รวม อุปกรณ์เซฟตี้ ที่ช่างไฟห้ามพลาด! หากใช้ผิดชีวิตเปลี่ยน

รองเท้าผ้าใบ JOGGER BESTNURSE สีขาว กันลื่น หุ้มส้น เบอร์ 39

530 บาท

เสื้อจราจร YAMADA OR-6050X

140 บาท

รองเท้าเซฟตี้ JOGGER X2020P หนังกลับ หุ้มส้น หัวคอมโพสิต เบอร์ 40

1,490 บาท

รองเท้าเซฟตี้ JOGGER SAFETYBOY หนังแท้ หุ้มข้อ เบอร์ EU 41

660 บาท

รองเท้าผ้าใบนิรภัย JOGGER MODULO S1PS LOW หุ้มส้น หัวรองเท้านาโนคาร์บอน เบอร์ 35-48

1,670 บาท

หมวกนิรภัย 3M รุ่น H-702R ปุ่มล็อค สีเหลือง

430 บาท

งานไฟฟ้าเป็นหนึ่งในสายงานที่มีความเสี่ยงสูงที่สุด ไม่ว่าจะเป็นการเดินสายไฟ เปลี่ยนอุปกรณ์ไฟฟ้า หรือซ่อมแซมแผงควบคุม ช่างไฟจำเป็นต้องตระหนักถึงอันตรายจากไฟฟ้าช็อต ไฟฟ้าลัดวงจร หรือแม้กระทั่งอุบัติเหตุที่เกี่ยวข้องกับเครื่องมือและสภาพแวดล้อม การใช้ อุปกรณ์เซฟตี้ จึงไม่ใช่แค่ ทางเลือก แต่เป็น ความจำเป็น ที่สามารถตัดสินความเป็นความตายได้เลยทีเดียว ในบทความนี้ เราจะพาคุณไปรู้จักกับ อุปกรณ์เซฟตี้ ที่ช่างไฟห้ามพลาด พร้อมแนะนำวิธีเลือกใช้งานที่ถูกต้อง เพื่อให้มั่นใจว่าทุกภารกิจงานไฟฟ้าจะปลอดภัยถึงที่สุด

อุปกรณ์เซฟตี้ พื้นฐานสำหรับช่างไฟ

หมวกนิรภัย กันไฟฟ้า (Electrical Safety Helmet)

• ป้องกันศีรษะจากไฟฟ้าแรงสูง การตกกระแทกจากของแข็ง และวัสดุหล่นใส่ในพื้นที่ทำงาน
• ควรเลือกหมวกที่ผ่านมาตรฐาน ANSI Z89.1 หรือ EN 397 ซึ่งระบุชัดเจนถึงความสามารถในการรองรับแรงกระแทกและป้องกันไฟฟ้า
• หมวกควรมีฉนวนกันไฟฟ้าในระดับ Class E (Electrical) ที่สามารถทนต่อแรงดันไฟฟ้าได้สูงถึง 20,000 โวลต์ เพื่อให้มั่นใจว่าหากเกิดอุบัติเหตุจากสายไฟแรงสูง ศีรษะจะได้รับการปกป้องอย่างมีประสิทธิภาพ
• ควรมีสายรัดคางที่ปรับได้ เพื่อให้กระชับและไม่หลุดระหว่างทำงาน โดยเฉพาะในที่สูงหรือบริเวณที่ต้องเคลื่อนไหวตลอดเวลา

ถุงมือ กันไฟฟ้า (Insulated Gloves)

• ทำจากยางพิเศษที่มีคุณสมบัติกันไฟฟ้าโดยเฉพาะ สามารถรองรับแรงดันไฟฟ้าได้ตั้งแต่ 500V ถึงหลายพันโวลต์ โดยแบ่งตาม Class ที่ระบุไว้ เช่น Class 00, 0, 1, 2, 3, และ 4 ตามมาตรฐาน ASTM D120
• ควรตรวจสอบรอยรั่วหรือความเสียหายทุกครั้งก่อนใช้งาน เช่น การเป่าลมและการยืดดูความยืดหยุ่น หากพบจุดบกพร่องควรเปลี่ยนทันทีเพื่อความปลอดภัยสูงสุด
• อายุการใช้งานของถุงมือกันไฟฟ้าควรไม่เกิน 6 เดือนนับจากการเปิดใช้งานครั้งแรก และควรส่งตรวจสอบทางไฟฟ้าเป็นระยะตามมาตรฐาน
• ควรใช้ร่วมกับถุงมือหนังทับอีกชั้นเพื่อกันของมีคม สะเก็ดโลหะ หรือของแข็งอื่นที่อาจทะลุถุงมือยางและทำให้ไม่สามารถกันไฟฟ้าได้

รองเท้านิรภัย กันไฟฟ้า (Electrical Hazard Safety Shoes)

• พื้นรองเท้ามีคุณสมบัติกันไฟฟ้า โดยเฉพาะบริเวณพื้นรองเท้าชั้นกลาง (midsole) และพื้นรอง (outsole) ที่ออกแบบมาเพื่อป้องกันการนำไฟฟ้าเข้าสู่ร่างกายจากพื้นดิน ซึ่งมีความสำคัญมากในงานที่ต้องเผชิญกับความเสี่ยงจากไฟฟ้ารั่วหรือระบบสายดินที่ผิดพลาด
• เลือกแบบ EH (Electrical Hazard) ซึ่งได้รับการออกแบบตามมาตรฐาน ASTM F2413-18 ที่สามารถทนแรงดันไฟฟ้าได้ถึง 18,000 โวลต์ในสภาพแห้ง
• หลีกเลี่ยงการใช้งานในพื้นที่เปียกน้ำหรือมีความชื้นสูง เพราะรองเท้า EH ไม่สามารถป้องกันไฟฟ้าได้เมื่อเปียกน้ำ ควรเปลี่ยนไปใช้รองเท้าประเภท DI (Dielectric Insulated) หรือรองเท้าพื้นยางแบบพิเศษที่ใช้ในสภาพแวดล้อมที่มีความชื้น

แว่นตานิรภัย (Safety Goggles)

• ป้องกันสะเก็ดไฟ ฝุ่น หรือเศษวัสดุจากการเจาะหรือเจียร ซึ่งอาจกระเด็นเข้าสู่ดวงตาและสร้างความเสียหายร้ายแรงต่อการมองเห็นได้ทันที
• เลือกแว่นที่มีคุณสมบัติกันไฟฟ้าสถิต เพื่อป้องกันไม่ให้ไฟฟ้าสถิตสะสมที่เลนส์ ซึ่งอาจดึงดูดฝุ่นหรือเกิดการช็อตขนาดเล็กได้
• เลนส์ควรมีคุณสมบัติกันรอยขีดข่วน (scratch-resistant) และผ่านมาตรฐาน ANSI Z87.1 หรือเทียบเท่า เพื่อให้ทนต่อแรงกระแทกและใช้งานได้ยาวนาน
• ควรเลือกแว่นที่กระชับใบหน้า มีแผ่นรองจมูกและขาแว่นที่ไม่ลื่น เพื่อความมั่นใจระหว่างการทำงาน
• สำหรับงานที่ต้องใช้เวลานาน แนะนำให้เลือกแว่นที่มีคุณสมบัติกันแสง UV หรือแสงจ้า เพื่อถนอมสายตา

วิธีเลือกใช้ อุปกรณ์เซฟตี้ ให้เหมาะกับงานไฟฟ้า

ตรวจสอบมาตรฐาน

• อุปกรณ์เซฟตี้ ทุกชิ้นควรผ่านมาตรฐานความปลอดภัย เช่น ANSI (American National Standards Institute), ASTM (American Society for Testing and Materials), หรือ IEC (International Electrotechnical Commission) เพื่อยืนยันว่าได้รับการทดสอบภายใต้เงื่อนไขที่เข้มงวดและปลอดภัยจริงในการใช้งานกับระบบไฟฟ้า
• ตรวจสอบฉลากหรือใบรับรองจากผู้ผลิต หรือสอบถามจากผู้จำหน่ายที่เชื่อถือได้ว่ามีการรับรองมาตรฐานอย่างเป็นทางการหรือไม่ พร้อมทั้งขอเอกสารยืนยัน เช่น Certificate of Conformity (COC) หรือผลการทดสอบจากห้องปฏิบัติการ

เลือกให้ตรงกับประเภทงาน

• งานแรงสูง ควรใช้ อุปกรณ์เซฟตี้ Class 0 ขึ้นไป เช่น ถุงมือแรงดันสูง หมวกนิรภัย Class E หรือชุด Arc Flash ที่รองรับระดับพลังงานสูง เพื่อป้องกันไฟฟ้าช็อตและการลัดวงจรที่อาจเกิดขึ้นโดยไม่ทันตั้งตัว อุปกรณ์เซฟตี้ เหล่านี้ควรผ่านการทดสอบตามมาตรฐาน เช่น ASTM D120 หรือ IEC 61482 เพื่อให้มั่นใจว่าสามารถรองรับแรงดันไฟฟ้าและอุณหภูมิได้อย่างมีประสิทธิภาพ
• งานในพื้นที่ชื้น ควรเน้น อุปกรณ์เซฟตี้ ที่กันน้ำและไม่ดูดซับความชื้น เช่น รองเท้านิรภัยแบบ Dielectric (DI), แผ่นรองยืนแบบฉนวนกันน้ำ, หรือถุงมือที่มีการเคลือบกันน้ำพิเศษ ซึ่งช่วยลดโอกาสที่น้ำจะเป็นตัวนำไฟฟ้าเข้าสู่ร่างกาย ทั้งนี้ควรหลีกเลี่ยง อุปกรณ์เซฟตี้ ที่ดูดซับน้ำ เช่น ถุงมือผ้า หรือรองเท้าหนังที่ไม่ผ่านการเคลือบ

ตรวจสอบสภาพก่อนใช้งาน

• ห้ามใช้ อุปกรณ์เซฟตี้ ที่ชำรุด ฉีกขาด หรือหมดอายุโดยเด็ดขาด เพราะแม้เพียงรอยรั่วเล็กน้อยก็อาจทำให้ระบบป้องกันล้มเหลว และเสี่ยงต่ออันตรายจากไฟฟ้าช็อตได้ทันที
• ถุงมือยางควรตรวจสอบด้วยการเป่าลมเพื่อเช็กรอยรั่ว โดยพับปากถุงมือแล้วเป่าลมเข้าไป จากนั้นใช้มือกดดูว่ามีลมหรือเสียงรั่วไหลออกมาหรือไม่ หากพบว่ามีการรั่วควรเลิกใช้งานทันทีและเปลี่ยนคู่ใหม่

ความผิดพลาดที่พบบ่อยในการใช้ อุปกรณ์เซฟตี้

ใส่ อุปกรณ์เซฟตี้ ไม่ครบ

บางคนใส่แค่หมวกนิรภัย ซึ่งแม้จะช่วยป้องกันศีรษะได้ แต่กลับละเลยการสวมถุงมือกันไฟฟ้า หรือรองเท้านิรภัยกันไฟฟ้า ทำให้ยังคงเสี่ยงต่อไฟฟ้าช็อตอย่างรุนแรง โดยเฉพาะในกรณีที่ต้องสัมผัสสายไฟ หรือทำงานในพื้นที่ที่มีไฟฟ้ารั่ว หากร่างกายไม่มีจุดตัดกระแสที่ปลอดภัย อุบัติเหตุสามารถเกิดขึ้นได้ในเสี้ยววินาที

ใช้ อุปกรณ์เซฟตี้ ผิดประเภท

เช่น ใช้ถุงมือกันเคมีแทนถุงมือกันไฟฟ้า ซึ่งแม้จะดูคล้ายกันในรูปลักษณ์ แต่ไม่สามารถป้องกันกระแสไฟฟ้าได้ เพราะวัสดุที่ใช้ผลิตและการออกแบบไม่ได้รองรับแรงดันไฟฟ้าโดยตรง การใช้ผิดประเภทอาจทำให้ผู้ใช้งานถูกไฟฟ้าช็อตได้ทันทีในกรณีที่เกิดไฟรั่วหรือสัมผัสสายไฟแรงดัน

ใช้ อุปกรณ์เซฟตี้ หมดอายุ

โดยเฉพาะถุงมือยางและหมวกนิรภัย ที่มีอายุใช้งานจำกัดตามที่ผู้ผลิตระบุไว้ เช่น ถุงมือยางควรเปลี่ยนทุก 6 เดือนหลังเปิดใช้งาน แม้จะยังดูเหมือนใหม่ เพราะประสิทธิภาพการกันไฟฟ้าจะลดลงตามเวลา ส่วนหมวกนิรภัยควรเปลี่ยนทุก 2-5 ปี ขึ้นอยู่กับสภาพการใช้งานและสภาพแวดล้อม เช่น การโดนแดดจัดหรือความร้อนสูงจะเร่งให้พลาสติกเสื่อมสภาพเร็วขึ้น

เคล็ดลับการดูแลรักษา อุปกรณ์เซฟตี้

การทำความสะอาด

• ใช้น้ำสบู่อ่อนและผ้าสะอาด เช็ด อุปกรณ์เซฟตี้ หลังใช้งานทุกครั้ง เพื่อขจัดคราบเหงื่อ ฝุ่น และสิ่งสกปรกที่อาจสะสมอยู่ ซึ่งอาจทำให้ อุปกรณ์เซฟตี้ เสื่อมสภาพได้เร็วขึ้นหากปล่อยทิ้งไว้
• ห้ามใช้สารเคมีแรง ๆ กับถุงมือและชุดกันไฟฟ้า เช่น น้ำยาล้างคราบน้ำมันหรือแอลกอฮอล์เข้มข้น เพราะอาจกัดกร่อนวัสดุฉนวน ทำให้ประสิทธิภาพในการกันไฟฟ้าลดลงหรือใช้งานไม่ได้อีกต่อไป

การจัดเก็บ

• เก็บในที่แห้ง อุณหภูมิปกติ ไม่โดนแดดหรือแหล่งความร้อนโดยตรง เพราะความร้อนและแสง UV สามารถเร่งให้วัสดุเสื่อมสภาพเร็วกว่าปกติ โดยเฉพาะวัสดุยางและพลาสติกที่ไวต่อการแปรสภาพ
• ถุงมือควรเก็บในกล่องเฉพาะ ไม่พับหรือม้วน เพื่อป้องกันการเกิดรอยพับถาวร ซึ่งอาจกลายเป็นจุดอ่อนที่ทำให้เกิดการรั่วหรือฉีกขาดเมื่อนำกลับมาใช้งาน ควรวางในแนวราบ หรือแขวนในที่ที่ไม่มีแรงกดทับ

การตรวจสอบ

• ควรตรวจสอบ อุปกรณ์เซฟตี้ ก่อนใช้งานทุกครั้ง เช่น การดูสภาพภายนอก ตรวจหารอยแตก รอยรั่ว หรือความเสียหายที่อาจมีผลต่อประสิทธิภาพการใช้งาน และตรวจใหญ่ทุก 6 เดือนโดยผู้เชี่ยวชาญหรือฝ่ายความปลอดภัย เพื่อประเมินความพร้อมใช้งานและอัพเดตตามมาตรฐานล่าสุด
• อุปกรณ์เซฟตี้ ที่เสียหรือเสื่อมสภาพควรเปลี่ยนทันที โดยไม่ลังเล แม้จะยังดูใช้งานได้ เพราะความเสื่อมที่มองไม่เห็นอาจเป็นต้นเหตุของอุบัติเหตุร้ายแรงได้ในภายหลัง

สรุป

การทำงานไฟฟ้าโดยไม่มี อุปกรณ์เซฟตี้ ที่เหมาะสม เปรียบเสมือนการเล่นกับไฟอย่างแท้จริง อุปกรณ์เซฟตี้ ทุกชิ้นที่กล่าวมาอาจดูยุ่งยากหรือมีค่าใช้จ่ายสูง แต่เมื่อเทียบกับชีวิตและความปลอดภัยแล้ว นี่คือการลงทุนที่คุ้มค่าที่สุด อย่ารอให้เกิดอุบัติเหตุก่อนจะใส่ใจเรื่องความปลอดภัย เพราะ "ใช้ถูก ชีวิตรอด ใช้ผิด ชีวิตเปลี่ยน" คือคำเตือนที่ช่างไฟทุกคนควรจดจำ!

>>> เลือก อุปกรณ์เซฟตี้ ที่นี่