รู้จักน้ำยารักษาเนื้อไม้แต่ละแบบ: สูตรน้ำมัน vs. สูตรน้ำ ต่างกันอย่างไร

น้ำยาเคลือบผิวไม้ ALCHEMIST SATIN WAX ขนาด 1000 ML

390 บาท

น้ำยารักษาเนื้อไม้ ALCHEMIST Rush Gold สี เหลืองทอง ขนาด 150 ML.

150 บาท

น้ำยารักษาเนื้อไม้ ALCHEMIST Burning Black สี ดำ ขนาด 150 ML.

150 บาท

น้ำยารักษาเนื้อไม้ ALCHEMIST Walnut Dream สีวอลนัท ขนาด 850 ML

420 บาท

น้ำยารักษาเนื้อไม้ ALCHEMIST Rush Glod สี เหลืองทอง ขนาด 850 ML

420 บาท

น้ำยารักษาเนื้อไม้ ALCHEMIST Burning Black สีดำ ขนาด 850 ML.

420 บาท

เมื่อนึกถึงงานดูแลและรักษาเนื้อไม้ ไม่ว่าจะเป็นเฟอร์นิเจอร์เก่า งานไม้ภายในบ้าน หรือแม้แต้งานไม้กลางแจ้งที่ต้องเผชิญกับลม แดด และฝน “น้ำยารักษาเนื้อไม้” เป็นสิ่งสำคัญมากที่ช่วยยืดอายุการใช้งานไม้ให้คงความสวยงามและทนทานขึ้น ปัจจุบันน้ำยารักษาเนื้อไม้นั้น แบ่งออกเป็น 2 ประเภทหลัก ๆ คือ “สูตรน้ำมัน” (Oil-based) และ “สูตรน้ำ” (Water-based) ซึ่งแต่ละประเภทมีลักษณะเฉพาะตัวที่แตกต่างกัน บทความนี้จะนำพาคุณไปทำความรู้จักกับทั้ง 2 สูตร พร้อมทั้งแสดงให้เห็นถึง จุดเด่นและจุดด้อย เพื่อให้คุณตัดสินใจได้อย่างเมื่อสมกับงานที่ต้องการ

1. ความแตกต่างด้านส่วนประกอบและลักษณะผลิตภัณฑ์

       สูตรน้ำมัน (Oil-based)

น้ำยารักษาเนื้อไม้สูตรน้ำมัน เป็นชนิดดั้งเดิมที่ใช้มานาน มักอาศัยน้ำมันธรรมชาติหรือน้ำมันสังเคราะห์เป็นตัวประสาน (Binder) ซึ่งจะซึมลึกเข้าไปในเนื้อไม้ได้อย่างเต็มที่ ทำให้เกิดการป้องกันจากภายใน สามารถป้องกันความชื้นและแมลงกินไม้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ เหมาะสำหรับผู้ที่ต้องการเน้นการแสดงลวดลายของไม้ให้เด่นชัด เนื้อฟิล์มที่เกิดขึ้นจะให้ความรู้สึกชุ่มลึก สีเข้มสวย แต่ก็และมาด้วยกลิ่นที่ค่อนข้างฉุน และระยะเวลาการแห้งที่ยาวนานกว่า

       สูตรน้ำ (Water-based)

สำหรับน้ำยารักษาเนื้อไม้สูตรน้ำ เป็นสูตรที่ได้รับความนิยมขึ้นมาในภายหลัง จะใช้น้ำเป็นตัวทำละลายหลัก ผสมกับสารเรซินอย่างอะคริลิคหรือโพลียูรีเทนที่ละลายน้ำได้ น้ำยาชนิดนี้จะบางเบา แห้งเร็ว และมีกลิ่นอ่อนกว่าน้ำยารักษาเนื้อไม้สูตรน้ำมัน นอกจากนี้ยังปล่อยสารอินทรีย์ระเหย (VOC) น้อย เป็นมิตรต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อมมากกว่า แม้การซึมซาบลงลึกในเนื้อไม้จะน้อยกว่าสูตรน้ำมัน แต่ก็เพียงพอสำหรับการปกป้องและเน้นความงามแบบธรรมชาติของชิ้นงานไม้

2. ระยะเวลาการแห้งตัวและความสะดวกในการใช้งาน

       สูตรน้ำมัน (Oil-Based)

• ระยะเวลาการแห้งตัว น้ำยารักษาเนื้อไม้สูตรน้ำมันมักใช้เวลาแห้งตัวนานกว่าสูตรน้ำ อาจต้องรอหลายชั่วโมง หรือบางครั้งอาจนานถึงข้ามคืนกว่าจะแห้งสนิทก่อนทาชั้นถัดไป เนื่องจากมีสารระเหยอินทรีย์สูง หากคุณมีเวลาจำกัดหรือทำงานในสภาพอากาศที่ชื้น การจะใช้งานสูตรนี้คุณจะต้องวางแผนล่วงหน้าเป็นพิเศษ
• ความสะดวกในการใช้งาน เนื่องจากสูตรนี้แห้งช้า ผู้ใช้จึงต้องเผื่อเวลาในการทำงานและการทาซ้ำ เหมาะกับการทำงานในระยะเวลาที่ไม่เร่งรีบ อย่างไรก็ตาม การแห้งช้าก็ส่งผลดีคือช่วยให้สามารถเกลี่ยพื้นผิวให้เรียบสม่ำเสมอได้ง่ายขึ้น ก่อนที่น้ำยาจะเริ่มเซตตัว
• ข้อควรระวัง กลิ่นค่อนข้างฉุนและมีสารระเหยสูง (VOCs) การทำงานจึงควรอยู่ในที่อากาศถ่ายเทดี และหากต้องการทำความสะอาดอุปกรณ์จะต้องใช้น้ำมันหรือตัวทำละลายพิเศษในการล้าง

       สูตรน้ำ (Water-Based)

• ระยะเวลาการแห้งตัว ในทางกลับกันนั้น น้ำยารักษาเนื้อไม้สูตรน้ำแห้งเร็วกว่าอย่างชัดเจน อาจแห้งและพร้อมทาซ้ำได้ภายในไม่กี่สิบนาทีถึงไม่กี่ชั่วโมง การแห้งเร็วนี้ช่วยประหยัดเวลาทำงาน เหมาะกับโปรเจกต์ที่ต้องการความคล่องตัวหรือทำงานภายในอาคารที่ต้องการลดกลิ่นและฝุ่น 
• ความสะดวกในการใช้งาน เนื่องจากมีกลิ่นฉุนน้อยและมี VOCs ต่ำ จึงใช้งานได้สบาย ไม่จำเป็นต้องสวมอุปกรณ์ป้องกันมากเท่าสูตรน้ำมัน เหมาะสำหรับงาน DIY หรืองานภายในบ้าน และการทำความสะอาดอุปกรณ์ก็ทำได้ง่ายเพียงใช้น้ำเปล่าล้างออก

3. ความทนทานและการปกป้องเนื้อไม้

       สูตรน้ำมัน (Oil-Based)

ในน้ำยารักษาเนื้อไม้สูตรน้ำมันนั้นจะซึมได้ลึกเข้าสู่ใจกลางไม้ เสริมเกราะป้องกันจากภายในไม่ได้เคลือบแค่ผิวนอกเหมือนสูตรน้ำ และขึ้นชื่อเรื่องความทนทานต่อสภาพอากาศ โดยเฉพาะสำหรับงานไม้ภายนอกอาคารหรืองานที่ต้องสัมผัสน้ำและแดดอย่างต่อเนื่องสูตรน้ำมันมักมีการป้องกันรังสี UV ได้ดี และด้วยความที่น้ำมันซึมลึก จึงช่วยลดความเสี่ยงจากเชื้อรา ปลวก และแมลงกินไม้ เพราะความชื้นจะถูกกักไม่ให้สะสมภายในเนื้อไม้ได้ง่าย

       สูตรน้ำ (Water-Based)

น้ำยารักษาเนื้อไม้สูตรน้ำในยุคปัจจุบันได้รับการพัฒนาให้มีความทนทานมากขึ้น แต่ในบางกรณีอาจยังมีความทนทานต่อแสงแดดและฝนน้อยกว่าสูตรน้ำมัน และสูตรน้ำมักจะเคลือบแค่ผิวภายนอกทำให้อายุการใช้งานในสภาพกลางแจ้งจะน้อยกว่าสูตรน้ำมัน เหมาะกับงานภายในที่ไม่ได้เจอสภาพแวดล้อมที่แย่ เช่น ความชื้นสูง ฝน หรือแดดจัดต่อเนื่อง อีกทั้งในด้านการป้องกันเชื้อราและแมลงจะไม่ทนทานหรือเข้มข้นเท่าสูตรน้ำมัน

4. ผลกระทบต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม

       สูตรน้ำมัน (Oil-Based)

• สารระเหยสูงและมีกลิ่นฉุน

สูตรน้ำมันมักมีสารระเหย (VOCs) ในปริมาณที่สูงกว่าสูตรน้ำ ส่งผลให้มีกลิ่นฉุนแรงขณะทำงาน ผู้ใช้งานจึงอาจต้องสวมอุปกรณ์ป้องกัน เช่น หน้ากากกันสารระเหย และทำงานในพื้นที่ที่มีการระบายอากาศดีเพื่อป้องกันการระคายเคืองต่อระบบทางเดินหายใจและผิวหนัง

• ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม

VOCs ที่ระเหยออกสู่อากาศอาจส่งผลเสียต่อคุณภาพอากาศ และเป็นหนึ่งในสาเหตุที่ก่อให้เกิดมลพิษทางอากาศหากใช้งานในปริมาณมากและต่อเนื่อง นอกจากนี้ การทำความสะอาดอุปกรณ์ต้องใช้น้ำมันหรือตัวทำละลายพิเศษ ซึ่งอาจสร้างของเสียเคมีที่ส่งผลต่อสิ่งแวดล้อมหากกำจัดไม่ถูกวิธี

       สูตรน้ำ (Water-Based)

• สารระเหยต่ำและกลิ่นอ่อน:

สูตรน้ำมี VOCs ต่ำกว่าจึงมีกลิ่นอ่อน ทำให้สามารถใช้ในพื้นที่ปิดหรือภายในบ้านได้สะดวกขึ้น ผู้ใช้งานมีความเสี่ยงต่อการระคายเคืองและปัญหาด้านสุขภาพลดลง ไม่จำเป็นต้องสวมหน้ากากกันสารเคมีหรือเปิดหน้าต่างมากเท่ากับสูตรน้ำมัน

• ผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมน้อยกว่า:

ด้วยสารระเหยที่ต่ำกว่า การปล่อยสารพิษสู่อากาศจึงลดลง อีกทั้งการล้างอุปกรณ์ทำได้ด้วยน้ำสะอาด ไม่ต้องใช้น้ำมันหรือตัวทำละลายพิเศษ ทำให้ลดของเสียที่อาจมีสารเคมีตกค้าง และง่ายต่อการกำจัด จึงเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมมากกว่า

5. ควรเลือกใช้อะไรดี

       หากคุณต้องการความทนทานระดับสูงสุด งานภายนอกบ้าน หรืออยากเน้นลวดลายไม้ให้ดูเข้มชัด น้ำยารักษาเนื้อไม้สูตรน้ำมันคือคำตอบ

       หากคุณต้องการความสะดวกในการใช้งาน แห้งเร็ว ได้ผลงานภายในวันเดียว และต้องการลดผลกระทบต่อสุขภาพและสิ่งแวดล้อม น้ำยารักษาเนื้อไม้สูตรน้ำคือตัวเลือกที่เหมาะสม

สรุป

การเลือกใช้ น้ำยารักษาเนื้อไม้ ควรพิจารณาจากลักษณะงาน สภาพแวดล้อม และความต้องการ เช่น หากเป็นงานไม้กลางแจ้งที่ต้องเผชิญกับแดดและฝน การใช้สูตรน้ำมันจะเหมาะสมกว่า แต่หากคุณต้องการทำงานภายในบ้าน มุ่งเน้นความปลอดภัยต่อผู้ใช้และสิ่งแวดล้อม สูตรน้ำจึงเป็นทางเลือกที่ดีกว่า สุดท้ายแล้ว การรู้ข้อดี-ข้อเสียของทั้งสองสูตรจะช่วยให้คุณเลือกใช้น้ำยารักษาเนื้อไม้ได้อย่างตอบโจทย์ทั้งความสวยงามและความทนทานของชิ้นงานไม้ในระยะยาว