมเป่าหรือแปรงขัดระหว่างการต๊าปทุก 1–2 รอบ (อย่าคิดว่าเป่าหรือแปรงมันบ่อยไปนะครับ จริง ๆ แล้วแค่หยุดสั้น ๆ เพื่อเคลียร์เศษนี่แหละคือการถนอมทั้ง ดอกต๊าปเกลียว และชิ้นงานเลย แถมยังช่วยให้ต๊าปหมุนได้ลื่นกว่าเดิม ไม่ต้องมานั่งเสียวว่ามันจะหักตอนไหนอีกด้วย)
- ถ้าต๊าปรูลึก ควรถอดดอกออกมาเป่าทำความสะอาดเป็นระยะ อย่าปล่อยให้เศษมันอัดแน่นอยู่ในรูจนหมุนต่อไม่ได้เลยครับ โดยเฉพาะเวลาต๊าปรูยาว ๆ ลึก ๆ นี่แหละตัวดีเลย เพราะเศษมันจะไม่ออกมาเองง่าย ๆ แนะนำให้หยุดเป็นช่วง ๆ แล้วดึงดอกออกมาเป่าหรือเคาะเบา ๆ สักหน่อย รับรองว่าต๊าปลื่นขึ้น งานก็สบายขึ้นเยอะครับ
ใช้ ดอกต๊าปเกลียว ผิดประเภทกับวัสดุที่ไม่เหมาะสม
ดอกต๊าปเกลียว มีหลากหลายประเภทครับ ซึ่งออกแบบมาให้เหมาะกับวัสดุและลักษณะรูที่แตกต่างกัน เช่น ดอกต๊าปเกลียว สำหรับเหล็กเนี่ย ถ้าเอาไปใช้กับพลาสติก มันก็อาจจะกัดเนื้อมากเกินไปจนพังง่าย ๆ หรือถ้าเอาดอกต๊าปแบบตรงไปใช้กับรูตัน ก็เสี่ยงมากที่จะเจอปัญหาความฝืดหรือเศษต๊าปอัดแน่นจนหักคารูเลยครับ สรุปคือเลือกผิดครั้งเดียว งานอาจจะพังทั้งชิ้น! เพราะฉะนั้นดูวัสดุกับลักษณะงานก่อนหยิบดอกเสมอครับ จะได้ไม่ต้องถอนหายใจตอนท้ายงาน
แนวทางป้องกัน
- ศึกษาคู่มือหรือสอบถามผู้ขายก่อนใช้งาน (บางทีแค่เปิดคู่มือดูแป๊บเดียวก็ช่วยให้ไม่พลาดได้นะครับ หรือถ้าไม่มั่นใจจริง ๆ ลองถามพนักงานหรือช่างคนอื่นดูก่อนก็ได้ ดีกว่าเดาแล้วพัง เสียทั้งดอก เสียทั้งเวลาอีกต่างหาก)
- ลงทุนเลือก ดอกต๊าปเกลียว คุณภาพดี ที่ผลิตมาสำหรับวัสดุนั้น ๆ (อย่าเสียดายเงินตอนซื้อครับ เพราะถ้าหยิบของดีมาตั้งแต่แรก มันจะช่วยให้ต๊าปลื่นกว่าเดิม แถมใช้งานได้ยาวนาน ไม่ต้องกลัวหักกลางทาง หรือทำเกลียวพังจนต้องเริ่มใหม่ ซื้อครั้งเดียวใช้สบายใจไปอีกนานครับ)
- ถ้ามีต๊าปหลายขั้นตอน (เช่น ต๊าปหยาบ-ต๊าปกลาง-ต๊าปละเอียด) ควรใช้ตามลำดับครับ เพราะมันออกแบบมาให้ไล่เกลียวจากหยาบไปละเอียด ช่วยลดแรงต้าน ไม่ฝืนเนื้อวัสดุเกินไป ถ้าข้ามขั้นไปใช้ต๊าปละเอียดเลยทันที บอกเลยว่าเสี่ยงหักสูงมากครับ คิดซะว่าเหมือนลับดินสอทีละชั้น จะได้สวย เนียน ไม่หักกลางทาง!
สรุป
หากคุณเคยเผชิญปัญหาต๊าปหักหรือเกลียวเสียบ่อยๆ ลองกลับมาดูว่าเรามีพฤติกรรมเหล่านี้หรือเปล่า? เพราะในความเป็นจริงแล้ว ปัญหาเหล่านี้สามารถป้องกันได้ง่าย ๆ ด้วยการเตรียมความพร้อมที่ดี ใช้เครื่องมือให้ถูกวิธี และมีความละเอียดรอบคอบ