สรุปครบ! เทปพันสายไฟทุกชนิด พร้อมตารางเปรียบเทียบชัดเจน

เทปพันสายไฟ TRUSCO TM1910GY-1P ขนาด 19 mm × 10 m สีเทา

40 บาท

เทปพันสายไฟ TRUSCO TMPM1920BK ขนาด 19 mm x 20 m สีดำ

160 บาท

เทปพันสายไฟไวนิล 3M SCOTCH 35 สีน้ำเงิน กว้าง 3/4 นิ้ว ยาว 66 ฟุต หนา 0.007 นิ้ว

220 บาท

เทปพันสายไฟ TRUSCO TM1910B-1P ขนาด 19 mm × 10 m สีน้ำเงิน

40 บาท

เทปพันสายไฟ TRUSCO TM1920GY-10P ขนาด 19 mm × 20 m สีเทาอ่อน (10ม้วน)

530 บาท

เทปพันสายไฟ TMPM1920W ขนาด 19 × 20 m สีขาว

160 บาท

ทำไม “เทปพันสายไฟ” เรื่องเล็กที่มองข้ามไม่ได้

ในงานไฟฟ้าทุกระดับ — ตั้งแต่ซ่อมปลั๊กพัดลมในบ้าน เดินสายไฟโรงงาน ไปจนถึงประกอบแบตเตอรี่ลิเธียมแพ็กสำหรับรถ EV — ชิ้นส่วนจิ๋วอย่าง เทปพันสายไฟ คือปราการด่านสุดท้ายที่แยกระหว่าง “ระบบทำงานอย่างราบรื่น” กับ “ช็อต ไหม้ หรือหยุดสายพานการผลิต” กาวที่หลุดง่ายในอากาศร้อนจัด การฉนวนที่ไม่พอต่อแรงดัน หรือวัสดุที่ละลายเมื่อเจอไอน้ำมัน ล้วนสร้างค่าซ่อมที่สูงกว่าราคาม้วนเทปหลายร้อยเท่า
การรู้ให้ลึกว่า เทปพันสายไฟ มี กี่ประเภท วัสดุอะไรบ้าง รับอุณหภูมิ-แรงดันได้เท่าไร และควรใช้ร่วมกับขั้นตอนใด จึงเป็น วิชาไฟฟ้า ขั้นพื้นฐานที่ผู้รับเหมามืออาชีพ ไปจนถึงสาย DIY ต้องมีติดตัว

โครงสร้าง คุณสมบัติ ข้อดี-ข้อจำกัด แต่ละประเภท

1 . เทป PVC (Vinyl Electrical Tape)

เทปพันสายไฟชนิดแรกที่ทุกคนรู้จักทำจากฟิล์ม PVC หนา 0.13–0.18 มม. เคลือบกาวยาง-เรซิน ดึงยืดได้ประมาณ 200 % เมื่อปล่อยจะ “รีคอยล์” กลับมารัดตัวสาย ทำให้ปิดสนิทโดยใช้แรงมือเพียงเล็กน้อย

• มาตรฐาน: UL 510 / IEC 60454 รองรับงาน ≤ 600 V ในช่วงอุณหภูมิ –10 ถึง 80 °C
• จุดเด่น:

         - ราคาต่อม้วนถูก — เหมาะซ่อมจุดเล็ก ๆ หรือทำสีเฟสในตู้เมน
         - มีหลายสี-หลายความหนา เลือกแบ่งวงจรได้ชัด
         - ติดตั้งง่ายสุด แค่ดึงยืด ½ เท่าตัว ซ้อนทับ 50 %

• ข้อจำกัด: ไม่ทนรังสียูวีต่อเนื่อง กลางแดดไทยไม่นานนักจะซีด-กรอบ — ทางแก้คือพันทับสุดท้ายด้วยเทปผ้าหรือท่อหด Heat Shrink
• เคล็ดลับช่าง: ตัดปลายเทปเฉียง 45° (“สแลนต์คัต”) แล้วดึงยืดเล็กน้อยก่อนวาง จะล็อกไม่ดีดกลับแม้ผ่านฝน-แดด หลายปี

2 . เทปยาง EPR (Rubber Splicing Tape)

ฟิล์มยาง Ethylene-Propylene Rubber หนา 0.76 มม. พร้อมสารเร่ง self-amalgamating เมื่อยืด > 100 % ชั้นเทปจะหลอมเป็นเนื้อเดียว ช่วยต้านประกายโคโรนาในสายไฟแรงดันกลาง-สูง

• ช่วงอุณหภูมิทำงาน: –40 → 130 °C (ฉุกเฉิน +130 °C)
• แรงดันฉนวน: ใช้ได้ถึง 69 kV โดยพันซ้อนหลายชั้นตามคู่มือ
• จุดเด่น: ยืดตัวสูง ปิดโพรงอากาศ = ลด Partial Discharge, ป้องกันความชื้น
• ข้อจำกัด: ราคาสูงกว่าพีวีซีหลายเท่า และต้องเสริมชั้นผิวป้องกัน UV เช่นไวนิลเกรดนอกอาคาร
• งานหลัก: สไปซ์เคเบิลใต้ดิน เสาโอเวอร์เฮด 22–33 kV ตู้สวิตช์เกียร์

       TIP: ยืดเทปจนหน้ากว้างเรียวเหลือราว ½ ของเดิมแล้วพันซ้อนทับ 67 % เพื่อไล่อากาศและคงค่าฉนวนให้เต็มสเปก

3 . เทปยางหลอมตัว (Self-Amalgamating Rubber Tape)

ไม่มีชั้นกาว — อาศัยโมเลกุลยาง PIB หรือ EPR ที่จับตัวเองแน่นหลังพัน 24 ชม. จึงกันน้ำได้ 100 %

• อุณหภูมิ: –40 → 130 °C / ≤ 69 kV เทียบเท่าเทป Splicing แต่ชนะเรื่องซีลความชื้น
• ข้อดีเด่น: ใช้ในทะเล, เสาไฟใต้ฝน, ซ่อมฉนวนสายแบตเรือสปีด เพราะไม่มีน้ำไหลผ่านรอยต่อ
• ข้อควรระวัง: ต้องพันให้จบภายใน 2 นาทีหลังยืด เพราะเนื้อเทปจะเริ่มหลอมติดตัวเอง
• เคล็ดลับ: ซ่อนปลายเทปไว้ใต้ชั้นสุดท้ายเพื่อปิดผิวเรียบ — ยืด 100 % ซ้อน 50 % จนความหนารวม 1.5–2 มม. แล้วพันไวนิลสีดำทับกัน UV

4 . เทปซิลิโคนหลอมตัว (Self-Fusing Silicone Tape)

สร้างจากซิลิโคนโพลิเมอร์บริสุทธิ์ ยืดได้ ≈ 300 % ไม่ใช้กาว จึง “ไร้คราบเหนียว” ตลอดอายุการใช้งาน

• อุณหภูมิ: –54 → 260 °C (ต่อเนื่อง), สั้น ๆ ทน +300 °C
• คุณสมบัติเด่น: ทนไอน้ำมัน น้ำมันเบนซิน จาระบี และ UV; เหมาะพันท่อไอเสีย มอเตอร์ไซค์ หรืออุดรอยรั่วท่อไฮดรอลิกฉุกเฉิน
• จุดอ่อน: ค่าความเป็นฉนวนไม่สูงเท่า EPR จึงจำกัดที่ ≤ 10 kV
• เทคนิค: เพื่อซีลของเหลวให้สนิท ให้พันซ้อน 50 % ขั้นต่ำสามชั้น แล้วกดรีดไล่อากาศ

5 . เทปโพลีไอไมด์ (Kapton® Tape)

ฟิล์ม Polyimide หนาเพียง 1 mil เคลือบกาวซิลิโคน สีเหลืองอำพันทะลุจิตใจสาย อิเล็กทรอนิกส์

• ทนอุณหภูมิ: –75 → 260 °C ไม่เปลี่ยนคุณสมบัติฉนวน (~7 kV)
• ความพิเศษ: ไม่ละลายเมื่อเจอสารทำความสะอาดไฮโดรคาร์บอน ปลอดก๊าซ (Low Out-gassing) ใช้ในวงการอวกาศ
• งานฮิต: มาสก์บัดกรี PCB รีโฟลว์ 240–250 °C, พันเซลล์แบตเตอรีลิเธียมแพ็ก, พันขดลวดมอเตอร์คลาส H
• ข้อสังเกต: กาวซิลิโคนอาจทิ้งคราบใสบนบอร์ด; หากต้องล้างไร้คราบ ให้เลือกรุ่นกาวอะคริลิก Low Residue

6 . เทปผ้าแก้ว (Glass-Cloth Electrical Tape)

ใยแก้วทอแน่นเคลือบกาวซิลิโคน ซึ่งจะ Thermoset เมื่อเจอความร้อน ทำให้เทปแข็งแรง-ทนขัดถูยิ่งกว่าเดิม

• ช่วงใช้งาน: –50 → 200 °C, ค่าฉนวนราว 1 kV
• จุดเด่น: ไม่หดตัวหรือหลุดเมื่อโดนเปลวไฟสั้น ๆ และทนแรงเสียดสี จึงใช้พันร่องคอยล์หม้อแปลง ขดลวดฮีตเตอร์ และมอเตอร์ Traction
• ทิปช่าง: เผื่อความยาวเทป +5 มม. จากขอบร่อง แล้ว “ตอกพับ” ปลายเข้าร่องด้วยไม้ปลายมน ลดโอกาสใยหลุดรุ่ย

7 . เทป Friction / Cloth Harness Tape

ผ้าฝ้ายหรือผ้า PET Fleece เคลือบกาวอะคริลิก ผิวสัมผัสสาก เกาะกับเบาะหรือพลาสติกภายในรถดีเยี่ยม

• สมรรถนะ: –40 → 125 °C ทนรอยขีดข่วนและลดเสียงสั่นสายไฟในห้องโดยสาร
• จุดขาย: น้ำหนักเบา ตันเสียง เลือกได้ทั้งรุ่นภายใน (IN-Cabin) และรุ่นห้องเครื่อง (Engine Compartment) ที่เสริมสารทนเชื้อเพลิง
• ข้อจำกัด: ไม่ได้ออกแบบเป็นฉนวนหลัก; มักพันทับบน PVC หรือท่อหดอีกชั้นเพื่อครอบคลุมแรงดันไฟ

8 . เทป PTFE (ไฟฟ้า / Teflon™ Electrical Tape)

ฟิล์ม PTFE ที่คุ้นกับเทปพันเกลียวประปา แต่เวอร์ชันไฟฟ้า หนากว่า (≈ 10 mil) และเคลือบกาวซิลิโคน

• อุณหภูมิ: –60 → 260 °C ไม่ดูดความชื้น ไม่ติดสารเคมี
• จุดเด่น: แรงเสียดทานต่ำมาก เหมาะทำฮาร์เนสในอุตสาหกรรมอาหาร-ยา เตาอบต่อเนื่อง หรือระบบอากาศยาน
• ข้อควรระวัง: เนื้อเทปค่อนข้างแข็ง — ต้องพันหลายเลเยอร์เพื่อให้โค้งตามสายได้เนียน
• เคล็ด(ไม่)ลับ: อย่าสับสนกับเทปพันเกลียวสีขาวไร้กาว; เทปรุ่นไฟฟ้าจะมีชั้นกาวและจำหน่ายเป็นม้วนแคบ 19–25 มม.

ตารางเปรียบเทียบคุณสมบัติเทป 8 ชนิด

จำง่าย: แรงดันสูง → ยาง EPR หรือ ยางหลอมตัว | ความร้อนสูง → ซิลิโคน, โพลีไอไมด์, PTFE | งานทั่วไป → PVC

วิธีเลือก “เทปพันสายไฟ” ให้ถูกงาน ใน 5 ขั้นตอน

1. เช็กแรงดันไฟฟ้า

• ≤ 600 V → PVC, Friction
• 1-35 kV → EPR Splicing + ยางหลอมตัว
• 35 kV → ตามคู่มือผู้ผลิต (มักใช้เทปครอส-ลามิเนตเฉพาะทาง)

2. ประเมินอุณหภูมิและแหล่งความร้อน

• ห้องเครื่องยนต์ 80-120 °C → ซิลิโคน, Kapton
• ฮีตเตอร์ 200 °C → ผ้าแก้ว, PTFE

3. สภาพแวดล้อม

• กลางแจ้ง/ใต้น้ำ → ยางหลอมตัว + PVC ปิด UV
• ห้องโดยสารรถ → Friction Tape ลดเสียง

4. ข้อจำกัดด้านงบประมาณ

• งานซ่อมฉุกเฉินสั้น ๆ ใช้ PVC ได้
• งานฝังผนังหรือแกะยาก ควรลงทุนเทปเกรดสูงกว่าเพื่อยืดรอบซ่อม

5. มาตรฐาน & แบรนด์

• มองหา UL 510, CSA, IEC 60454 บนแกนม้วน
• เลือกแบรนด์ที่มีล็อตผลิต # ตรวจสอบย้อนกลับได้

เทคนิคพันเทป - แน่น ทน ยืดอายุอุปกรณ์

อยากให้เทปพันสายไฟอยู่ได้นาน ไม่หลุดง่าย ไม่กรอบไว ต้องใช้เทคนิคเล็ก ๆ เหล่านี้ที่ช่างมืออาชีพเลือกใช้กันจริง:

• ดึงยืดก่อนพัน: ก่อนจะวางเทปลงไป ให้ลองดึงยืดเทปสัก 50–100% เพื่อให้มันมีแรงตึงย้อนกลับ (รีคอยล์) เมื่อปล่อยมือ เทปจะรัดสายได้แน่นและอยู่ตัวดีขึ้น
• พันทับให้ซ้อนกันครึ่งหนึ่ง: ทุกครั้งที่พันรอบใหม่ ให้ซ้อนทับรอบก่อนหน้าประมาณ 50% วิธีนี้จะช่วยให้ได้ชั้นฉนวนหนาแน่นขึ้น และป้องกันไม่ให้มีช่องว่างที่ไฟรั่วผ่านได้
• รีดอากาศออกระหว่างพัน: อย่าปล่อยให้มีอากาศเข้าไปอยู่ใต้เทป เพราะจะกลายเป็นช่องให้ความชื้นแทรกเข้าได้ ให้ใช้นิ้วโป้งรีดเทปจากกลางสายออกด้านข้างเรื่อย ๆ ระหว่างพัน เพื่อไล่อากาศให้หมด
• เก็บปลายเทปให้เนียน: จบงานให้เรียบร้อยโดยตัดปลายเทปเฉียง (แบบสแลนต์คัต) แล้วซ่อนปลายไว้ใต้รอบสุดท้าย เทปจะไม่ดีดหลุดง่าย และดูเรียบร้อยขึ้นมาก
• เคลือบเพิ่มถ้าต้องเจอสภาพโหด: ถ้าต้องเจอแดดแรง ฝน หรือเคมีในโรงงาน แนะนำให้พ่นวานิชไฟฟ้าทับ หรือพันเทปไวนิลเพิ่มอีกชั้น จะช่วยให้ทน UV และสารเคมีได้ดีขึ้นมาก

ข้อผิดพลาดที่พบบ่อย และวิธีเลี่ยง

ในโลกงานไฟฟ้า “ของเล็ก ๆ ดีเทลเยอะ” อย่าง เทปพันสายไฟ อาจดูธรรมดาเมื่อเทียบกับเบรกเกอร์หรือหม้อแปลงราคาเรือนหมื่น แต่เมื่อเลือกผิด ผลลัพธ์ที่ตามมาคือค่าหยุดสายการผลิต ค่าเครื่องมือไหม้ หรืออุบัติเหตุที่ประเมินค่าไม่ได้

จำไว้ว่า แรงดันสูง → เลือกยาง EPR หรือยางหลอมตัว | ความร้อนสูง → เลือกซิลิโคน / โพลีไอไมด์ / PTFE | งานทั่วไป → PVC คุณภาพ — เท่านี้คุณก็เปลี่ยน “ม้วนกาวสีดำ” ที่เคยคิดว่าเหมือนกันหมด ให้กลายเป็นเกราะป้องกันระบบไฟอย่างมืออาชีพ

เลือกซื้อ เทปพันสายไฟ เพิ่มเติม