ทำไมบานพับนอกบ้านถึงต้องซีเรียสเรื่องสนิม?
เคยรู้สึกเซ็งไหมกับ บานพับ ประตูรั้ว ประตูโกดัง หรือตู้เก็บของนอกบ้านที่สนิมเขรอะ เปิด-ปิดก็ฝืด เสียงดังเอี๊ยดอ๊าด หรือพังจนใช้ไม่ได้? นอกจากจะดูไม่จืดแล้ว ปัญหานี้ยังกวนใจสุด ๆ เช่น เสียงดังน่ารำคาญ หรือแย่กว่านั้นคือทำประตูหรือวงกบพังตามไปด้วย
เหตุผลหลัก ๆ ที่ บานพับ นอกบ้านต้องการการดูแลเรื่องสนิมเป็นพิเศษ ก็เพราะน้องต้องเจอศึกหนักกว่าในบ้านเยอะ ทั้งฝน ทั้งความชื้นในอากาศ อุณหภูมิที่เดี๋ยวร้อนเดี๋ยวหนาว แดดเปรี้ยง ๆ หรือถ้าอยู่ใกล้ทะเลก็เจอไอเกลือ ถ้าอยู่ใกล้โรงงานก็เจอมลพิษเข้าไปอีก ปัจจัยโหด ๆ เหล่านี้เร่งให้สนิมมาเยือนเร็วขึ้นมาก โดยเฉพาะถ้าเลือกใช้วัสดุที่ไม่ทนทานพอ
ในตลาดมีวัสดุทำ บานพับ เพียบ แต่ตัวเด่น ๆ ที่คนมักเอามาเทียบกันสำหรับงานนอกบ้านก็คือ สแตนเลสเกรด 304, สแตนเลสเกรด 316 และพวกตระกูลซิงก์ (ซึ่งมีทั้งซิงก์อัลลอยแท้ๆ กับเหล็กชุบซิงค์) บทความนี้จะมาเคลียร์ให้ชัด เปรียบเทียบให้เห็นกันไปเลยว่าแต่ละตัวทนสนิมได้แค่ไหน จะได้เลือก บานพับนอกบ้าน ที่ใช่ ใช้ทน ใช้นานกันไปเลย!
2. มารู้จักหน้าตาและนิสัยของวัสดุทำบานพับยอดฮิตกัน
ก่อนจะไปฟันธงว่าใครเหมาะกับ บานพับ นอกบ้านที่สุด มาทำความรู้จักพระเอกแต่ละตัวกันก่อนดีกว่า
2.1 สแตนเลสเกรด 304
- ส่วนผสม: สแตนเลส 304 เนี่ย จริงๆ คือเหล็กผสมกับโครเมียม (Cr) ประมาณ 18% และนิกเกิล (Ni) อีก 8% คนเลยชอบเรียกติดปากว่า สแตนเลส 18/8 มีคาร์บอนน้อย เลยดัดแปลงขึ้นรูปง่าย
- เกราะกันสนิม: ทีเด็ดของสแตนเลสคือ มันสร้าง "ฟิล์มบางๆ" ของโครเมียมออกไซด์ (Chromium Oxide) ขึ้นมาคลุมผิวตัวเองไว้ ฟิล์มนี้มองไม่เห็นด้วยตาเปล่า แต่ทำหน้าที่เหมือนเกราะใสๆ กันไม่ให้เนื้อเหล็กเจอกับความชื้นและออกซิเจน ซึ่งเป็นต้นเหตุของสนิมและการผุกร่อน เจ๋งกว่านั้นคือ ถ้าเกราะนี้เป็นรอยขีดข่วน มันซ่อมแซมสร้างตัวเองขึ้นมาใหม่ได้!
- ข้อดี: แข็งแรง ทนทาน ขึ้นรูปง่าย เชื่อมได้ ทำความสะอาดก็ง่าย ดูสะอาดตา ปกติแล้วแม่เหล็กดูดไม่ติด หรือติดนิดหน่อยถ้าผ่านการดัดมาเยอะ
- ข้อจำกัด: ถึงจะกันสนิมทั่วไปได้ดี แต่ 304 ก็มีแพ้ทางเหมือนกัน คือไม่ค่อยทนพวกสารคลอไรด์ (เช่น น้ำเกลือ หรือสารเคมีบางอย่าง) และอาจมีปัญหาผุกร่อนตรงรอยเชื่อมได้ ถ้าไม่ได้ใช้เกรดคาร์บอนต่ำ (304L)
- ใช้ทำอะไรบ้าง: เจอกันบ่อยมากในชีวิตประจำวัน ตั้งแต่หม้อ กระทะ ช้อนส้อม อุปกรณ์ในครัว ของใช้ในบ้าน อุปกรณ์โรงงานอาหาร งานตกแต่งสวยๆ อุปกรณ์หมอบางอย่าง และแน่นอน... บานพับ
2.2 สแตนเลสเกรด 316
- ส่วนผสม: พื้นฐานคล้ายๆ 304 (มีโครเมียม 16-18%, นิกเกิล 10-14%) แต่ทีเด็ดคือ เติม "โมลิบดีนัม" (Mo) เข้าไปอีก 2-3%
- กันสนิมขั้นเทพ: เจ้าโมลิบดีนัมนี่แหละที่ทำให้ 316 อึดขึ้นเยอะ โดยเฉพาะการกันสนิมแบบเป็นรูเล็กๆ (Pitting Corrosion) หรือสนิมที่ชอบขึ้นตามซอกหลืบ (Crevice Corrosion) ซึ่งมักเกิดในที่ที่มีคลอไรด์เยอะๆ เช่น ริมทะเล โดนน้ำทะเล หรือเจอสารเคมีแรงๆ คนเลยเรียกสแตนเลส 316 ว่า "เกรดมารีน" (Marine Grade) หรือเกรดทนทะเลนั่นเอง
- ข้อดี: กันสนิมได้โหดสุดๆ แข็งแรงมาก (อาจจะแข็งแรงกว่า 304 นิดหน่อยด้วยซ้ำ) เชื่อมง่าย (โดยเฉพาะเกรด 316L ที่คาร์บอนน้อยกว่า จะลดปัญหาสนิมตรงรอยเชื่อม)
- ใช้ทำอะไรบ้าง: เหมาะกับงานโหดๆ ที่ต้องเจอการกัดกร่อนหนักๆ เช่น อุปกรณ์เรือ ชิ้นส่วนเรือ อุปกรณ์ในโรงงานเคมี โรงงานยา เครื่องมือแพทย์ที่ต้องการความทนทานสูงๆ งานก่อสร้างริมทะเล และแน่นอน บานพับ คุณภาพสูงที่ต้องการความอึดเป็นพิเศษ
2.3 ซิงก์อัลลอย และ เหล็กชุบซิงค์
คำว่า "ซิงก์" หรือ "ซิงก์อัลลอย" ที่ใช้เรียก บานพับ เนี่ย ต้องระวังนิดนึง เพราะมันอาจหมายถึงวัสดุ 2 แบบที่กันสนิมได้ต่างกันฟ้ากับเหวเลย
1. ซิงก์อัลลอย (Zinc Alloy แท้ๆ): อันนี้คือโลหะที่เกิดจากการเอาสังกะสี (Zinc) มาผสมกับโลหะอื่น เช่น อะลูมิเนียม (Al), แมกนีเซียม (Mg), ทองแดง (Cu) เพื่อให้ได้คุณสมบัติที่ต้องการ ส่วนใหญ่จะใช้วิธีหล่อขึ้นรูป (Die-casting)
- จุดเด่น: หลอมง่าย เลยทำเป็นรูปทรงแปลกๆ ซับซ้อนได้ดี แข็งแรงพอตัวเมื่อเทียบกับน้ำหนัก ราคาถูกกว่าสแตนเลส กันสนิมได้กลางๆ (ดีกว่าเหล็กเปล่าๆ แต่สู้สแตนเลสไม่ได้) แต่งผิวได้หลายแบบ เช่น ชุบให้เงาๆ หรือพ่นสี
- จุดอ่อน: กันสนิมสู้สแตนเลสไม่ได้ โดยเฉพาะถ้าเจอความชื้นนานๆ อาจจะหมองหรือเป็นคราบได้ ความแข็งแรงทนทานอาจไม่เท่าสแตนเลสสำหรับงานหนักๆ
- เกี่ยวกับบานพับ: มักใช้ทำ บานพับ สำหรับงานตกแต่ง หรือที่ไม่ต้องรับน้ำหนักมาก เช่น บานพับตู้เฟอร์นิเจอร์ บานพับกล่องเล็กๆ มักจะชุบผิวให้ดูสวย ไม่ค่อยเหมาะกับ บานพับ นอกบ้านที่ต้องรับน้ำหนักเยอะและตากแดดตากฝนโดยตรง ยกเว้นจะออกแบบและเคลือบผิวมาดีจริงๆ
- ชุบซิงค์ด้วยไฟฟ้า (Electroplating หรือ Zinc Plating - ที่ชอบเรียกกันว่า ชุบซิงค์ขาว/ซิงค์รุ้ง): เป็นการเคลือบสังกะสีแบบบางๆ กันสนิมได้นิดหน่อย (ทดสอบพ่นเกลือได้แค่ 20-120 ชั่วโมง) เหมาะกับงานในบ้าน หรือที่ไม่ชื้นมาก ราคาถูกสุดๆ แต่ผิวเคลือบเป็นรอยง่ายมาก ถ้าเป็นรอยลึกถึงเนื้อเหล็ก สนิมก็มาทันที เจอบ่อยในฮาร์ดแวร์ถูกๆ รวมถึง บานพับ ราคาประหยัดทั่วไป ตัวนี้ไม่แนะนำอย่างแรงสำหรับนอกบ้าน!
- ชุบสังกะสีแบบจุ่มร้อน (Hot-Dip Galvanizing หรือ HDG): อันนี้คือเอาเหล็กไป "จุ่ม" ในบ่อสังกะสีร้อนๆ เลย ทำให้ได้ชั้นสังกะสีที่หนาและทนกว่าแบบไฟฟ้าเยอะมาก กันสนิมได้ดีกว่าชัดเจน (ทดสอบพ่นเกลือได้ 120-240 ชั่วโมง หรือมากกว่า) เหมาะกับงานกลางแจ้ง ใช้ได้เป็นสิบๆ ปีในสภาพแวดล้อมทั่วไป ผิวจะออกเทาๆ ด้านๆ ไม่เงาเหมือนชุบไฟฟ้าหรือสแตนเลส มีดีตรงที่ถ้าเป็นรอยขีดข่วนเล็กๆ มันยังพอป้องกันสนิมให้เหล็กข้างใต้ได้อยู่ แต่ก็อาจเกิด "สนิมขาว" (White Rust) ได้ ถ้าอยู่ในที่อับชื้น อากาศไม่ถ่ายเทนานๆ สนิมขาวนี่ถึงดูไม่สวย แต่มันก็ยังช่วยกันเนื้อเหล็กอยู่นะ (ในช่วงแรกๆ)
ข้อควรจำ: เวลาไปซื้อ บานพับ แล้วคนขายบอก "ซิงก์อัลลอย" ต้องถามให้ชัดว่าเป็นแบบไหน เพราะบางทีอาจหมายถึงแค่เหล็กชุบซิงค์ไฟฟ้าบางๆ ซึ่งเอาไปใช้นอกบ้านแป๊บเดียวก็สนิมกินแล้ว แต่ถ้าเป็นเหล็กชุบ HDG อันนี้จะทนกว่าเยอะ
ความต่างสำคัญ: สแตนเลสกันสนิมได้จากเนื้อในของมันเอง แต่เหล็กชุบซิงค์อาศัย "เกราะ" ที่เคลือบผิวไว้ ถ้าเกราะซิงค์พัง เช่น เป็นรอยลึก หรือสึกจากการใช้งาน เหล็กข้างในก็เจออากาศกับความชื้น เริ่มเป็นสนิมได้เลย ส่วนสแตนเลส ถึงผิวจะเป็นรอย เกราะป้องกันก็สร้างใหม่ได้ โดยรวมแล้ว สแตนเลสเลยให้การปกป้องที่มั่นคงและยาวนานกว่า โดยเฉพาะในที่ที่อาจมีอะไรมาขูดขีดได้
3. เทียบหมัดต่อหมัด: สแตนเลส 304 vs 316 vs ซิงก์ ใครหมู่ใครจ่าเรื่องบานพับนอกบ้าน
มาดูเทียบกันชัดๆ ไปเลยว่าใครเด่นใครด้อยเรื่องไหนบ้าง
3.1 ความอึดเรื่องสนิมและการกัดกร่อน (Rust and Corrosion Resistance)
- สแตนเลส 316: ยืนหนึ่งเรื่องความทน เหมาะสุดๆ กับสภาพแวดล้อมโหดๆ ทั้งไอเกลือริมทะเล มลพิษโรงงาน หรือสารเคมีแรงๆ บานพับ SS 316 ใช้ได้นานสุดในที่กัดกร่อนสูงๆ
- สแตนเลส 304: ทนดีมาก สำหรับงานนอกบ้านทั่วไป ที่ไม่ได้อยู่ติดทะเลหรือใกล้โรงงานหนักๆ ทนฝนทนชื้นสบายๆ ดีกว่าพวกเหล็กชุบซิงค์ทุกแบบในระยะยาว ถือเป็นตัวเลือกมาตรฐานที่ดี ถ้าไม่ได้เจอศึกหนักจริงๆ
- เหล็กชุบ HDG (จุ่มร้อน): กันสนิมได้ดี สำหรับงานกลางแจ้ง ดีกว่าชุบไฟฟ้าคนละเรื่อง เป็นตัวเลือกคุ้มค่าแทน SS 304 ได้ในหลายกรณี แต่เกราะสังกะสีก็มีวันเสื่อม โดยเฉพาะถ้าเป็นรอย และอาจมีคราบสนิมขาวให้เห็นบ้าง
- ซิงก์อัลลอย (แบบหล่อ): กันสนิมได้ กลางๆ ขึ้นอยู่กับสูตรผสมและการเคลือบผิว ปกติไม่เหมาะกับ บานพับ นอกบ้านที่ต้องรับน้ำหนักเยอะและตากแดดตากฝน สู้ HDG หรือสแตนเลสไม่ได้
- เหล็กชุบซิงค์ไฟฟ้า: ไม่แนะนำอย่างแรง สำหรับ บานพับ นอกบ้าน กันสนิมได้น้อยมาก แป๊บเดียวก็พังถ้าเจอความชื้น สนิมถามหาเร็วแน่นอน
3.2 ความแข็งแรงทนทาน (Strength and Durability)
- สแตนเลส (304 & 316): แข็งแรงมาก รับน้ำหนักได้เยอะ เหมาะกับประตูหรือรั้วหนักๆ กันสนิมจากเนื้อใน ไม่ใช่แค่ผิวเคลือบ
- เหล็กชุบ HDG (จุ่มร้อน): ความแข็งแรงมาจากเนื้อเหล็ก ซึ่งปกติก็แข็งแรงอยู่แล้ว เกราะสังกะสีหนาๆ ยังช่วยให้ทนการขูดขีดเสียดสีได้ดีขึ้นด้วย เหมาะกับ บานพับ รับน้ำหนักเยอะๆ
- ซิงก์อัลลอย (แบบหล่อ): ความแข็งแรงแล้วแต่สูตรผสม บางสูตรอาจแข็งแรงกว่าเหล็กธรรมดาในบางด้าน แต่อาจเปราะหรือรับแรงกระแทกได้ไม่ดีเท่าสแตนเลส มักจะเบากว่า อาจไม่เหมาะกับประตูรั้วที่หนักมากๆ
- เหล็กชุบซิงค์ไฟฟ้า: ความแข็งแรงอยู่ที่เนื้อเหล็ก แต่เกราะบางๆ ไม่ได้ช่วยเพิ่มความแข็งแรง แถมสึกง่าย
3.3 ราคา (Cost)
- สแตนเลส 316: แพงสุด เพราะมีนิกเกิลกับโมลิบดีนัมเยอะ อาจแพงกว่า 304 ประมาณ 1.6-1.8 เท่า
- สแตนเลส 304: แพงกว่าพวกเหล็กชุบซิงค์ แต่ถ้ามองระยะยาวถือว่าคุ้ม เพราะทนกว่า กันสนิมดีกว่า
- เหล็กชุบ HDG (จุ่มร้อน): ถูกกว่าสแตนเลส คุ้มค่าสำหรับประสิทธิภาพกลางแจ้ง
- ซิงก์อัลลอย (แบบหล่อ): ปกติถูกกว่าสแตนเลส การหล่ออาจช่วยลดต้นทุนถ้าผลิตเยอะๆ
- เหล็กชุบซิงค์ไฟฟ้า: ถูกที่สุด มักเจอใน บานพับ ราคาถูกๆ
3.4 หน้าตา ความสวยงาม (Aesthetics)
- สแตนเลส (304 & 316): ดูดี สะอาดตา ทันสมัย มีให้เลือกทั้งแบบผิวด้าน (ปัดแฮร์ไลน์) หรือผิวเงา ดูสวยนาน แค่เช็ดๆ หน่อยก็แจ่มแล้ว
- ซิงก์อัลลอย (แบบหล่อ): ทำเป็นรูปทรงแปลกๆ ได้ มักจะเอาไปชุบผิว (เช่น ชุบโครเมียม, นิกเกิล, ทองเหลือง) หรือพ่นสีให้สวยตามต้องการ แต่ผิวชุบก็อาจลอกหรือหมองได้ตามเวลา
- เหล็กชุบ HDG (จุ่มร้อน): ปกติเป็นสีเทาด้านๆ ผิวอาจไม่เรียบเนียน มีลายบ้าง ความสวยสู้สแตนเลสหรือผิวชุบอื่นๆ ไม่ได้ แต่ทาสีทับได้นะ (ถ้าเตรียมผิวดีๆ)
- เหล็กชุบซิงค์ไฟฟ้า: อาจเป็นสีเงินๆ สว่างๆ (ซิงค์ขาว) หรือสีรุ้งๆ (ซิงค์รุ้ง) ดูเรียบร้อยดี แต่ไม่หรูเท่าสแตนเลส
ข้อคิดเรื่องราคา: อย่าดูแค่ราคาตอนซื้อ! บานพับ เหล็กชุบซิงค์ไฟฟ้าถูกสุดก็จริง แต่ใช้นอกบ้านไม่ได้เรื่อง ต้องเปลี่ยนบ่อยๆ เผลอๆ จ่ายรวมแล้วแพงกว่าเดิมอีก เหล็กชุบ HDG ถือว่าคุ้มค่าสำหรับงานกลางแจ้ง ส่วนสแตนเลสถึงจะแพงกว่า แต่ใช้ได้นานสุดๆ อาจจะคุ้มกว่าในระยะยาว โดยเฉพาะถ้าบ้านอยู่ในที่ที่เสี่ยงต่อสนิมง่าย
ความสวยกับความทน: บางทีก็ไปด้วยกันไม่ได้ วัสดุที่ทนสุดๆ อย่าง สแตนเลส 316 หรือ เหล็กชุบ HDG อาจจะไม่ได้สวยถูกใจทุกคน (เช่น ผิวเทาๆ ด้านๆ ของ HDG) ส่วน บานพับ ซิงก์อัลลอยชุบสวยๆ ตอนแรกอาจดูดี แต่เจอแดดเจอฝนไปนานๆ อาจไม่ทนเท่า ก็ต้องเลือกว่าจะเอาทนสุดๆ สวยด้วยทนด้วย หรือเน้นประหยัด
4. แล้วจะเลือกบานพับนอกบ้านยังไงให้เป๊ะ?
ไม่มีสูตรสำเร็จตายตัวว่าจะต้องเลือกแบบไหนดีที่สุด มันขึ้นอยู่กับว่าเราจะเอาไปใช้ที่ไหน ยังไง ลองดูปัจจัยเหล่านี้ประกอบกัน
4.1 สำรวจสภาพแวดล้อมรอบบ้าน: บ้านเราอยู่แถวไหน? (Assess Your Environment)
สภาพแวดล้อมคือตัวตัดสินเลยว่าต้องใช้ บานพับ ที่ทนสนิมระดับไหน
- ริมทะเล หรือใกล้ทะเล: ไอเกลือในอากาศนี่ตัวร้ายเลย กัดกร่อนโหดมาก แนะนำสุดๆ ว่าต้องใช้ สแตนเลส 316 เท่านั้น ถ้าใช้ 304 สนิมอาจมาเร็วกว่าที่คิด ส่วน HDG อาจพอทนได้บ้าง แต่ 316 ชัวร์กว่าเยอะ
- ใกล้โรงงาน หรือที่ที่มีมลพิษเยอะ: ฝนกรด หรือไอสารเคมีก็กัดโลหะได้ สแตนเลส 316 ปลอดภัยสุด แต่ 304 ก็อาจพอไหว ขึ้นอยู่กับว่ามลพิษแรงแค่ไหน
- ในเมือง หรือชานเมืองทั่วไป: เจอปัญหาหลักๆ แค่ฝนกับความชื้นปกติ สแตนเลส 304 มักจะเอาอยู่ เป็นตัวเลือกที่สมดุลดีทั้งราคาและความทน เหล็กชุบ HDG ก็เป็นทางเลือกที่ดีและประหยัดกว่า ในสภาพแวดล้อมแบบนี้
- นอกบ้านแต่มีหลังคาคลุม: โดนฝนน้อยลง ความต้องการกันสนิมก็ไม่โหดเท่าที่โล่ง สแตนเลส 304 หรือ เหล็กชุบ HDG ก็น่าจะพอ
วัสดุบานพับแบบไหนเหมาะกับที่ไหน
สภาพแวดล้อม | สแตนเลส 316 (SS 316) | สแตนเลส 304 (SS 304) | เหล็กชุบ HDG | ซิงก์อัลลอย (หล่อ) | เหล็กชุบซิงค์ไฟฟ้า |
ในบ้าน | เยี่ยม | เยี่ยม | ดี | ดี | พอใช้ |
นอกบ้านทั่วไป (มลพิษน้อย/ไม่ติดทะเล) | เยี่ยม | ดีมาก | ดี | พอใช้ | ไม่แนะนำ |
ริมทะเล/ใกล้ทะเล | เยี่ยม | พอใช้ | พอใช้ | ไม่แนะนำ | ไม่แนะนำ |
ใกล้โรงงาน/มลพิษสูง | เยี่ยม | ดี | พอใช้ | ไม่แนะนำ | ไม่แนะนำ |
4.2 ดูน้ำหนักประตูและการใช้งาน (Consider Weight and Usage)
- ประตู/รั้วหนักอึ้ง: ต้องใช้ บานพับ แข็งแรงๆ สแตนเลส (ทั้ง 304, 316) และเหล็กชุบ HDG คือคำตอบ ต้องเลือกขนาด ความหนา และจำนวน บานพับ ให้เหมาะกับน้ำหนักประตูด้วยนะ บานพับ ซิงก์อัลลอยแบบหล่ออาจไม่เหมาะกับงานหนักมาก
- เปิด-ปิดบ่อยแค่ไหน: ถ้าประตูหรือรั้วใช้งานบ่อย ควรเลือกวัสดุทนๆ อย่างสแตนเลสหรือ HDG และอาจมองหา บานพับ ที่มีตลับลูกปืน (Bearing) หรือแหวนรอง จะช่วยให้เปิดปิดลื่นขึ้นและสึกหรอน้อยลง
4.3 งบประมาณในกระเป๋า (Budget)
- เรียงลำดับราคาจากถูกไปแพง: เหล็กชุบซิงค์ไฟฟ้า < ซิงก์อัลลอย/เหล็กชุบ HDG < สแตนเลส 304 < สแตนเลส 316 การลงทุนเลือกของดีที่เหมาะกับสภาพแวดล้อมตั้งแต่แรก อาจจะแพงกว่านิดหน่อย แต่ช่วยให้ไม่ต้องเสียเงินซ่อมหรือเปลี่ยน บานพับ บ่อยๆ ในอนาคตนะ
- สรุปคือ ไม่มีวัสดุไหน "ดีที่สุด" สำหรับทุกสถานการณ์ ต้องดูว่าเราจะเอาไปใช้ที่ไหนเป็นหลัก สแตนเลส 316 อาจจะเทพสุดเรื่องกันสนิม แต่ถ้าเอาไปติดประตูโกดังในสวนหลังบ้านที่ห่างไกลทะเลและมลพิษ ก็อาจจะแพงเกินความจำเป็นไปหน่อย
5. เคล็ดลับเสริม: ติดตั้งและดูแลบานพับยังไงให้อยู่ทน
เลือกวัสดุดีแล้ว การติดตั้งและดูแลก็สำคัญไม่แพ้กันนะ
- เลือกสกรูให้ถูกคู่: อันนี้สำคัญมาก! ถ้าใช้บานพับสแตนเลส ก็ควรใช้สกรูสแตนเลสด้วย โดยเฉพาะงานนอกบ้าน เพื่อเลี่ยงปัญหา "กัดกร่อนต่างศักย์" (Galvanic Corrosion) พูดง่ายๆ คือ โลหะต่างชนิดกันพอมาอยู่ใกล้กันในที่ชื้นๆ มันจะ "กัดกันเอง" ทำให้เกิดสนิมเร็วขึ้น ถ้าเอาสกรูเหล็กชุบซิงค์ไปยึด บานพับ สแตนเลสกลางแจ้ง สกรูหรือรอบๆ อาจเป็นสนิมเร็วกว่าปกติ
- ติดตั้งให้ตรง: เช็คให้ดีว่า บานพับ ติดตั้งตรงแนว ไม่เอียง ไม่บิดเบี้ยว ไม่งั้น บานพับ กับประตูจะรับแรงแปลกๆ และพังเร็ว ถ้าประตูหนักมาก อาจต้องให้ช่างมาติดให้ดีกว่า
- ทำความสะอาด: แม้แต่สแตนเลสก็ควรเช็ดทำความสะอาดบ้าง โดยเฉพาะถ้าอยู่ริมทะเลหรือที่ฝุ่นเยอะๆ เพื่อล้างคราบเกลือหรือฝุ่นที่อาจทำให้เกิดสนิมเฉพาะจุดได้
- หยอดน้ำมัน: บานพับ บางแบบอาจต้องการการหล่อลื่น (เช็คดูก่อน บางรุ่นอาจมีสารหล่อลื่นในตัว) ใช้น้ำมันอเนกประสงค์หรือสเปรย์ซิลิโคนหยอดตรงจุดหมุน จะช่วยให้เปิดปิดลื่นขึ้น
- หมั่นเช็ค: ดูว่าสกรูยังแน่นดีไหม มีร่องรอยสนิมหรือความเสียหายหรือเปล่า ถ้าเจอสนิม รีบกำจัดแล้วหาทางป้องกันซะ ถ้าเป็น บานพับ ชุบสังกะสี พยายามอย่าให้ผิวเคลือบเป็นรอยลึก ถ้ามีรอย อาจใช้สีซ่อมกัลวาไนซ์ทาปิดไว้
3. ชนิดของบานพับ: นอกจากวัสดุแล้ว รูปแบบของ บานพับ (เช่น บานพับผีเสื้อ, บานพับปรับได้, บานพับข้อเสือ) ก็มีผลต่อการรับน้ำหนักและการใช้งานนะ ควรเลือกให้เหมาะกับประตูและวงกบด้วย
จำไว้ว่า ติดตั้งไม่ดี โดยเฉพาะใช้สกรูผิดประเภท อาจทำให้ บานพับ ดีๆ ที่เลือกมา พังเร็วได้ง่ายๆ เลยนะ!
6. บทสรุป: เลือกบานพับที่ใช่ ใช้ทนไปนานๆ
การเลือกวัสดุ บานพับ นอกบ้าน มีผลทั้งกับความสวย การใช้งาน และอายุของประตูรั้ว การเข้าใจความต่างระหว่าง สแตนเลส 304, สแตนเลส 316, เหล็กชุบ HDG, ซิงก์อัลลอยแท้ๆ และเหล็กชุบซิงค์ไฟฟ้า คือหัวใจสำคัญที่จะช่วยให้เราเลือกได้ถูกใจที่สุด
- สแตนเลส 316: ตัวเลือกเบอร์หนึ่งเรื่องกันสนิม เหมาะสุดๆ กับที่โหดๆ อย่างริมทะเล หรือใกล้โรงงาน ถึงจะแพงสุดก็ตาม
- สแตนเลส 304: ตัวเลือกยอดเยี่ยมสำหรับนอกบ้านทั่วไป สมดุลดีทั้งเรื่องกันสนิม ความแข็งแรง และราคา
- เหล็กชุบ HDG (จุ่มร้อน): ทางเลือกคุ้มค่าสำหรับนอกบ้านทั่วไป (ที่ไม่ใช่ริมทะเล) กันสนิมได้ดีในราคาที่สบายกระเป๋ากว่าสแตนเลส
- ซิงก์อัลลอย (แบบหล่อ): ต้องดูเป็นตัวๆ ไป อาจเหมาะกับงานตกแต่ง หรือรับน้ำหนักไม่มาก แต่โดยรวมทนสู้ HDG กับสแตนเลสไม่ได้เมื่ออยู่กลางแจ้ง
- เหล็กชุบซิงค์ไฟฟ้า: ควรเลี่ยงสำหรับงานนอกบ้านทุกชนิด เพราะกันสนิมแทบไม่ได้เลย
สุดท้ายนี้ ลองชั่งน้ำหนักดูระหว่าง สภาพแวดล้อมที่เราอยู่ น้ำหนักประตู งบประมาณ และความชอบเรื่องหน้าตา การลงทุนเลือก บานพับนอกบ้าน ที่ใช่ตั้งแต่แรก จะช่วยให้เราใช้งานได้ยาวๆ ไม่ต้องมาปวดหัวซ่อมหรือเปลี่ยนบ่อยๆ ประหยัดทั้งเงินและเวลาในระยะยาวแน่นอน